«ԿԱԽԱՐԴԱԿԱՆ ԽԱՏՈՒՏԻԿԸ»

(Հեքիաթ-պատմվածք՝ մեկ գործողությունից։)
Գործող անձիք---
1․- ՀԵՂԻՆԱԿ
2․- ՄՀԵՐ- (ժլատ մեծահարուստ)
3․- ԱՐԵՎ- (ՄՀԵՐԻ տանը ծառայող, աղքատ, գեղեցիկ աղջիկ)
4․- ԽԱՏՈՒՏԻԿ- (ՄՀԵՐԻ կախարդական աքաղաղը)
Գործողություն---
Մեկ գործողություն, որը տեղի է ունենում ՄՀԵՐԻ՝ ժլատ մեծահարուստի տանը։
ՀԵՂԻՆԱԿ- Լինում է չի լինում, մի աքաղաղ է լինում։ Այս աքաղաղը շատ գեղեցի՜կ, խատուտի՛կ պոչ ուներ։ Ու ամեն անգամ իր պոչը թափահարելով՝ կարողանում էր բուժել հիվանդ մարդուն։ Եվ քանի որ նա պահվում էր հատուկ պայմաններում, հատուկ էին կերակրում նրան։ Իսկ աքաղաղի տերը մի հարուստ ու ժլատ մարդ էր, ում անունը Մհեր էր։ Նա չէր թողնում, որ աքաղաղը բուժեր աղքատ մարդկանց։ Միայն հարուտ մարդիկ էին լինում նրա հիվանդները։
Մի օր, մի գեղեցիկ աղջիկ է գալիս այս հարուստ մարդու մոտ, ում անունն Արև էր։ Նա խնդրում է, որ իրեն ծառայող վերցի՝ ժլատ Մհերն իր մոտ։ Հարուստը նայում է ու միանգամից ընդունում է աշխատանքի։
ՄՀԵՐ- /արհամարական/ Դե լավ է այսօրվանից դու կկերակրես իմ աքաղաղին։ /խորամանկ ժպիտով/- Իմացի՛ր, երբ ծուղրուղու կանչի, այդ ժամանակ էլ պիտի կերակրես, ժամ ու պատարագ չկա, (դադար) /քմծիծաղով/ լա՜վ իմացի՛ր, կյանքովդ ես պատասխան տալու նրա համար /բարձրաձայն ծիծաղ/։
ԱՐԵՎ- /նազանքով/- Խնդիր չէ, ես պատրաստ եմ այդ աշխատանքին։ /փոքրիկ, գեղեցիկ ժպիտով/- Սիրով։ (դադար) /Մհերի դեմքին նայելով/ Միայն դ՞ա է իմ աշխատանքը, թե՞ էլի ինչ-որ բան պետք է անեմ։ /զարմանք/
ՄՀԵՐ- /հեգնանքով/- Դրանից կարևոր աշխատանք այլևս չկա։ /արհամարական ժպիտով/ Արի քեզ ուղեկցեմ իմ անգին աքաղաղի մոտ։
ԱՐԵՎ- (տեսնելով աքաղաղին) /գեղեցիկ ժպիտով/- Ինչ՜ գեղեցիկ Է՜։ /հիացմունքով/- Այսպիսի բան կյանքում առաջին անգամ եմ տեսնում, (դադար) տարօրինակ գույներ ունի։ /զարմանքով, մոտենալով աքաղաղին/
ՄՀԵՐ- /զայրացած, քայլելով/- Լռի՛ր։ (դադար) Գիտես ին՞չ, քեզ արգելվում է նրա հետ խոսել, /աքաղաղի մոտից հեռանալով, բարձրաձայն/ միայն կերակրել ու վերջ։
ԱՐԵՎ- /զարմանքով/ նայում է իր տիրոջ, Մհերի հետևից։ (դադար) /քմծիծաղով/- սկսում է կերակրել աքաղաղին։
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /հոգնած/- Ծուղրուղու՜ (դադար)՛/թախծոտ հայացքով/- անունդ ինչ՞ է։
ԱՐԵՎ- /շփոթված/- Արև։
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /արտասվելով, ժպիտով/- Շատ սիրու՜ն ես Արև՜ ջան։ (դադար) /հոգոց հանելով/- Ցավում եմ քեզ համար, որ եկել ես այս տուն, դու այլևս չես կարող այստեղից գնալ։ /բարձրաձայն լաց/
ԱՐԵՎ- /զարմացած/- Ինչու՞։
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /տխուր հայացքով/- Որովհետև իմ տերը շա՜տ վատ մարդ է, նա հիմա քեզ կպահի այստեղ, դու կհոգնես ինձ կերակրելուց, կցանկանաս գնալ, և նա քեզ կբանտարկի, բա՜, /պոչը պարեցնելով/ ծուղրուղու՜՛։
ՀԵՂԻՆԱԿ- Արևը անկնկալի գալով սկսում է այս ու այն կողմ գնալ, վախից սկսում է դոդղալ։
ԱՐԵՎ- /արտասվելով/- Իսկ դու ո՞րտեղից գիտես։
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /ծիծաղելով/- Հ՛ի, հ՛ի, հի, հիմա՜ր աղջիկ, (դադար) գիտե՞ս, քա՞նի քանիսն են եկել ու այստեղ են մնացել, իսկ ես ոչնչով չեմ կարող օգնել, ես բանտարկված եմ, միայն հարուստներին բուժելու համար է ինձ այսպես յուրահատուկ պահում, /հոգոց հանելով/ իսկ երբ ես էլ անպիտան դառնամ, ինձ էլ կմորթեն ու կուտեն։ /տխուր հայացք/
ԱՐԵՎ- /զարմացած/- Այ՜ քեզ բա՜ն, (դադար)- ես կորած եմ, վե՛րջ, ինձ էլ փրկություն չկա։ (դադար) /կասկածամտորեն/- Իսկ դու գի՞տես, թե որտե՞ղ են լինում բանտարկվածները,
