Быйыл Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Оҕо саас, Уус Алдан улууһугар Аҕа сылларыгар анаан “Дьиэ кэргэн – олох төрдө” көрдөрүүгэ туруоруу Ылдьыы Нохуоккун аат. Чараҥ култууратын дьиэтигэр киэҥ, сырдык саалатыгар турда. Көрдөрүү туруоруу биэс хайысхаҕа араарыллан 1970-с сылларга саха поэзиятыгар сонун суолу тэлэн, биллиилээх поэт убайдара Семен Данилов, Эллэй, Петр Тобуруокап, Леонид Попов, Моисей Ефимов уо.д.а. үөрэ көрсүбүт Бастакы Хоро нэһилиэгиттэн төрүттээх, Уус Алдантан соҕотох Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай бэйээтэ, быйыл 70 сааһын туолар Иван Васильевич Мигалкин уус-уран суруйууларыттан ылыллан, кини эппит тылларынан ааттаммыта. 1. Сахам дьоно, эһиги – тыһыынчан
Саха Өрөспүүбүлүкэтин култуураҕа уонна духуобунай сайдыытын министиэристибэтэ 2024 сылы култуура эйгэтигэр уонна оҕо иитиигэр үлэлиир тэрилтэлэргэ оҕо тыйаатырын үскүүстүбэтин сылынан биллэрбитэ. Онно анаан САССР үтүөлээх артыыһа, драматург Илья Иванович Находкин аат. Чараҥ култууратын киинэ көҕүлээн, улуус култуураҕа салалтата (сал. С.С. Нафанаилов), улуус үөрэҕириигэ салалтата (сал. С.М. Литвинцев) уонна “Бастакылар хамсааһыннара” (сал. М.П. Винокурова) өйөбүллэринэн оскуола тыйаатырдарыгар “Күөрэгэйдээх алааска” улуустааҕы көрүүнү тэрийэн ыытта. Оскуола тыйаатырдара көрүүгэ киирбит биэс хайысхаттан түөрдүгэр үлэлэрин ыыттылар, олортон сүрүннээн “алын кээмэйдээх испэктээккэ” уонна “уус-ур
Суугунай Чараана биһирэмнээх дьоро киэһээтэ хатыҥ чараҥынан дьирбиилэммит Чараҥ бөһүөлэгэр дьоро киэһэ буолла. Хомоҕой тыллаах хоһоонньут, суруналыыс, суруйааччы Светлана Бурцева — Суугунай Чараана саҥа кинигэлэрин сүрэхтэниитэ, СӨ суруйааччыларын Сойууһун чилиэнинэн киирбит үөрүүтүн биһирэмэ буолла. Үтүө тэрээһини режиссер Екатерина Свинобоева бэрт сэргэхтик салайан ыытта. Кэрэ киэһэ I Хоро нэһилиэгин өрөгөйүн ырыатынан саҕаланна. Ырыа тылын Светлана Михайловна суруйбут, матыыбын биллэр музыкант Гаврил Свинобоев — Гайаат айбыт. Салгыы улуус баһылыгын солбуйааччы Анатолий Сторожев, Мүрү нэһилиэгин баһылыгын солбуйааччы Вероника Сивцева, үөрэх управление тын салайааччытын солбуйаа
Быйылгы “Аҕа уолунаан” улуустааҕы күрэх Дойдуга Дьиэ кэргэн, Саха Сиригэр Оҕо саас, Уус Алдан улууһугар Аҕа сылларыгар анаан уонна Аҕа күнүн көрсө муус устар 2 күнүгэр Бастакы Хоро нэһилиэгэр Нэлээн эбэ күөлүгэр буолан ааста. Хамаандаларга 14-16 диэри саастаах уолаттар аҕаларын кытары өбүгэ саҕаттан кэлбит эр дьон үлэтигэр, барыта 7 көрүҥҥэ күрэхтэстилэр. 1. Бэйэни билиһиннэрии 2. Маһы суоруу 3. Маһы эрбээһин 4. Мас хайытыыта (уол саһааннааһына) 5. Ойбон алларыыта 6. Баҕанаҕа ыттыы 7. Чэй оргутуу 8. Булт биатлона “Аҕа уолунаан” күрэх түмүгүнэн Элэһин олохтоохторо Руслан Попов уолунаан Ильялыын кыайыылаах тахсаннар муус устар 6-7 күннэригэр Майаҕа Ураһалаах алааска ыытыллы
