Бакара (51-дан...

74-гача)
ﻭَﺇِﺫْ ﻭَﺍﻋَﺪْﻧَﺎ ﻣُﻮﺳَﻰ ﺃَﺭْﺑَﻌِﻴﻦَ
ﻟَﻴْﻠَﺔً ﺛُﻢَّ ﺍﺗَّﺨَﺬْﺗُﻢُ ﺍﻟْﻌِﺠْﻞَ ﻣِﻦ
ﺑَﻌْﺪِﻩِ ﻭَﺃَﻧﺘُﻢْ ﻇَﺎﻟِﻤُﻮﻥَ
51 . Ва Мусо билан қирқ кечага
ваъдалашганимизни, у
(кетгани) дан сўнг золим
бўлган ҳолингизда бузоқни
(худо деб) тутганингизни
эсланг!
ﺛُﻢَّ ﻋَﻔَﻮْﻧَﺎ ﻋَﻨﻜُﻢِ ﻣِّﻦ ﺑَﻌْﺪِ ﺫَﻟِﻚَ
ﻟَﻌَﻠَّﻜُﻢْ ﺗَﺸْﻜُﺮُﻭﻥَ
52 . Ўшандан кейин сизни афв
этдик. Шоядки шукр қилсангиз.
ﻭَﺇِﺫْ ﺁﺗَﻴْﻨَﺎ ﻣُﻮﺳَﻰ ﺍﻟْﻜِﺘَﺎﺏَ
ﻭَﺍﻟْﻔُﺮْﻗَﺎﻥَ ﻟَﻌَﻠَّﻜُﻢْ ﺗَﻬْﺘَﺪُﻭﻥَ
53 . Шоядки ҳидоят топсангиз,
деб Мусога китобни ва
фурқонни берганимизни
эсланг.
ﻭَﺇِﺫْ ﻗَﺎﻝَ ﻣُﻮﺳَﻰ ﻟِﻘَﻮْﻣِﻪِ ﻳَﺎ
ﻗَﻮْﻡِ ﺇِﻧَّﻜُﻢْ ﻇَﻠَﻤْﺘُﻢْ ﺃَﻧﻔُﺴَﻜُﻢْ
ﺑِﺎﺗِّﺨَﺎﺫِﻛُﻢُ ﺍﻟْﻌِﺠْﻞَ ﻓَﺘُﻮﺑُﻮﺍْ ﺇِﻟَﻰ
ﺑَﺎﺭِﺋِﻜُﻢْ ﻓَﺎﻗْﺘُﻠُﻮﺍْ ﺃَﻧﻔُﺴَﻜُﻢْ
ﺫَﻟِﻜُﻢْ ﺧَﻴْﺮٌ ﻟَّﻜُﻢْ ﻋِﻨﺪَ ﺑَﺎﺭِﺋِﻜُﻢْ
ﻓَﺘَﺎﺏَ ﻋَﻠَﻴْﻜُﻢْ ﺇِﻧَّﻪُ ﻫُﻮَ ﺍﻟﺘَّﻮَّﺍﺏُ
ﺍﻟﺮَّﺣِﻴﻢُ
54 . Мусонинг ўз қавмига: «Эй
қавмим, албатта, сиз бузоқни
(худо) тутишингиз ила
ўзингизга ўзингиз зулм
қилдингиз. Энди сизни йўқдан
бор қилувчи зотга тавба
қилинг, ўзингизни ўзингиз
ўлдиринг, шундоқ
қилмоғингиз йўқданбор
қилувчи зот ҳузурида сиз учун
яхшидир. Бас, тавбангизни
қабул қилди. Чунки У тавбани
кўплаб қабул қилувчи ва
раҳмли зотдир», деганини
эсланг. (Бузоқни худо деб
тутиш инсон учун, унинг ақли
учун нақадар улкан ор
бўлишига қарамай, Бани
Исроил табиатидаги
бузуқликдан келиб чиқиб, шу
ишни ўзига эп кўрди ва бу
билан ўзига ўзи зулм қилди.)