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /թախծոտ ժպիտով/- Գիտե՛մ, /վախենալով/ բայց չեմ կարող ասել, (դադար) դա կլինի իմ մահը։
ԱՐԵՎ- /ժպտալով/- Դու մի մտածի՛ր, /կամաց ձայնով, աքաղաղի ականջին շշնջալով/- դա կլինի մեր գաղտնիքը։
ՀԵՂԻՆԱԿ- Խատուտիկը հոգոց հանելով նայում է ժպտացող Արևին ու խղճում է գեղատես աղջկան։
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /կամաց ձայնով/- Լա՛վ, կասեմ, (դադար) միայն մեկ պայմանով, որ ինձ էլ կտանես քո հետ, և միասին կփախչենք այստեղից։ (դադար) /արտասվելով/- Ես էլ եմ հոգնել այսպես, վանդակի մեջ ապրելուց, ես էլ եմ ուզում արևի լույսը տեսնել։ (դադար) /հուզմուքով/- Հա՞մաձայն ես։ /փոքրիկ ժպիտ/
ԱՐԵՎ- /ժպտալով/- Լավ ,կմտածե՛նք։ (դադար) /կասկածամտորեն/ Բայց ես ի՞նչով համոզված լինեմ, որ դու ինձ համար թակարդ չես լարում։ /հարցական ժպիտով/ (դադար) Միգուցե, դու հենց հիմա քո տիրոջ անունից ես խոսում։ /փոքր ծիծաղ/
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /հեգնանքով/- Դե լավ, եթե այդպես ես կարծում, ուրեմն մնա՛ ու կերակրիր ինձ։ /շրջվում է աղջկան մեջքով/
ՀԵՂԻՆԱԿ- Գալիս է ԳԻՇԵՐ, աղջիկը չի կարողանում քնել, տանջվում է, բայց ի վերջո աչքերը փակվում են, ու հենց այդ վայրկյանին էլ աքաղաղը կանչում է։ Նա արագ արթնանում է, դուրս թռչում իր քնած սենյակից ու վազում է Խատուտիկի մոտ, կերակկրում է, բայց հետդարձին նորից լսում է աքաղաղի ձայնը։ Եվ նորից նույնն ու նույնը։
ԱՐԵՎ- /զայրացած/- Դո՞ւ դիտմամբ ես այդպես անում, /գլուխը աջ ու ձախ անելով/- տիրոջդ նման անսիրտ ես ու դաժան։
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /զարմացած, անմեղ հայացքով/- Ո՛չ, ես իսկապես ուտել եմ ուզում։ (դադար) /հարցական/- Գիտե՞ս օրական քանի կյանք եմ փրկում, /հոգոց հանելով/- էներգիա եմ ծախսում, (դադար) հոգնում եմ, շատ եմ հոգնում։ /լաց/
ԱՐԵՎ- /կասկածամտորեն/- Լավ, (դադար) տեսնենք ինչքա՞ն կդիմանամ առանց քնելու, ամեն դեպքում ես քեզ չեմ վստահում։ /արհամարական ժպիտ/
ՀԵՂԻՆԱԿ- Եվ այսպես անցնում է մեկ ամիս։ Գեղեցիկ Արևից ոչինչ չմնաց։ Աչքերը հոգնածությունից չռվեցին, աղջիկը շատ նիհարվեց ու փոքրացավ։ Բայց ուրիշ տարբերակ չկա, պիտի մնա ու աշխատի։
Աքաղաղը՝ տեսնելով, որ Արևը լավ չէ, խոստացավ է բուժել նրան, բայց էլի պայման դրեց, իսկ պայմանն էր, որ փախչէին միասին։ Այս անգամ Արևը համաձայնվեց։
ԱՐԵՎ- /մի կերպ բերանը բացելով/- Լա՛վ բուժիր ինձ, ու մենք միասին կգնանք այստեղից ու մեզ հետ կտանենք նաև այն բանտարկյալներին։ /տնքոց, տռնքոց/
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /պոչը թափահարելով/- Ծուղրուղու՜։ /շրջան պար/
ԱՐԵՎ- /աքաղաղին նայելով/- Ի՞նչ պատահեց։ /զարմանք/
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /աղջկա ականջին շշնջալով/- Լսի՛ր, /չորս կողմը նայելով/- հենց այս գիշեր, (դադար)- մենք կփախչենք։
ԱՐԵՎ- /զարմանքով/- Բայց ինչպե՞ս։
ԽԱՏՈՒՏԻԿ- /շշնջալով/- Երբ բոլորը քնեն, դու կգաս, ես քեզ կասեմ, թե որտե՞ղ են պահվում դարպասի բանալիները։ /հայացք դեպի չորս բոլորը/
ՀԵՂԻՆԱԿ- Գիշերը, երբ տան լույսերը հանգեցին, Արևը գնաց աքաղաղի մոտ, գտավ բանալին ու ազատեց բոլոր բանտարկայլներին, ու բոլորը միասին հեռացան՝ ժլատ Մհերի տանից։
Բոլորն էլ երջանկացան , որ վերջապես կարողացան ազատվել Մհերի՝ այդ չար ու ագահ մարդուց։
Իսկ Արևն ու Խատուտիկը սկսեցին շրջել աշխարհով մեկ և բուժել բոլոր հիվանդներին անխտիր՝ թե հարուստ, թե աղքատ։
Հեքիաթի հեղինակ՝ ԱՐՄԻՆԵ ԴԱՎԹՅԱՆ
Պիեսացում՝ ԱՐՏԱՇԵՍ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