“Қаловини топсанг, қор ҳам ёнар”
- дейди доно халқимиз. Афсуски ана шундай ҳикматни бизга мерос қолдирган ота-бобомиз удумини унутиб қўйганимизни тан олишимиз ва уларга лойиқ бўлишимиз керак.
Ўйлаб кўрайлик. ХХI асрда энг кўп ишлатиладиган сўз АЛГОРИТМ. Бирон бир компьютер у алгоритмсиз ишлай олмайди. “Алгоритм” сўзи эса 1000 йил аввал яшаган бобомиз Ал-Хоразмий номидан ясалган!!!
“Медицина” сўзи эса ибн Сино бобомиз номи билан боғлиқ. Ривоят қилишларича Бухоро амири касал бўлиб қолади. Узоқ юрт элчиси уни кўргани келиб ҳол сўрайди. Шунда амир: “Мадади Сино билан яхши бўлиб қолдим!” – дейди. Элчи “Сино қандай қилиб касални тузатди? – дейди ва ибн Сино асарлари билан танишади. Ўз юртига бори
ЧУВАЛЧАНГ БОҚИШДАН
ОЛИНАДИГАН ФОЙДА
ҲИСОБИ
Хонобод шаҳри атрофидаги фермерларнинг кўпчилиги шоли экадилар. Ўтган йили шолига солинадиган минерал ўғитнинг 50 килоси 50 минг сўм эди. Буйил 50 кило минерал ўғит нархи 150 000 сўм бўлди. Кечикканлар шу пулга ҳам минерал ўғит тополмай қолдилар.
Ҳолбуки, биогумус ишлатилганда ҳосилдорлик икки баравар кўпайибгина қолмай, балки пулни яхшигина иқтисод қилиш ҳам мумкин бўларди.
Айни шу кунларда биогумуснинг 50 килоси 100 000 сўм бўлмоқда. Минерал ўғит инсон организмига салбий таъсир қилади. Шунинг учун қовун-тарвуздаги нитрат миқдори ўлчанади. Агар миқдор белгиланган чегарадан ортиқ бўлса қовун-тарвуз сотилишига йўл қўйилмайди. Гуручдаги нитрат миқдор
Рустам Банк:
Ассалому алайкум гуруҳдошлар! Биз бир кв метрда 50 000 чувалчанг бор деганимизда, фақат катта чувалчангларни назарда тутамиз. Уларнинг ҳар бири о,з грамм гумус берганда суткасига 15 кг бўлади. Бир кв м. бир суткада ўртача саккиз кг биогумус беради деб ҳисоблаймиз. 30 кв м эса суткасига 240 кг биогумус бўлади. 30 кв м майдонга 150 минг бош чувалчанг қўйилади. Бу бир ярим миллион сўм бўлади. Биз шу кунларда чувалчангни ўн сўмдан сотяпмиз. Лекин бу вақтинчалик. Тошкентда ўттиз минг бош чувалчанг 400 доллар турар экан. Биз ҳам биринчи сентябрдан бир бош чувалчангни юз сўм қилишга мажбурмиз.
Рустам Банк:
Энг сердаромад иш – чувалчанг боқишдир!
Қисқа муддатли тажрибанинг кўрсатишича чувалчангда ажойиб хусусият бор. Агар уни ёлғиз қолдирсангиз, маълум муддат ўтиб у “белбоғи” жойлашган жойдан иккига бўлинади ва улардан бири урғочи, иккинчиси эркак бўлиб вояга етади!!! Бу Аллоҳнинг қудратидан нишона эканлиги шак-шубҳасиз.
Чувалчанг 3 ойда вояга етади ва ҳафтада бир марта тухум қўяди. Бир тухумдан 20-25 бош янги авлод пайдо бўлади. Уларнинг ярми нобуд бўлганда ҳам уч ойда бир жуфт чувалчанг камида 12-15 бошли оилага айланади. Уч ой ўтиб улардан камида 150-200 янги авлод вужудга келади. Олдинги авлод билан биргаликда кейинги уч ойда уларнинг умумий сони 1,5-2 минг бошдан ортиб кетади.
Рустам Банк:
“Рустамбанк чувалчанглари”
АЗИЗ ЮРТДОШЛАР!
Мен 1989 йил илк бор Калифорния қизил чувалчангини Андижон вилоятига олиб келган эдим. Ушбу чувалчанглардан биогумус олиниб, йиллар давомида қишлоқ хўжалик соҳасида унумли фойдаланилган. Бунинг ортидан агросаноатда унумдорлик сезиларли даражада кўтарилган. Шунингдек, бир қанча фуқаролар иш билан таъминланган ва ўз рўзғорига катта даромадлар олиб кирган.
Йиллар ўтиб Калифорния қизил чувалчанги табиий шароитда маҳаллий чувалчанглар билан чатишиб, чувалчангларнинг дурагай зоти вужудга келди.
Ўзбекистон Зоология институти олимлари ушбу чувалчангларни дурагай зот эканлигини тасдиқлади. Ўтган бир йил давомида олиб борилган кузатишлар улар
Биогумуснинг нафи ёхуд Калифорния чувалчанги ҳақида
Биогумус гўнгдан тайёрланган сифатли органик ўғит бўлиб, қишлоқ хўжалик экинларининг барчасига қўллаш мумкин. Унинг таркибида 40-50 фоиз қуруқ органик масса, 10-12 фоиз гумус, 0,8-0,3 фоиз азот, 1,3-2,5 фоиз фосфор, 1,2-3,9 фоиз калий, 4,5-8,0 фоиз кальций ва бошқа микроэлементлар мавжуд.
Ёмғирдан кейин чувалчанглар органик массаларга ўрмалашиб, ер юзасига чиқади.
Заминимизда чувалчангнинг 97 турини учратиш мумкин. Фақат бир неча туригина боқиш учун яроқли. Чувалчанглар кўп уруғ ҳосил қилади, 20 та уруғдан 4-5 таси тирик қолади. Қизил Калифорния чувалчанги оддий «ёввойи» чувалчангга нисбатан жуда фаол ва серпуштдир. Агар унинг озуқа