ﻭَﺇِﺫْ ﻗُﻠْﺘُﻢْ ﻳَﺎ ﻣُﻮﺳَﻰ ﻟَﻦ ﻧُّﺆْﻣِﻦَ
ﻟَﻚَ ﺣَﺘَّﻰ ﻧَﺮَﻯ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﺟَﻬْﺮَﺓً
ﻓَﺄَﺧَﺬَﺗْﻜُﻢُ ﺍﻟﺼَّﺎﻋِﻘَﺔُ ﻭَﺃَﻧﺘُﻢْ
ﺗَﻨﻈُﺮُﻭﻥَ
55 . «Эй Мусо, Аллоҳни очиқ-
равшан кўрмагунимизча сенга
ишонмаймиз», деганингизни,
шунда сизни ўзингиз назар
солиб турганингизда яшин
урганини эсланг. (Бани
Исроилнинг бу шаккоклиги
учун Аллоҳ таоло муносиб
жазолади: ўзлари қараб
турган ҳолда яшин уриб,
ҳалок бўлдилар.)
ﺛُﻢَّ ﺑَﻌَﺜْﻨَﺎﻛُﻢ ﻣِّﻦ ﺑَﻌْﺪِ ﻣَﻮْﺗِﻜُﻢْ
ﻟَﻌَﻠَّﻜُﻢْ ﺗَﺸْﻜُﺮُﻭﻥَ
56 . Сўнгра ўлимингиздан
кейин қайта тирилтирдик,
шоядки шукр қилсангиз.
(Аллоҳ таоло уларни қайта
тирилтирибгина қўймади.
Балки яна қўшимча
марҳаматлар кўрсатди.)
ﻭَﻇَﻠَّﻠْﻨَﺎ ﻋَﻠَﻴْﻜُﻢُ ﺍﻟْﻐَﻤَﺎﻡَ ﻭَﺃَﻧﺰَﻟْﻨَﺎ
ﻋَﻠَﻴْﻜُﻢُ ﺍﻟْﻤَﻦَّ ﻭَﺍﻟﺴَّﻠْﻮَﻯ ﻛُﻠُﻮﺍْ
ﻣِﻦ ﻃَﻴِّﺒَﺎﺕِ ﻣَﺎ ﺭَﺯَﻗْﻨَﺎﻛُﻢْ ﻭَﻣَﺎ
ﻇَﻠَﻤُﻮﻧَﺎ ﻭَﻟَـﻜِﻦ ﻛَﺎﻧُﻮﺍْ ﺃَﻧﻔُﺴَﻬُﻢْ
ﻳَﻈْﻠِﻤُﻮﻥَ
57 . Ва булутни устингиздан
соя солдириб қўйдик, сизга
манн ва беданани туширдик.
Ризқ қилиб берган
нарсаларимизнинг покларини
енглар. Бизга зулм
қилмадилар. Лекин ўзларига
зулм қилар эдилар. (Ибн
Касирнинг айтишларича,
«Манн» ўзини еса, таом ва
ширинлик, сувга қўшиб ичса,
ичимлик бўладиган нарсадир.
Уни бошқа нарсаларга қўшса
ҳам бўлаверади.)
ﻭَﺇِﺫْ ﻗُﻠْﻨَﺎ ﺍﺩْﺧُﻠُﻮﺍْ ﻫَـﺬِﻩِ ﺍﻟْﻘَﺮْﻳَﺔَ
ﻓَﻜُﻠُﻮﺍْ ﻣِﻨْﻬَﺎ ﺣَﻴْﺚُ ﺷِﺌْﺘُﻢْ ﺭَﻏَﺪﺍً
ﻭَﺍﺩْﺧُﻠُﻮﺍْ ﺍﻟْﺒَﺎﺏَ ﺳُﺠَّﺪﺍً ﻭَﻗُﻮﻟُﻮﺍْ
ﺣِﻄَّﺔٌ ﻧَّﻐْﻔِﺮْ ﻟَﻜُﻢْ ﺧَﻄَﺎﻳَﺎﻛُﻢْ
ﻭَﺳَﻨَﺰِﻳﺪُ ﺍﻟْﻤُﺤْﺴِﻨِﻴﻦَ
58 . «Ушбу қишлоққа кирингиз
ва унинг хоҳлаган жойида
енглар, еганингиз ош бўлсин
ва эшикдан таъзим билан,
ҳиттатун, деб киринг, сизнинг
хатоларингизни мағфират
қиламиз ва яхшиларга зиёда
қиламиз», деганимизни эсланг.
