Саломат булинг!

Сурункали простатит Сурункали простатит-эркаклар орасида энг кўп учрайдиган касаллик ҳисобланади. Статистик маълумотларга кўра касаллик 25 ешдан кейин эркакларнинг 25-80% да учрайди, охирги вақтларда касаллик ўсиши кузатилмокда. Простатитнинг асосий сабаблари бўлиб-палапартиш жинсий ҳает кечириш, кам ҳаракат турмуш тарзи, спиртли ичимликлар, тамаки маҳсулотларини истеъмол қилиш, дори воситаларини текширувсиз ва тавсиясиз истеъмол қилиш ҳисобланади. Одатда сурункали простатит секинлик билан клиник белгиларсиз ривожланади, простата бези секретининг ва кичик чаноқ доирасида қон айланишининг димланиши асосида яллиғланиш жарени юзага келади. Аввал простата безининг қон томирлари кенгаяди, кейинчалик чандиқли-склеротик ўзгаришлар юзага келади, бунинг натижасида пешоб ажралиши бузилади, жинсий қобилият пасаяди, чарчоқлик, асабийлашиш кузатилади. Таснифланишга кўра простатит инфекцион (юқумли) ва ноинфекцион (юқумли бўлмаган, простата безини озиқлантирувчи қон томирларини димланиши натижасида юзага келади) турларига бўлинади. Инфекцион простатит вақтида простата безига микроблар, вируслар, бактериялар, замбуруғлар тушади. Ноинфекцион простатит инфекция қўзғатувчиларисиз юзага келади. Бу касалликни бошланишига простата безида қон димланиши, кам ҳаракат турмуш тарзи, совуқ қотиш сабаб бўлади. Простатит касаллиги юзага келишига сабаб бўлувчи факторларга киради: Простата безининг анатомик тузилишнинг ўзига хослиги Гормонлар алмашинувининг бузилиши Еш билан боғлик ўзгаришлар Сийдик йўллари яллиғланиш касалликлари Буйрак ва сийдик қопининг яллиғланиш касалликлари (уретрит ва бк) Палапартиш жинсий ҳает тарзи Бутун тананинг совқотиши Ич қотиш Сийдик йўлларида пешобни йиғилиб туриши Кам ҳаракат турмуш тарзи Ўтириб ишлаш ҳает тарзи (ҳайдовчиларда), қуеш нурлари остида узоқ вақт қолиш, танани исиб кетиши Сурункали бел-думғаза радикулити Иммун тизимини сусайиши Юкорида келтирилган факторларнинг ҳар қандай комбинацияси простата безининг яллиғланишига олиб келиши мумкин. Простатитни даволаш учун антибактериал терапия, простата безини массаж қилиш, физиотерапия, иммун тизимини мустаҳкамлаш ва ҳает тарзини ўзгартириш керак. Фақат бу муолажаларни биргаликда қўлланилганидагина кутилган натижага эришиш мумкин. Беморлар учун керакли ЭСЛАТМА!: Простатитни келтириб чиқарувчи сабаблар турлича бўлиб, ягона сабабни қидириш ва уни даволаш учун қаратилган даво муолажалари кутилган натижага олиб келмайди. Простатитни клиник белгилари сезиларли бўлмаслиги мумкин, агар сизда чаноқ оралиғида оғриқ кузатилса, пешоб қилиш вақтида еқимсиз сезгилар бўлса, сийдик йўлидан ажралишлар келса, албатта уролог билан маслаҳатлашинг. Простатит ташҳиси комплекс тарзда қўйилади, чунки касаллик турини, кечиш босқичини, асоратларини ва даволаш усулини белгиловчи бошқа факторларни эътиборга олиш керак. Простатит клиникаси турли беморларда турлича бўлиши мумкин. Шунинг учун тўғри ташҳисни фақат специалист-шифокор куя олади. Касаллик кечиши ўзига хос бўлганлиги учун даволаш муолажалари ҳам ўзига хос бўлади. Простатитни клиник кечиши бир хил эмас, баъзида касаллик қўзғалади, баъзида асоратлар юзага келади, баъзида яширин кечиши мумкин. Шу сабабдан доимий шифор кузатуви керак бўлади. Простатитни даволаш учун антибиотикни тўғри танлаш керак, унинг дозаси ва даволаш схемасини ҳар бир бемор учун индивидуал ҳолда танланади ва бу урогенитал микрофлорани аниқлагандан кейин амалга оширилади. Инфекциядан