ЭГАМ РАХИМ АВАЗ УТАРДАН КЕЙИН ХОРАЗМНИНГ ЭНГ КАТТА ШОИРИ.
Узбекистон халк шоири
Барот Бойкобилов.
Эгам Рахим (1918-1977) Узбекистонда хизмат курсатган маданият ходими.
Хоразм педагогика институтида тахсил олган.
Ижодкорнинг "Бахт йули", "Янги кадам", "Жайхун нидоси" сингари тупламлари нашр этилган.
Эгам Рахим узининг серкирра ижодий фаолияти билан узбек матбуоти, санъати, маданияти, адабиётнинг гуллаб яшнашига муносиб хисса кушган шоир, драматург, куплаб шогирдлар тайёрлаган устоз ва арбоб эди.
ОТАМИЗ ХАКИДА:
Мазкур "Жайхун нидоси" деб номланган сайланма асарлар туплами гужумлар улкаси сифатида дунёга донги кетган гузал Хоразм диёрининг оташин куйчиси, шоир, драматург, журналист, уз даврининг етук жамоат арбоби Эгам Рахим таваллудининг 85 йиллигига багишлаб чоп этилди.
Падари бузрукворимиз атиги 59 йил умр куриб, ижодининг айни авж палласида вафот этган булса-да, узидан кейинги авлодларга, мухлисларию шеърият ихлосмандларига салмокли адабий мерос колдирди. Ушбу мерос намуналаридан Сиз азиз китобхонлар хам бахраманд булинг, деган умидда хайрли ишга кул урдик.
Бутун умри давомида мехнат фаолиятини "Хоразм хакикати" газетаси тахририятида утказган отамиз карийиб чорак аср давомида ушбу жамога рахбарлик килди. У нихоятда содда, камтарин, мехрибон, оилапарвар, мехнатсевар, оддий инсон эди. Биз фарзандлари- турт ога-ини учун у зот чинакамига ибрат намунаси эди. Отамиз билан 33 йил умргузаронлик килган, хаёт ташвишларию шодликларини бирга бахам куриб, унинг хаммаслагию дардкашига айланган, оиламиз устини булган онаизоримиз- Гавхаржон Фатхуллаева билан кечирган хаёти, улар орасидаги тотувлик, хамжихатлик, самимият, узаро мухаббат каби муносабатлар биз-зурриёдлар хотирасида абадий мухрланган.
Урганч шахри кок марказининг Улугбек кучасида ота-онамиз уз кули билан куриб, ахил яшаган, орзу-хавасли тую тантаналар, маросиму йигинлар утказиб, яхши-ёмон кунларига гувох булган бир гуша бор. Бу даргохга кираверишдаги мармар лавхада отамизнинг номи абадийлаштирилган ёзувга назаримиз тушиши билан беихтиёр куз олдимизда, азиз ота-онамизни нурли сиймолари гавдаланаверади, болаликдаги учмас хотиралар калкиб чикаверади.
Бу уйда оиламиз аъзолари дастурхон атрофидагина жамул-жам булишарди. Отамиз ишдан уйга кайтган пайтларида аллакандай хоргин, паришонхотир булар эди. Бироз дам олгач, ишхонадаги навбатчига кунгирок килиб, эртага чикаётган газетанинг биринчи сахифасидаги кайсидир маколанинг остидаги фотосурат кандай жойлаштирилгани ёки кайси бир маколанинг урнига унданда долзарброк хабарга алмаштиришни талаб килганларини эслаймиз.
У оиласи даврасида узок гаплашиб утира олмас, хаёлига келган фикр ва мисраларни дарров когозга тушириш учун ёзувхонасига кириб кетар, овкати совуб колар, хатто алламмахалгача, баъзан тонг сахарда хам уни иш устида курар эдик.
Дам олиш кунлари гулчилик билан бир оз машгул булар, сунгра яна кутубхонага кириб кетар эдилар. Юсуф Хос Хожиб, Ахмад Яссавий, Нажмиддин Кубро, Алишер Навоий, Мунис, Огахий, Аваз Утар газалларидан мисоллар келтириб, "киссадан хисса" чикаришимизни насихат килардилар. "Хали бир кунмас-бир кун ота-боболаримиздан мерос булиб колган " олтин сандик"ларнинг копкоги очилади, афсуски, биз арабий-форсий ёзувни билмаймиз",- дея кайгурар эдилар. Баъзан эски ёзувни биладиган карияларни уйга чакириб келиб, "Юсуф ва Зулайхо", "Рустамхон", "Мезон ул авзон" деган китабларни тинглаб утирганларини гувохи булганмиз.