(Ушбу оятда, «Ушбу қишлоққа
кирингиз», деган жумладаги
«қишлоқ»дан мурод–Қуддуси
шарифдир. Узоқ замонлар
Мисрда ватангадо бўлиб юрган
Бани Исроилга Аллоҳ таоло
ватан ато қилиб, «қишлоққа
кирингиз», деяпти. Бунинг
устига яна: «Хоҳлаган
жойингизда еб-ичинглар,
еганларингиз ош бўлсин», деб
катта марҳамат кўрсатяпти. Шу
билан бирга, қандай ҳолда
кириш лозимлигини ҳам
ўргатди. Эшикдан сажда қилиб,
яъни, одоб билан, «ҳиттатун»
деган сўзни айтиб киринг,
дейилди. «Ҳиттатун» дегани–
афв эт, гуноҳимни кеч, деган
маънони англатар экан. Бани
Исроил агар қишлоққа сажда
қилиб, гуноҳларини кечишини
сўраб, Аллоҳ ўргатган сўзни
айтиб кирсалар, Парвардигор
уларга мағфират ваъда қилди.
«Сизнинг хатоларингизни
мағфират қиламиз ва
яхшиларга зиёда қилиб
берамиз», деди.)
ﻓَﺒَﺪَّﻝَ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻇَﻠَﻤُﻮﺍْ ﻗَﻮْﻻً ﻏَﻴْﺮَ
ﺍﻟَّﺬِﻱ ﻗِﻴﻞَ ﻟَﻬُﻢْ ﻓَﺄَﻧﺰَﻟْﻨَﺎ ﻋَﻠَﻰ
ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻇَﻠَﻤُﻮﺍْ ﺭِﺟْﺰﺍً ﻣِّﻦَ
ﺍﻟﺴَّﻤَﺎﺀ ﺑِﻤَﺎ ﻛَﺎﻧُﻮﺍْ ﻳَﻔْﺴُﻘُﻮﻥَ
59 . Бас, зулм қилганлар
уларга айтилган сўзни
бошқасига алмаштирдилар.
Биз зулм қилганларга фисқ
қилаётганлари учун осмондан
азоб туширдик. ( Бани Исроил
яна бузғунчилик қилди. Аллоҳ
таоло ўргатган «ҳиттатун»
сўзи ўрнига бошқа сўзни
алмаштириб айтдилар. Имом
Бухорий Абу Ҳурайра
розийаллоҳу анҳудан ривоят
қиладиларки, Пайғамбар
алайҳиссалом: «Бани Исроилга,
эшикдан таъзим қилиб,
ҳиттатун, деб киринглар,
дейилган эди. Улар думбалари
билан судралиб, сўзни
алмаштириб, ҳаббатун фи
шаъратин, деб кирдилар»,
дедилар. Ушбу ҳадисдан
маълум бўладики, улар ҳам
амалда, ҳам сўзда хилоф
қилганлар. Сажда (таъзим)
қилиб киринглар, дейилса,
думбалари билан судралиб
кирганлар. «Ҳиттатун» деб
айтинглар, дейилса, «ҳаббатун
фи шаъратин», яъни,арпа дони
ичидаги бир дона дон,
дейишган. Уларнинг бу
ишлари ҳам зулм, ҳам фисқ–
Аллоҳнинг амридан чиқиш
эди. Шунинг учун Аллоҳ таоло
уларга осмондан азоб
туширди.)
