20-қисм.
Гр: 🔥Ҳикоя ва қиссалар🔥
Муаллиф: Наргиза Усанбоева.
“Аммо суриштириб қўйсам яхши бўларди, — яна ичида қандайдир илинж пайдо бўлди Аниснинг. — Шифокор айтган бирор тавсияга балки Шаҳло бепарво қараётгандир? Эҳтимол, бирорта хасталиги бўлса, менга айтолмай қийналиб юргандир? Сал нарса сабаб бўлиб фарзанд кўриб кетишим мумкин-ку!”
— Анис, эртага шошилинч, аммо жидий тадбир бор. Ўзинг чиқмасанг бўлмайди. Ҳозиргина хат олдик. Эсингдан чиқмасин, — унга кўзи тушиши билан бошлиғи топшириқ бериб хонасига кириб кетди.
— Унда тиббий кўрикни бугун тамомлаб қўйишим лозим экан. Бобур? — ўртоғига қаради у.
— Бошқа юргим ҳам, ўша эшиклар олдида кутиб ўтиришга тоқатим ҳам йўқ. Эртага бораман.
— Юр, бугун қутилиб қўяйлик. Юраётганинг йўқ-ку, машинада олиб бориб келаётган бўлсам...
— Қўй ўртоқ, энди келдик, яна қайтиб борамизми?
Анис унга қовоқ осиб қаради.
— Ола қарама! — дарров эътироз билдирди Бобур. — Ўзинг бориб келавер эринмасанг. Мен эртага бораман...
Ноилож Анис яна ортига, поликлиникага қайтди. Барча мутахассислар кўригидан ўтиб бўлгач, тағин аёллар шифокори эшиги ёнидан ўтаётиб қадамини секинлатди. Эшик ёнида ҳеч ким йўқ. Чамаси доим уйи томон ошиқадиган аёл зотининг аср вақтидан кейинга қолгани сабри етмаган. Қия эшикдан мўъралаган шарпани сездими, ичкаридан шифокор аёлнинг “киринг” дегани эшитилди.
Анис бошини суқиб салом берди. Шифокорнинг кўзойнак устидан тикилган, ажабланиш ва савол акс этган нигоҳидан қизарди ҳам.
— Эшикдаги ёзувни ўқидингизми, Анис Мажидов? — кинояли жилмайиб деди шифокор.
Шифокорнинг таниганидан ва ўзининг ҳолатидан Анис баттар қизарди. Лекин энди ортга йўл йўқ. Шунинг учун дарров ўзини қўлга олиб, деди:
— Албатта ўқидим. Сизга саволим бор эди. Шунга мўъралаётгандим.
— Савол? — яна қошларини керди шифокор аёл.
— Турмуш ўртоғимдан хавотир олдим. Сиздан олдин ҳам бошқа шифокорга борганди. Ўйчан бўлиб қолди. Сўрасам айтмади. Соғлиги яхшими, деб...
— Аёлингиз ким?
Анис хотинининг исм-шарифини айтди. Аёл қўлидаги дафтарни варақларкан, сўради:
— Менинг қабулимга келдими, ўзи? Икки кундан буён қанча аёл билан суҳбатлашдим, эслаб қолиш қийин.
— Кеча келган...
Шифокор энди дафтарга бармоғини юргизиб, исм-шарифларни ўқий бошлади ва Анисга юзланди:
— Нега хавотирдасиз, десам хотинингиз операция бўлган экан-да! Битта фарзандларингиз бор экан-а? Ҳа-а-а, аёл зоти учун бачадондан ажралиш оғир зарба. Аммо хавотир олманг, жиддий ўзгаришлар йўқ. Ўйчанлиги табиий ҳол. Чунки яна бола кўришни истайди, бунинг имкони йўқлигини билиб сиқилади.
— Нима? — қулоқларига ишонмади Анис.
Унинг ҳолати шифокорни таажжубга солди. Буни сезган Анис ўзини қўлга олишга тиришди, аммо беихтиёр оғзидан савол учганини ўзи ҳам билмай қолди:
— Ўзи айтдими, шунақа деб...
— Нима деб?
— Ҳалиги... — Анис очиқ айтишга ийманди. Ерга қараганча деди: — Бола кўра олмаслигини...