Бу уйда Хоразмлик ижодкорлар, уша даврнинг зукколари, олиму фузалолар, азим пойтахтдан ташриф буюрган машхур шоиру мунаккидлар, хамкасбу шогирдлар, тез-тез йигилишарди. Унда шеърият, адабиётга багишланган сермазмун сухбату йигинлар, ширали гурунглар утарди,бахсу мунозаралар кизирди. Гофур Гулом, Комил Яшин, Уйгун, Хамид Гулом, Шукрулло,Миртемир, Иброхим Рахим, Рахмат Файзий, Абдулла Арипов, Омон Матжон каби элда шухрат топган фузалолар хонадонимиз мехмони сифатида давраларга файз киритишарди.Нихоятда заковатли, окила, пазанда, чаккон, хар ишга чевар онажонимиз мехмон кутиб чарчамасди.
Отамиз хар бир юмушга нихоятда маъсулияит билан ёндашувчи, катъятли, максадга интилувчан, чидамли инсон эди. Биз фарзандларини хам узи каби халол, покиза яшашга, бошлаган ишчи чукур уйлаб, атрофлича мулохаза юритиб, нихоясига етказишга ундар эди. Ота-онамиз бизни болаликданок яхши укишимизга эътибор беришган. Хар биримизнинг касб танлашимизга, умримизни мазмунли ташкил этишда маслахатгуй булишган. Отамиз газета тахририятида хизмат килгани боис, уша даврда матбаачилик сохасида катор муаммолар мавжудлиги, билимдон ва етук мутахассислар етишмаслигини хисобга олиб, матбаачилик касбига хавас уйготишга уринди, жуяли маслахатлар берди.
Падари бузрукворимиз уз даврида она ватани учун сидкидилдан мехнат килди. Собик шуро мафкураси хукмрон булган нихоятда тахликали даврда яшаб ижод этди. Хоразм вилоятининг етакчи матбуот нашри жамоасига бошчилик килиш гоят катта жавобгарликни талаб этар эди. У даврларда арзимаган бирон бир имловий хато туфайли инсон такдири фожиавий тарзда узгариб кетиши хам мумкин бир замон булгани боис, газетада чикаётган хар бир материални синчиклаб текшириш деярли хар сонига бош макола тайёрлаш учун окшомлари уйкудан кечиб тинимсиз ишлаш, яна шу огир мехнат жараёни давомида бадиий ижод билан шугулланишга тугри келарди. Бу эса унинг соглиги ёмонлашувига сабаб булди.
Отамиз оиласи, фарзандлари даврасида дам олишга вакт топиши кийин булса-да, биз унинг кайнок мехри-мухаббати тафтини хамиша сезиб, бахтиёр яшаганмиз. 1974 йилда кенжа укамиз Бахрамжоннинг новкирон ёшда бевакт халокати отамиз каддини дол этиб, оиламизни изтиробда колдирди. Хафакон касаллиги билан хасталанган отамиз фарзанд доги аламини яна мехнатдан олди, каттик ишлади. Афсуски, отамизнинг бошлаб куйган йирик асарлари, режалаштирган ижодий ишлари нихоясига етмай колди. Шавкатсиз улим уни 1977 йилнинг эрта бахорида багримиздан юлиболиб кетди. Аммо унинг ёркин хотираси фарзандлари, кавму кариндош, ёру биродорлари, шогирдларию мухлислари калбида абадий колди. Унинг ижодий махсули булмиш жушкин асарлари хали куплаб шинавандаларга завку шавк улашажак. Уз ватани, халкини жону дилидан суйган шоир Эгам Рахим тараннум этган энг сара ижод намуналаридан таркиб топган мазкур сайланма, Сиз азиз мухлисларга тухфа этилишидан максад хам отамиз хотирасига чукур эхтиром курсатмокликдан иборат.ХХ асрнинг энг кийин, ташвишли, огир уруш йилларидан сунги даврда яшаб ижод этган отамизга мустакилликга эришган Узбекистоннинг бугунги ёркин кунларини куриш насиб этмади. Бирок унитилмас асарлари халкимиз хотирасида хали узок сакланиши, она-юрт мухаббатига йугрилган самимий шеърияти бир неча авлодлар силсиласини тарбиялашга хисса кушажагига хеч шубха йук.
Комилжон Рахимов
Одилжон Рахимов
Фозилжон Рахимов
шоирнинг фарзандлари.
Манба:интернет. http://egamrahim.uz https://ziyouz.uz
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Нет комментариев