ﻭَﺇِﺫِ ﺍﺳْﺘَﺴْﻘَﻰ ﻣُﻮﺳَﻰ ﻟِﻘَﻮْﻣِﻪِ
ﻓَﻘُﻠْﻨَﺎ ﺍﺿْﺮِﺏ ﺑِّﻌَﺼَﺎﻙَ ﺍﻟْﺤَﺠَﺮَ
ﻓَﺎﻧﻔَﺠَﺮَﺕْ ﻣِﻨْﻪُ ﺍﺛْﻨَﺘَﺎ ﻋَﺸْﺮَﺓَ
ﻋَﻴْﻨﺎً ﻗَﺪْ ﻋَﻠِﻢَ ﻛُﻞُّ ﺃُﻧَﺎﺱٍ
ﻣَّﺸْﺮَﺑَﻬُﻢْ ﻛُﻠُﻮﺍْ ﻭَﺍﺷْﺮَﺑُﻮﺍْ ﻣِﻦ
ﺭِّﺯْﻕِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻭَﻻَ ﺗَﻌْﺜَﻮْﺍْ ﻓِﻲ
ﺍﻷَﺭْﺽِ ﻣُﻔْﺴِﺪِﻳﻦَ
60 . Мусо ўз қавмини сероб
қилишни сўраганида, «Ҳассанг
билан тошни ур!»
деганимизни эсланг. Бас, ундан
ўн икки булоқ отилиб чиқди.
Ҳар қабила ўз сувини билди.
Аллоҳ берган ризқдан еб-
ичинглар. Ер юзида
бузғунчилик устига
бузғунчилик қилманглар.
ﻭَﺇِﺫْ ﻗُﻠْﺘُﻢْ ﻳَﺎ ﻣُﻮﺳَﻰ ﻟَﻦ ﻧَّﺼْﺒِﺮَ
ﻋَﻠَﻰَ ﻃَﻌَﺎﻡٍ ﻭَﺍﺣِﺪٍ ﻓَﺎﺩْﻉُ ﻟَﻨَﺎ
ﺭَﺑَّﻚَ ﻳُﺨْﺮِﺝْ ﻟَﻨَﺎ ﻣِﻤَّﺎ ﺗُﻨﺒِﺖُ
ﺍﻷَﺭْﺽُ ﻣِﻦ ﺑَﻘْﻠِﻬَﺎ ﻭَﻗِﺜَّﺂﺋِﻬَﺎ
ﻭَﻓُﻮﻣِﻬَﺎ ﻭَﻋَﺪَﺳِﻬَﺎ ﻭَﺑَﺼَﻠِﻬَﺎ ﻗَﺎﻝَ
ﺃَﺗَﺴْﺘَﺒْﺪِﻟُﻮﻥَ ﺍﻟَّﺬِﻱ ﻫُﻮَ ﺃَﺩْﻧَﻰ
ﺑِﺎﻟَّﺬِﻱ ﻫُﻮَ ﺧَﻴْﺮٌ ﺍﻫْﺒِﻄُﻮﺍْ ﻣِﺼْﺮﺍً
ﻓَﺈِﻥَّ ﻟَﻜُﻢ ﻣَّﺎ ﺳَﺄَﻟْﺘُﻢْ ﻭَﺿُﺮِﺑَﺖْ
ﻋَﻠَﻴْﻬِﻢُ ﺍﻟﺬِّﻟَّﺔُ ﻭَﺍﻟْﻤَﺴْﻜَﻨَﺔُ
ﻭَﺑَﺂﺅُﻭْﺍْ ﺑِﻐَﻀَﺐٍ ﻣِّﻦَ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺫَﻟِﻚَ
ﺑِﺄَﻧَّﻬُﻢْ ﻛَﺎﻧُﻮﺍْ ﻳَﻜْﻔُﺮُﻭﻥَ ﺑِﺂﻳَﺎﺕِ
ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻭَﻳَﻘْﺘُﻠُﻮﻥَ ﺍﻟﻨَّﺒِﻴِّﻴﻦَ ﺑِﻐَﻴْﺮِ
ﺍﻟْﺤَﻖِّ ﺫَﻟِﻚَ ﺑِﻤَﺎ ﻋَﺼَﻮﺍْ ﻭَّﻛَﺎﻧُﻮﺍْ
ﻳَﻌْﺘَﺪُﻭﻥَ
61 . «Эй Мусо, бир хил таомга
ҳеч чидай олмаймиз,
Роббингга дуо қил, бизга ерда
ўсадиган нарсалардан–
сабзавот, бодринг, саримсоқ,
мош, пиёз чиқариб берсин»,
деганингизни эсланг. У: «Яхши
нарсани паст нарсага
алмаштиришни
сўрайсизларми? Бирорта
шаҳарга тушинг,
сўраганингизни албатта,
топасиз», деди. Уларга хорлик
ва мискинлик ёзилди ва
Аллоҳнинг ғазабига лойиқ
бўлдилар. Бу Аллоҳнинг
оятларига куфр
келтирганлари,
Пайғамбарларни ноҳақ қатл
этганлари учундир. Бу исёнга
кетганлари ва ҳаддан
ошганлари учундир.
ﺇِﻥَّ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺁﻣَﻨُﻮﺍْ ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻫَﺎﺩُﻭﺍْ
ﻭَﺍﻟﻨَّﺼَﺎﺭَﻯ ﻭَﺍﻟﺼَّﺎﺑِﺌِﻴﻦَ ﻣَﻦْ ﺁﻣَﻦَ
ﺑِﺎﻟﻠَّﻪِ ﻭَﺍﻟْﻴَﻮْﻡِ ﺍﻵﺧِﺮِ ﻭَﻋَﻤِﻞَ
ﺻَﺎﻟِﺤﺎً ﻓَﻠَﻬُﻢْ ﺃَﺟْﺮُﻫُﻢْ ﻋِﻨﺪَ
ﺭَﺑِّﻬِﻢْ ﻭَﻻَ ﺧَﻮْﻑٌ ﻋَﻠَﻴْﻬِﻢْ ﻭَﻻَ
ﻫُﻢْ ﻳَﺤْﺰَﻧُﻮﻥَ
62 . Албатта, иймон
келтирганлар, яҳудий
бўлганлар, насоролар ва
собиийлардан, қайсилари
Аллоҳга ва қиёмат кунига
иймон келтирса ва яхши
амалларни қилса, ўшаларга
Роббилари ҳузурида ажрлар
бордир. Уларга хавф йўқ ва
улар хафа ҳам бўлмаслар.
(Ояти каримадаги «иймон
келтирганлар»дан мурод
мусулмонлардир. «Яҳудий
бўлганлар»–Бани Исроилдир.
Яҳудийнинг икки тоифаси бор:
биринчиси–Аллоҳга қайтган,
иккинчиси–Яҳудонинг
фарзандлари. «Насоролар»
деганда эса, Ийсо
алайҳиссаломга иймон
келтирганлар тушунилади.
Улар у кишига ёрдам
берганлари учун
«насоро» (ёрдам берувчилар)
деб ном олганлар.
«Собиийлар» деб
Пайғамбаримиз келишларидан
олдин араб мушрикларидан
бир гуруҳлари ўз
қавмларининг буту
санамларга сиғинишларини
ёқтирмай, ўзлари янги ақида
ахтариб, охири, Иброҳим
алайҳиссалом динида юрамиз,
деб қавмларидан ажраб
чиққан кишиларга айтилади.
Бу номни уларга мушриклар
берган, яъни, оталарининг
динидан бурилганлар,
деганидир.)
ﻭَﺇِﺫْ ﺃَﺧَﺬْﻧَﺎ ﻣِﻴﺜَﺎﻗَﻜُﻢْ ﻭَﺭَﻓَﻌْﻨَﺎ
ﻓَﻮْﻗَﻜُﻢُ ﺍﻟﻄُّﻮﺭَ ﺧُﺬُﻭﺍْ ﻣَﺎ
ﺁﺗَﻴْﻨَﺎﻛُﻢ ﺑِﻘُﻮَّﺓٍ ﻭَﺍﺫْﻛُﺮُﻭﺍْ ﻣَﺎ ﻓِﻴﻪِ
ﻟَﻌَﻠَّﻜُﻢْ ﺗَﺘَّﻘُﻮﻥَ
63 . Аҳду паймонларингизни
олганимизни ва устингизга
Турни кўтарганимизни, «Биз
сизга берган нарсани қувват
билан олинг ва ундаги нарсани
эсланг, шоядки тақводор
бўлсангиз», деганимизни
эсланг.