— Ҳа, биларкан-ку! Яшириб юрганмидингизлар? УЗИ қилдим, ундан олдин ўзи биринчи боласи туғилгандан сўнг шундай бўлганини айтди. Кўрдим, операция муваффақиятли бўлган. Менимча, мендан олдин кўрган шифокор айтган. Барибир биларди. Ҳар бир одам ўз танасидаги ўзгаришларни сезади-ку! — шифокор айб иш қилиб қўйгандек изоҳлашдан тўхтамасди. Аниснинг қулоқлари эса том битгандек. На эшитарди, на кўрарди. Турган жойида қотиб қолган, бутун борлиқдан узилиб қолгандек эди гўё.
Шифокор яна нималардир деди. Унинг ёнига келиб, елкасини силаб, ўтиришга таклиф қилдими-ей. Анча гапирди шекилли. Лекин Анис унинг ёнидан қандай чиқди, хайрлашдими, йўқми, буни билмайди. Хаёли жойига келганида машинасида ўтирарди. Ҳайкал каби рулга тикилганча, жим, сокин ўтирарди. Бироқ кутилмаганда миясининг қайсидир бурчагида чақмоқ чаққандек, унинг тиғи юрагини тилгандек қалқиб кетди. Шу баробарда бақириб юборди:
— Нега-а-а? Нима учун, Шаҳло?
Бутун вужуди тилка-тилка бўлиб, бўлакларга бўлинди гўё. Ғазаб ва алам тану жонини келисопда туяётгандек, унинг зарбидан умаланиб кетаётгандек қалт-қалт титрарди.
“Билардинг-ку! Нега ҳаммасини била туриб мени алдадинг? Нима учун? Нега айнан оғриқли томонимдан зарба бердинг?”
У уйга келгунча шу каби саволлар исканжасидан чиқа олмади. Эшикни очган Шаҳлога еб қўйгудек тикилди.
— Сабинани олиб келмадингизми, боғчадан? — сўради эрининг важоҳатидан довдираб Шаҳло.
— Қачонгача лақиллатмоқчи эдинг? — ғазаб билан сўради Анис.
Шаҳлонинг аввалига ранги оқарди, сўнг кўзларини олиб қочди.
— Ниятинг нима эди? Гапи-и-р! — Анис ортиқ ўзини тутиб туролмай, бақириб юборди.
— Нимани айтяпсиз? — юраги товонига тушган аёл эридан узоқлашишга ҳаракат қилиб, ортига бурилганча ичкарилади.
— Операция бўлганингни!
Шаҳло тош қотди. Қўрқув ва шармандаликдан кўзлари қинидан чиққудек катталашди. Кейин шарт бурилди-ю, Аниснинг ёнида чўк тушди:
— Анис ака кечиринг... Айтмоқчи эдим... Аммо...
— Йўқол! Чиқ уйдан! — тишлари орасидан деди Анис. — Била туриб, аҳволимни билиб, лақиллатиб юрдингми? Қандай виждонинг чидади? Кўзларимга қараб алдашга қаердан куч топдинг?
Охирги сўзларни айтаётиб Аниснинг овози титраб кетди.
— Кечиринг, илтимос, ҳайдаманг! — йиғлаганча эрининг пойига ўтириб олди Шаҳло.
— Кет, кўргани кўзим йўқ сени... — уни айланиб ўтаркан, негадир хотиржам гапирди эр.
— Кечиринг, қизим учун кечиринг. Уни ўйлаб шундай қилдим. У отасини бир марта ҳам кўрмаган. Сизни отасидек кўргани учун айта олмадим. Боламнинг бахтини ўйлаганимдан кўзимга ҳеч нарса кўринмади...
— Анис ака, Сабинани ўйланг, сизсиз қандай яшайди?
— Нега мен ўйлашим керак? Нима учун буни илгарироқ ўйламадинг? Бир куни шундай бўлишини билардинг-ку! Била туриб нега мени ҳам, қизингни ҳам алдадинг? — жаҳлдан бор овози билан бақирди Анис.
— Кечиринг, алдамоқчи эмасдим...
— Қонимни қайнатма! Сен билан яшаётганимга олти ойдан ошди. Шунча вақтдан буён кўзларимга қараб, умид билан яшаётганимни била туриб миқ этмадинг-ку! Виждон, юрак борми сенда?
— Қўрқдим, ажрашиб кетишингиздан қўрқдим!
— Бошида айтишинг керак эди буни. Б-о-о-ошида! — ғазабдан ёрилиб кетишдан қўрққандек секин гапирди Анис. — Энди бўғиб қўймасимдан йўқол!
— Сабинага нима дейман, Анис ака? — ҳўнграб юборди Шаҳло.
— Ёлғончилигингни, алдаганингни айтасан! Сенга алдаш қийин эмас-ку!
— Шаҳло, сен билан бошқа гаплашадиган гапим қолмади. Яхшиликча кет!