Илья Находкин аатынан Чараҥ култууратын киинин иһинэн үлэлиир “Манчаары” тыйаатыр устуудьуйа, салайааччы Екатерина Свинобоева Галина Борисова – Толбооно суруйбут «Уһун Уйбаан олоҥхоһут» олоҥхотун “Ураанньык аттаах Тайыыла олоҥхоһут” диэн инсценировкалаан туруорбут музыкальнай испиктээкилинэн “Бастакы хараҥаччы” – федеральнай бырайыак норуоттар икки ардыларынааҕы искусство куонкурсугар 1 истиэпэннээх лауреат аатын сүктүбүт. Олоҥхону туруорууга тыйаатыр устуудьуйа кыттыылаахтара Чараҥнааҕы култуура киинин үлэһиттэрэ, нэһилиэк олохтоохторо, уус-уран айар эйгэ кыттыылаахтара, үөрэнээччилэр уонна улуустааҕы “Мүрү саһарҕата” хаһыат үлэһиттэрэ кыттыыны ылбыттара. Сүрүн оруоллары: Тайыыла олоҥ
Илья Находкин аатынан Чараҥ култууратын киинин иһинэн үлэлиир “Манчаары” тыйаатыр устуудьуйа, салайааччы Екатерина Свинобоева Галина Борисова – Толбооно суруйбут «Уһун Уйбаан олоҥхоһут» олоҥхотун “Ураанньык аттаах Тайыыла олоҥхоһут” диэн инсценировкалаан туруорбут музыкальнай испиктээкилинэн “Бастакы хараҥаччы” – федеральнай бырайыак норуоттар икки ардыларынааҕы искусство куонкурсугар 1 истиэпэннээх лауреат аатын сүктүбүт. Олоҥхону туруорууга тыйаатыр устуудьуйа кыттыылаахтара Чараҥнааҕы култуура киинин үлэһиттэрэ, нэһилиэк олохтоохторо, уус-уран айар эйгэ кыттыылаахтара, үөрэнээччилэр уонна улуустааҕы “Мүрү саһарҕата” хаһыат үлэһиттэрэ кыттыыны ылбыттара. Сүрүн оруоллары: Тайыыла олоҥ
Аан дойду Дьахталларын күнүн көрсө кулун тутар 7 күнүгэр «Эһиэхэ эрэ анаан» сынньалаҥ тэрээһин буолан ааста. Кэлбит аҕам саастаах дьүөгэлэрбит ирэ-хоро кэпсэтэн, санаа атастаһан, оонньоон, ыллаан тарҕастылар. Кэлбит дьоммутугар махтанабыт, аныскыга барыгытын кэтэһэбит!
"Күн улууҺун далбарайа - саха мааны дьахтара" Танда түмэлин сэдэх экспонаттарын көрдөрөр быыстапка үөрүүлээх быҺыыга-майгыга арылынна. Бүгүн улуус түмэлигэр Аан Дойду дьахталларын күнүнэн баай, дириҥ историялаах быыстапка турда. Быыстапканы Танда түмэлин пуондатын харааннааччы Матрена Черноградская сырдатта. Манна киҺи кутун-сүрүн тутар ураты тигиилээх, сэдэх көстүүлээх XIX үйэтээҕи саха дьахтарын таҥаҺа-саба, симэҕэ турда. Кэлбит ыалдьыттар сөҕөн-махтайан, санааларын этэн, элбэҕи билэн тарҕастылар. Кулун тутар 5-15 күннэригэр улуус олохтоохторун, ыалдьыттарын быыстапканы кэлэн көрүҥ, сэргээҥ диэн ыҥырабыт!
Олунньу 28 күнүгэр Үлэ Дьоруойа Д.Г. Бурцев төрөөбүтэ 125 сылыгар анаан “Алаас түһүлгэтэ” кэнсиэр – күөн күрэс III төгүлүн ыытылынна. “Алаас түһүлгэтин” Чараҥ Далбар Хотуттара, “Далбара” бөлөх үҥкүүһүттэрэ, 2019 с. ыытыллыбыт күөн күрэс кыайыылаахтара саха дьахтарын кыһыҥҥы толору таҥаһын кэтэн, симэҕин иилинэн киирэннэр ыалдьыттары көрүстүлэр, уҕараабат ытыс тыаһын бэлэхтэттилэр. Кэнсиэр – күөн күрэскэ Уус — Алдан улууһун 9 нэһилиэгин, 12 бөһүөлэгиттэн 13 ырыа-үҥкүү бөлөхтөрө, барыта 102 киһи кыттыыны ыллылар. Дьүүллүүр сүбэҕэ: Уус — Алдан култуураҕа салалтатын үлэһитэ, СӨ култууратын туйгуна Анна Егоровна Федорова, Ылдьаа Нохуоккун аат. Чараҥ култууратын киинин “Алтан кыл” айар
Показать ещё