ﺛُﻢَّ ﺗَﻮَﻟَّﻴْﺘُﻢ ﻣِّﻦ ﺑَﻌْﺪِ ﺫَﻟِﻚَ ﻓَﻠَﻮْﻻَ
ﻓَﻀْﻞُ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻋَﻠَﻴْﻜُﻢْ ﻭَﺭَﺣْﻤَﺘُﻪُ
ﻟَﻜُﻨﺘُﻢ ﻣِّﻦَ ﺍﻟْﺨَﺎﺳِﺮِﻳﻦَ
64 . Сўнгра ўшандан кейин юз
ўгирдингиз. Сизга Аллоҳнинг
фазли бўлмаганида, албатта
ютқазганлардан бўлардингиз.
ﻭَﻟَﻘَﺪْ ﻋَﻠِﻤْﺘُﻢُ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍﻋْﺘَﺪَﻭﺍْ
ﻣِﻨﻜُﻢْ ﻓِﻲ ﺍﻟﺴَّﺒْﺖِ ﻓَﻘُﻠْﻨَﺎ ﻟَﻬُﻢْ
ﻛُﻮﻧُﻮﺍْ ﻗِﺮَﺩَﺓً ﺧَﺎﺳِﺌِﻴﻦَ
65 . Батаҳқиқ, сизлардан
шанба куни тажовузкорлик
қилганларни билдингиз. Биз
уларга: «Қувилган, хор-зор
маймунга айланинг», дедик.
ﻓَﺠَﻌَﻠْﻨَﺎﻫَﺎ ﻧَﻜَﺎﻻً ﻟِّﻤَﺎ ﺑَﻴْﻦَ ﻳَﺪَﻳْﻬَﺎ
ﻭَﻣَﺎ ﺧَﻠْﻔَﻬَﺎ ﻭَﻣَﻮْﻋِﻈَﺔً ﻟِّﻠْﻤُﺘَّﻘِﻴﻦَ
66 . Биз бу (ҳодиса) ни унинг
олдидагиларга ва
кейинидагиларга ва
тақводорларга мавъиза
қилдик. (Ушбу хабарлардан
Бани Исроилнинг яна икки
ахлоқини билиб олса бўлади.
1. Кўп таъкидлашга қарамай,
ўзларига тушган ваҳийдан,
илоҳий кўрсатмалардан юз
ўгириш. 2. Буйруқ ва
қайтариқларга юзаки амал
қилган бўлиб, аслида, хилоф
иш тутиш. Имом Аҳмад ривоят
қилган ҳадисда Пайғамбар
алайҳиссалом: «Яҳудийлар
қилган ишни сизлар
қилманглар, Аллоҳ харом
қилган нарсаларни ҳар хил
ҳийлалар билан ҳалол
ҳисобламанглар», дейдилар.)
ﻭَﺇِﺫْ ﻗَﺎﻝَ ﻣُﻮﺳَﻰ ﻟِﻘَﻮْﻣِﻪِ ﺇِﻥَّ
ﺍﻟﻠّﻪَ ﻳَﺄْﻣُﺮُﻛُﻢْ ﺃَﻥْ ﺗَﺬْﺑَﺤُﻮﺍْ ﺑَﻘَﺮَﺓً
ﻗَﺎﻟُﻮﺍْ ﺃَﺗَﺘَّﺨِﺬُﻧَﺎ ﻫُﺰُﻭﺍً ﻗَﺎﻝَ ﺃَﻋُﻮﺫُ
ﺑِﺎﻟﻠّﻪِ ﺃَﻥْ ﺃَﻛُﻮﻥَ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﺠَﺎﻫِﻠِﻴﻦَ
67 . Мусо ўз қавмига: «Аллоҳ
сизга сигир сўймоқни
буюрмоқда», деганини эсланг.
Улар: «Бизни масхара
қиляпсанми?» дедилар. У:
«Жоҳиллардан бўлишимдан
Аллоҳдан паноҳ сўрайман»,
деди.