— Кечирмайман! — ортиқ тоқати қолмади Аниснинг. — Ёлғонни кечирмайман! Турмуш қурмасимиздан олдин мендан ҳақиқатни яширдинг, кейин кўзларимга қараб алдадинг! Сендан яна нималарни кутиш мумкин? Даҳшат! Ҳазм қила олмаяпман! Шунчалар ҳам ишонувчан, шунчалар ҳам кўнгилчан бўламанми? Бўлди Шаҳло, ортиқ бошимни оғритма. Илтимос сендан, чиқ-у, кет!
У шундай дея эшикни катта очиб қўйди...
29
2010 йил. Ёз ўрталари. Жомбой
Ўлмас ўзидаги ўзгаришларни охирги пайтлар яққол сеза бошлади. Бошидаги оғриққа ортиқ бардоши қолмаган. Тез-тез кўнгли айниб, беҳузур бўлишини-ку айтмаса ҳам бўлади. Кўзининг жуда тез хиралашиб бораётганидан ажабланади баъзан. Бундан бошқа яна ўзи билмайдиган, сезмайдиган ғалати қилиқларидан онаси ҳам, Малак ҳам хавотирга тушиб бормоқда. Ўлмас учун эса улар ёлғончидек. Ахир баъзан Малак ишониб бўлмайдиган гапларни айтади-да: “Ҳозиргина еган овқатингизни тан олмайсиз”, “Молларга ўзингиз ем берасиз-да, беш дақиқа ўтмай, “Ким берди?” дейсиз”, “Одам боласини ҳам олиб борган жойида унутиб қолдирадими?”
Бу гаплар унга лофдек туюлади. Ахир шундай бўлиши мумкинми? Наҳот одам беш дақиқа олдин ўзи қилган юмушни унутса?
— Ўзингни ўйламасанг ҳам бизни ўйлаб бир дўхтирхонада ётиб даволаниб чиқ! — дейди жавраб онаси.
Ўзининг ҳам жонидан ўтгани учун Ўлмас охири хотини ва онасига ён босди:
— Битта текширувининг ўзи фалон сўм эди. Даволашига ҳам анча кетса керак. Мен фақат бошимни эмас, кўзимни, ошқозонимни ҳам текширтиришим керак. Ҳар куни қусгим келишига қараганда ошқозонимда ҳам бир гап бор. Шунга йўқ демасангиз, битта молни сотиб келай...
— Биз нега йўқ деймиз, — куйинди Барчин. — Шуни аллақачон қилишинг керак эди. Молни кўзинг қиймайди-ю, жонинг қўлдан кетаётганини билмай қоласан. Одамзот шу-да! Мол жонингдан азизмиди?
— Бўлмаса мени эрта тонгда уйғотинг. Молни бозорга олиб чиқай, — онасига тайинлади Ўлмас.
Малак эрига хавотир билан, қайнонасига эса маъноли қараб қўйди. Буни дарҳол тушунган Барчин Ўлмасга деди:
— Менга қара, ўзи мазанг йўқ. Сен ётиб дамингни ол. Мен ҳозир зипиллаб бориб, Абдусалимга учрашаман. Ўша молни сотиб бера қолади. Сен шу аҳволингда бозорда юрма...
— Акамни овора қиласизми? — норози бўлди Ўлмас.
Шу пайт боши айлангандек бўлди-ю, кўзини бир юмиб-очди. Атроф айқаш-ушқаш хира кўринди. Ҳаммага бир-бир тикилиб қараркан, яна бир бор кўзларини юмди. Очганида яхшироқ кўраётгандек туюлди. Бундан бироз тетиклашгандек бўлиб онасига қаради:
— Ая, менинг мазам йўқ. Даволанишим керакми? Шу-у, битта молни сотиб, кўриниб келсамми? Битта бошимни эмас, кўзимни, ошқозонимни ҳам кўрсатаман...
Барчин ўғлига бақрайиб қолди. Болалари ҳам унга анграйиб қараб турарди. Охирги пайтда тез-тез такрорланаётган бу ҳолат кишининг юрагига ваҳм соларди. Биргина Малак барчани чалғитадиган, таскин бўладиган гап айтди:
— Ўйлаб-ўйламай ҳазил қилаверасиз-а? Ойим хавотирга тушади ҳам демайсиз. Сиз ётиб дамингизни олинг, ойим акамникига боради ҳозир. Молни акам сотиб беради. Кейин дўхтирга бораверасиз. Менам ёнингизда бирга бораман.
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 15