ավելի թույլ տեսակը, որ ցածրից է թռչում, կոչվում է անգղ կամ բազե, իսկ ավելի բարձր թռչողները` արծիվ:Անգղը ճչացող և տրտնջացող թռչուն է, որի ձայնն ավելի շուտ ցավ ունեցող աղաղակ է հիշեցնում: Նրա թևերի երկարությունը 2մ է: Ծուլության պատճառով միշտ կերակրվում է սատկած կենդանիների մարմիններով ու մնացուկներով:Ի տարբերություն արծվի` անգղը հոգ է տանում միայն իր մասին: Նա չի կարողանում գերազանցել 610կմ, այնինչ արծիվը սավառնում է մինչև 1220կմ:Արծիվը կերակրվում է միայն թարմ սննդով` իր իսկ սպանած զոհի արյունով, որն էլ զարմանալի ուժ է հաղորդում նրան: Այդ է պատճառը, որ նա հրաշալի մարմին ունի, իսկ թևերի երկարությունը հասնում է 3,66-4,27մ:Արծիվը հետաքրքիր իմաստությամբ է վարվում յուրաքանչյուր խոչընդոտի դեպքում. քամու հակառակ ուղղությունն անգամ նա օգտագործում է երկնքի բարձունքներին հասնելու համար:Զարմանալի է նրա շեշտակի արագությունը. կարող է 194կմ/ժ արագությամբ իջնել երկնքից, բռնել, օրինակ, մի նապաստակ և բարձրացնել օդ:Նպատակին հասնելու համար հաշվարկում է նույնիսկ իր ժամանակը: Հետաքրքիր է նաև զուգավորման ընթացքը. արու արծիվը գալիս է էգի մոտ և աղաղակում, այնուհետև նրանք միասին թռչում են դեպի երկինք, այնքան բարձր, որքան կարող են: Երբ հասնում են մի կետի, որտեղից այլևս չեն կարողանում առաջ գնալ, պոչերն իրար միացնելով` արագ ներքև են սլանում:Էգը չի տարածում իր թևերը, մինչև արուն չտարածի իրենը: Հետո նրանք երկրորդ անգամ են միասին դառնում դեպ երկինք, իսկ երբ գալիս է իջնելու պահը, այս անգամ արդեն արուն չի տարածում իր թևերը, մինչև էգը չտարածի:Նրանք այսպես են արտահայտում սերն ու հավատարմությունը միմյանց նկատմամբ:Արծիվների ջանասիրությունը զարմացնում է նաև բույնը կառուցելու ժամանակ: Նրանք հավաքում են թարմ ճյուղեր և ամենը, ինչ պետք կլինի բույն կառուցելու համար: Սակայն այդ «տունը» նման չէ սովորական բնի, այն ավելի շատ համայնք է հիշեցնում:Արծիվը երբեք տուն չի կառուցում միայն իր համար, այլ կառուցում է նաև ուրիշ, ավելի տկար արծիվների համար, որոնք կարիք ունեն ծվարելու իր ճյուղերի տակ:Բույնը կառուցելիս նաև զարդարում է` այնտեղ դնելով ջրաղվես կամ աղվես:Նրանք ապրում են սարերում, ճեղքում են ամպերն ու սլանում դեպի արևը…Արծվի կարևոր հատկանիշներից մեկը, այսպես կոչված, նորոգման ընթացքն է: Իր կյանքի ընթացքում գալիս է շրջան, երբ նա պետք է դրսևորի հաստատակամություն և վճռականություն: Նա կամ պետք է մերժի, կամ ընդունի իր ուժը նորոգելու հնարավորությունը:Արծվի կյանքի տևողությունը մոտ 120 տարի է: Միջին տարիքում` մոտ 50-70 տարեկանում, նրա կտուցը տեղից դուրս է գալիս. սա շատ ցավոտ ընթացք է, այս վիճակում արծիվն այլևս ինքնուրույն չի կարողանում սնունդ հայթայթել, և նույնիսկ փետուրներն են սկսում թափվել:Ահա սա է որոշում կայացնելու պահը: Դա կյանքի և մահվան սահմանագիծն է:Եթե նա որոշում է «չնորոգել» իր կյանքը, նշանակում է՝ պետք է իր խնամքը հանձնի ուրիշներին, քանզի դեռ ապրում է, և ուրիշների խնամքին մնալով՝ պարզապես սպասի իր մահվանը:Այս դժվար պահին շատ արծիվներ, չկարողանալով վերագտնել իրենց, կայացնում են հենց այս որոշումը, իսկ նրանք, որ ավելի ուժեղ են, պայքարում են` վերականգնելու համար նախկին ուժը:Վերականգնողական փուլում արծիվը գնում է քարանձավ, սկսում փետրել մարմնի բոլոր փետուրները, քանզի պետք է բացարձակ մերկանա: Այնուհետև 30 օր մնում է այս քարանձավում, օրը երեք անգամ լողում ջրվեժում, հեղվող ջուրը պետք է հարվածի նրան և հեռացնի մաշկի վրայի կոշտուկները` երիտասարդացնելով մաշկը:Արծիվը պետք է նաև օրը երեք անգամ նստի արևի տակ: Այս ողջ ժամանակահատվածում նա միայն ջուր է խմում և ժայռից մեղր ուտում:Երբ նա փետրում է իր բոլոր փետուրները, վերքերը, սպիները և կապտուկները ամբողջությամբ բացահայտվում են: Որից հետո էլ այս բոլոր վերքերը սկսում են բժշկվել:Այս նորոգման ընթացքում արծիվը շատ խոցելի է, ուստի հարկավոր է կողքին ունենալ մեկին` պաշտպանելու և խնամելու համար:30 օր հետո ամեն ինչ սկսում է նորից աճել. կատարյալ երիտասարդացած մարմին, նոր կտուց, նոր որակի փետուրներ: Սակայն նա չի կարող թողնել քարանձավը ևս 10 օր, որովհետև հաջորդ 10 օրերի ընթացքում օդապարկ է առաջանում փետուրների տակ:Այնուհետ՝ նա ճեղքում է օդապարկերը, և ամբողջ մարմինը ծածկվում է յուղով: Յուրաքանչյուր փետուր ամբողջությամբ պաշտպանվում և ծածկվում է, ինչն էլ խոստանում է առողջ մարմին ևս 50 և ավելի տարիներ:Իսկ եթե նախքան այս գործընթացը նա շտապի դուրս գնալ, ապա առաջին իսկ տեղատարափ անձրևը կթռչի նրա` դեռևս նորաստեղծ փետուրները, որը յուրաքանչյուր թևում 1250 հատ է, և ամեն բան հօդս կցնդի:Թևերի նկատմամբ արծիվների ուշադրությունը չպետք է շեղի նրանց ուշադրությունը նաև ճանկերից:Շատ ժամանակ անտեսելով ճանկերի խնամքը` նրանք հայտնվում են անսպասելի իրավիճակում. չեն կարողանում կանոնավոր քայլել կամ վայրէջք կատարել, որի արդյունքում էլ հնարավոր է նույնիսկ ջախջախվեն:Իսկ ինչպե՜ս են իրենց ձագերին պահում, ինչպե՜ս են նրանց սովորեցնում թռչել…Երբ մոտենում է նրանց թռչելու ժամանակը, ձագերը երբեմն զլանում են թռչել, քանզի գտնվում են հարմարավետ, ապահով ու հանգիստ վայրում:Բայց հակառակ նրանց ծուլության` մայր արծիվը սկսում է շարժել ձագուկների թևերը` առաջացնելով ուժեղ քամի, ապա քիչ բարձրությունից նետում է ներքև, և ինքն էլ սկսում թռչել, որպեսզի ձագերը կարողանան հետևել իրեն:Այսպիսով, նրանք դուրս են գալիս իրենց բներից և սկսում թռչել, բայց այն պահին, երբ սկսում են նայել ներքև` մորը նայելու փոխարեն, սկսում են ընկնել:Հասուն արծիվները սլանում են ներքև, բռնում նրանց թևերից և հետ բերում բույն:Արծիվն առանձնանում է նաև իր տարածքային հավատարմությամբ: Ինչ աշխարհագրական վայրում որ ծնվում է, մնում է այդտեղ:Նրա աչքերում կա մի շատ հետաքրքիր զգայարան, որը մղում է տուն դառնալ: Երբ շատ է հեռանում ծննդավայրից, անհանգստության ցավ է նկատվում աչքերում: Սակայն երբեմն արծիվները դիմադրում են այդ «ցավին» և այլևս չեն կարողանում գտնել ետդարձի ճամփան…
Присоединяйтесь — мы покажем вам много интересного
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Нет комментариев