ﻗَﺎﻟُﻮﺍْ ﺍﺩْﻉُ ﻟَﻨَﺎ ﺭَﺑَّﻚَ ﻳُﺒَﻴِّﻦ ﻟّﻨَﺎ ﻣَﺎ
ﻫِﻲَ ﻗَﺎﻝَ ﺇِﻧَّﻪُ ﻳَﻘُﻮﻝُ ﺇِﻧَّﻬَﺎ ﺑَﻘَﺮَﺓٌ
ﻻَّ ﻓَﺎﺭِﺽٌ ﻭَﻻَ ﺑِﻜْﺮٌ ﻋَﻮَﺍﻥٌ ﺑَﻴْﻦَ
ﺫَﻟِﻚَ ﻓَﺎﻓْﻌَﻠُﻮﺍْ ﻣَﺎ ﺗُﺆْﻣَﺮﻭﻥَ
68 . Улар: «Роббингга дуо қил,
унинг қандай эканини баён
қилиб берсин», дедилар. У: «У
қари ҳам, ёш ҳам бўлмаган,
икковининг ўртасидаги сигир,
деяпти. Бас, буюрилган
нарсани бажаринг», деди.
ﻗَﺎﻟُﻮﺍْ ﺍﺩْﻉُ ﻟَﻨَﺎ ﺭَﺑَّﻚَ ﻳُﺒَﻴِّﻦ ﻟَّﻨَﺎ ﻣَﺎ
ﻟَﻮْﻧُﻬَﺎ ﻗَﺎﻝَ ﺇِﻧَّﻪُ ﻳَﻘُﻮﻝُ ﺇِﻧّﻬَﺎ ﺑَﻘَﺮَﺓٌ
ﺻَﻔْﺮَﺍﺀ ﻓَﺎﻗِـﻊٌ ﻟَّﻮْﻧُﻬَﺎ ﺗَﺴُﺮُّ
ﺍﻟﻨَّﺎﻇِﺮِﻳﻦَ
69 . Улар: «Роббингга дуо қил,
унинг рангини баён қилиб
берсин», дедилар. У: «У, ранги
сап-сариқ, қараганларни
хурсанд қиладиган сигир,
деяпти», деди.
ﻗَﺎﻟُﻮﺍْ ﺍﺩْﻉُ ﻟَﻨَﺎ ﺭَﺑَّﻚَ ﻳُﺒَﻴِّﻦ ﻟَّﻨَﺎ ﻣَﺎ
ﻫِﻲَ ﺇِﻥَّ ﺍﻟﺒَﻘَﺮَ ﺗَﺸَﺎﺑَﻪَ ﻋَﻠَﻴْﻨَﺎ ﻭَﺇِﻧَّﺎ
ﺇِﻥ ﺷَﺎﺀ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻟَﻤُﻬْﺘَﺪُﻭﻥَ
70 . Улар: «Роббингга дуо қил,
унинг қандай эканини бизга
баён қилиб берсин, сигир бизга
ноаниқ бўлиб қолди, биз,
иншааллоҳ, албатта ҳидоят
топувчимиз», дедилар.
ﻗَﺎﻝَ ﺇِﻧَّﻪُ ﻳَﻘُﻮﻝُ ﺇِﻧَّﻬَﺎ ﺑَﻘَﺮَﺓٌ ﻻَّ
ﺫَﻟُﻮﻝٌ ﺗُﺜِﻴﺮُ ﺍﻷَﺭْﺽَ ﻭَﻻَ ﺗَﺴْﻘِﻲ
ﺍﻟْﺤَﺮْﺙَ ﻣُﺴَﻠَّﻤَﺔٌ ﻻَّ ﺷِﻴَﺔَ ﻓِﻴﻬَﺎ
ﻗَﺎﻟُﻮﺍْ ﺍﻵﻥَ ﺟِﺌْﺖَ ﺑِﺎﻟْﺤَﻖِّ
ﻓَﺬَﺑَﺤُﻮﻫَﺎ ﻭَﻣَﺎ ﻛَﺎﺩُﻭﺍْ ﻳَﻔْﻌَﻠُﻮﻥَ
71 . У: «У, ўша сигир
минилмаган, ер ҳайдаш, экин
суғоришда ишлатилмаган,
айблардан саломат, аралашган
ранги йўқ, деяпти», деди. Улар:
«Ана энди ҳақни келтирдинг»,
дедилар. Бас, уни сўйдилар.
Сал бўлмаса, қилмасдилар.
