Бу ер озюне хас дюльбер олып, анда эм орьман, эм багъ-багъчалыкъ, эм чёл муджессемлешкен – бу Мамашайдыр. О, къадимий къырымтатар кою сайыла. Кой ортасындан Къачы озени кече. О, сувуны койден бир аз авлакъта олгъан Къара денъизге тёке. Эр сене бу ерде тамырлары шу ерден олгънлар ве дженк, сюргюнлик нетиджесинде койлерини унутмагъан оларнынъ несиллерининъ койдешлер корюшюви олып кече. Бу кой не ичюн Мамашай адыны ташый? «Мамашай – бугунь халкъ къатыкъ ашай» -- деген айтым насыл пейда олгъан? Бу кой адынынъ насыл пейда олгъаны акъкъында икяе эткен эфсанелернинъ чешит вариантлары бар. Догъгъан кою Мамашайда яшагъан кой сакини 87 яшындаки Эдае Абдуллаеванынъ айткъанына коре койнынъ адындан онынъ сакинлери адамларны сыйламагъа севгенлери коринип тура: Ма, ма, аша; ма, ма, аша… Гъалиба, айны бу сёзлер бойле ад къоюлмасына эсас олгъан. Эдае Абдуллаева дженк фаджиаларыны, бабасынынъ вефатыны, сюргюнликни башындан кечирип, догъмуш коюне авдет олды. «Эр кес колхозда чалышты. Ферма бар эди, багъ-багъчаджылыкъ инкишаф эткен эди, хатырлай о. – Койге деве юню кетире эдилер. Биз -- къызлар топлаша ве юнни ишлей эдик. Къомшулар келип бакъа ве: Амиде аптенинъ эвинде фабрика чалыша, деп шакъа эте эдилер».
1944 сенесининъ сюргюнлигине къадар койде 380 къоранта яшай, эм де къыырымтатар мектеби олгъан. Шимди баягъы аз къоранта яшай. 1945 сенеси 21 августтан Мамашайнынъ адыны денъиштирдилер ве Орловка деп адландырдылар. Мешур учуджы Абдуреим Решидов Мамашайда дюньягъа келди. Къырымтатар джемиети энди чокъ сенелерден берли ерли мектепке онынъ адыны бермек ичюн тырыша.
Койдешлер корюшювини тешкиль эткенлер сырасында –Акъяр региональ Къырымтатар медениети меркези (реис Диана Асанова), Севастополь регионындаки «Акъяр» къырымтатар бирлешмеси (ребери Энвер Мамутдинов,) иш адамы Сулейман Халибеков (мадий ярдым) барлар.
Диана Асанова: «Къырымтатар халкъынынъ зенгин тарихы бар. Бизде гъалебе ичюн чокъ эмек къойгъан миллий къараманлар чокъ. Акъяр региональ Къырымтатар медениети меркезининъ лейихасы айны шу мевзугъа багъышлангъан. Чюнки медениет ве тарих халкълар арасында бири-бирини анълавда темель сайыла. Советлер бирлиги къараманы Абдурешид Решидовдан гъуруланамыз. Мешур учуджынынъ адыны Орловка кой мектебине бермек аман-аман 20 йыллыкъ арзудыр», деди.
Эгер биз аньанелеримизни кутьсек, эдждатларымызны унутмасакъ, осип келеяткъан несильни бу ёнелиште тербиелесек бизни тек айдын келеджек беклей. Чюнки бизим еримизге аньанелеримизни унутмагъан янъы несиль – балалар ве торунлар келеджек. Эр бир къырымтатарынынъ огюнде озь адетлерини ве медениетини бильмек, ватанпервер олып осьмек, аньанелерини унутмамакъ ве уйкен яштакилерни урьмет этмек вазифеси тура. Дженкте озь джаныны къурбан эткен къараманлар даима хатырада олмакъ керек.
"Арзы" меджмуамыздан алынды
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 1