Модели шӯравии системаи маориф яке аз системаҳои воқеан беҳтарини ҷаҳон ба ҳисобмерафт.

Ба шарофати он Тоҷикистон соҳиби наслимутахассисони босавод, боинтизом ва аз илмбохабар гардид. Соли 1991 дар ҷумҳурӣ 99 % аҳолӣбосавод буд — ин натиҷаи омодагии (таълими)ҳамаҷониба ва мунтазами фаннӣ, ки дар он ба физика, математика, адабиёт, таърих ва тарбияимеҳнат диққати калон дода мешуд.
Дар замони шӯравӣ дар мактабҳо фикр кардан, таҳлил кардан ва эҷод карданро меомӯзониданд. Имрӯз мо шоҳиди оҳиста-оҳиста вайрон шудани (аз байн рафтани) ин модел ҳастем. Ба ҷои донишимустаҳкам - муносибати салоҳиятнок. Ба ҷоимуттаҳидӣ — парокандагӣ (тақсимшавӣ). Ба ҷоимутахассисон — «кадрҳои чандир», ки қобилияти мутобиқ (ҷӯр) шуданро доранду, эҷод карда наметавонанд.
Гузариш ба низоми 12-сола (дар соли 2029 пешбинӣ шудааст) саволҳоро ба миён меорад: чароба хотири низоме, ки ба воқеияти мо мутобиқ нест,аз рафтори дар тӯли даҳсолаҳо санҷидашуда, даст кашем? Аз даст додани муттасилӣ (давомат) хатари аз даст додани на танҳо иқтидори кадрӣ, балки умумияти фарҳангиро низ дар пай дорад. Фикри шумо дар ин бора чист?