ﻭَﺇِﺫْ ﻗَﺘَﻠْﺘُﻢْ ﻧَﻔْﺴﺎً ﻓَﺎﺩَّﺍﺭَﺃْﺗُﻢْ ﻓِﻴﻬَﺎ
ﻭَﺍﻟﻠّﻪُ ﻣُﺨْﺮِﺝٌ ﻣَّﺎ ﻛُﻨﺘُﻢْ ﺗَﻜْﺘُﻤُﻮﻥَ
72 . Бир жонни ўлдириб қўйиб,
у ҳақида ихтилофга
тушганингизни эсланг. Аллоҳ
сиз беркитган нарсани
чиқаргувчидир.
ﻓَﻘُﻠْﻨَﺎ ﺍﺿْﺮِﺑُﻮﻩُ ﺑِﺒَﻌْﻀِﻬَﺎ ﻛَﺬَﻟِﻚَ
ﻳُﺤْﻴِﻲ ﺍﻟﻠّﻪُ ﺍﻟْﻤَﻮْﺗَﻰ ﻭَﻳُﺮِﻳﻜُﻢْ
ﺁﻳَﺎﺗِﻪِ ﻟَﻌَﻠَّﻜُﻢْ ﺗَﻌْﻘِﻠُﻮﻥَ
73 . «Бас, уни у(сигир)нинг
баъзи жойи билан уринг»,
дедик. Аллоҳ худди шундай
қилиб ўликларни тирилтиради
ва оят-аломатларини сизга
кўрсатади. Шоядки ақл
ишлатсангиз.
ﺛُﻢَّ ﻗَﺴَﺖْ ﻗُﻠُﻮﺑُﻜُﻢ ﻣِّﻦ ﺑَﻌْﺪِ
ﺫَﻟِﻚَ ﻓَﻬِﻲَ ﻛَﺎﻟْﺤِﺠَﺎﺭَﺓِ ﺃَﻭْ ﺃَﺷَﺪُّ
ﻗَﺴْﻮَﺓً ﻭَﺇِﻥَّ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﺤِﺠَﺎﺭَﺓِ ﻟَﻤَﺎ
ﻳَﺘَﻔَﺠَّﺮُ ﻣِﻨْﻪُ ﺍﻷَﻧْﻬَﺎﺭُ ﻭَﺇِﻥَّ ﻣِﻨْﻬَﺎ
ﻟَﻤَﺎ ﻳَﺸَّﻘَّﻖُ ﻓَﻴَﺨْﺮُﺝُ ﻣِﻨْﻪُ ﺍﻟْﻤَﺎﺀ
ﻭَﺇِﻥَّ ﻣِﻨْﻬَﺎ ﻟَﻤَﺎ ﻳَﻬْﺒِﻂُ ﻣِﻦْ ﺧَﺸْﻴَﺔِ
ﺍﻟﻠّﻪِ ﻭَﻣَﺎ ﺍﻟﻠّﻪُ ﺑِﻐَﺎﻓِﻞٍ ﻋَﻤَّﺎ
ﺗَﻌْﻤَﻠُﻮﻥَ
74 . Сўнгра, шундан кейин
қалбларингиз қаттиқ бўлди,
улар тошдек ёки тошдан ҳам
қаттиқ. Ва ҳолбуки,
тошларнинг баъзиларидан
анҳорлар отилиб чиқади,
баъзилари ёрилиб ундан сув
чиқади ва баъзилари
Аллоҳдан қўрққанидан қулаб
тушади. Ва Аллоҳ қилаётган
ишларингиздан ғофил эмас.
(Ушбу оятда Аллоҳ таоло Бани
Исроилнинг охирги ҳодисадан
кейинги ҳолатини васф
қилмоқда. Шунча мўъжиза
кўрган инсон, ким бўлишидан
қатъий назар, қалби эриб,
Аллоҳга бўлган эътиқоди
зиёда бўлиши керак эди. Аммо
Бани Исроилнинг қалблари
қаттиқ бўлди. Қаттиқ бўлганда
ҳам, тошдек қаттиқ, балки
тошдан ҳаим қаттиқ бўлди.)
...!