қутилиш билангина простатитни даволаб бўлмайди. Простата безида қон димланишини ҳам тўғрилаш керак. Простата безининг патологик ўзгаришлари ўзига хос ва турлича бўлганлиги учун ҳам уни даволовчи универсал дори воситаси йўқ. Шифокор сизга турли дори воситаларини ва ҳар хил даво муолажаларини тавсия қилиши мумкин. Даволаш натижасида узоқ вақтли ремиссияга (сурункали касалликни босилиши) эришилган тақдирда ҳам, профилактик тарзда шифокор кўригидан ўтиб туринг, чунки касаллик қўзгаганда буни сиз сезмаслигингиз мумкин. Бир неча шифокорлар маслаҳатини бир вақтда бажариш тўғри деган беморлар янглишадилар, чунки тўғри маслаҳатлар ҳам баъзида бир-бирига зид бўлиши мумкин. Шунинг учун касалликни бир шифокор маслаҳати асосида даволанг. Жинсий ҳает тарзингизни нормаллаштиринг. Даволаниш давомида спиртли ичимликларни истеъмол қилманг. Спиртли ичимликлар простатитнинг провокатори ҳисобланади. Тананинг совқотиши қиска вақт давомида бўлса ҳам, касалликни авжга чиқишига олиб келади. Жисмоний меҳнат ва спорт (сузиш ва велоспортдан ташқари) простатитни даволашга ижобий таъсир кўрсатади. Аччик озиқ-овқат ва таомлар (саримсоқ, пиез, мурч, гармдори, дудланган таомлар) простатитни авжга чиқишига (қўзғалишига) олиб келади. Уксус, лимон, карам, тузланган бодринг, помидор бундан истисно. Сурункали ич қотиш просатата безининг қон айланишини бузади, простатит кечишига ва давосига салбий таъсир кўрсатади. Ўз вақтида аниқланган рецидив (касаллик қайталаниши) енгил даволанади, шифокорингиз тавсиясига ремиссия вақтида ҳам риоя қилинг. Простата безини массаж қилиш простатитни даволашда ўзига хос ва керакли муолажа бўлиб ҳисобланади. Ҳаммага маълумки даво ҳамма вақт ҳам касалликдан тўлиқ қутилишга олиб келмайди, лекин беморнинг умумий аҳволи яхшиланади ва асоратлар хавфи камаяди. Ҳатто узоқ вақтгача тузалмаган сурункали простатит нормал оилавий ҳает кечиришга тўсқинлик қила олмайди. Кенг тарқалган афоризм «простата-эркакларнинг иккинчи юраги» объектив қаралса нотўғридир. Эркакларда аеллардагидек юрак фақат битта бўлади. Қандай касаллик бўлишидан қатъий назар тўғри олиб борилган соғлом турмуш тарзи ва одамнинг ўзига бўлган ишончи ва оптимизм руҳи касалликдан тез ва самарали қутилиш гаровидир. Саломат бўлинг!

ҚАДАМЛАР – ФЕЪЛИНГИЗДАН ДАРАК Инсоннинг қадам ташлаши унинг руҳий ҳолатини тўла кўрсатиб беради (бироқ ёшига ҳам эътибор бериш керак). Кайфият ўзгарган пайтда қадам ташлаш ҳам ўзгаради. Севимли кишимиз билан учрашувга ёки бошқа бир ёқимли воқеалар қуршовига кетаётганда биз учгандек юрамиз. Тақдир зарбаларига дуч келганда эса судралиб, зўрға қадам ташлаймиз, вазифамиз бўйича юрганда шошиб ҳаракат қиламиз, ўзимизни бош ролда эканимизни билиб турганда савлат тўкиб юрамиз. Ўз-ўзидан мамнун, димоғдор одамларнинг қўллари дадил ҳаракатланади, оёқлари худди ясаб қўйилгандек, ияги баланд кўтарилган, қадам ташлаши эса мажбурият юзасидан бўлади. Тобе одам бошлиқнинг орқасидан худди ўрдакча она ўрдак орқасидан эргашгандек юради. Агар одамда аниқ мўлжал бўлмаса, у секин уйқусирагандек юради, мўлжал пайдо бўлиши билан қадамлари тезлашиб, кенгайиб бошлайди. Юришига қараб қоронғида ҳам аёл ёки эркак киши кетаётганини аниқлаш мумкин (эркак киши аёлга нисбатан кенг қадам ташлайди). Ҳаракат ритмига қараб юришлар бир-биридан фарқланади. Мақом билан қадам ташлаш яхши кайфият, ҳаракатга тайёргарлик белгиси. Одатда кўпгина ёш қизлар ва кибрли-беғам кишилар ана шундай бир мақомда чайқалиб юришдан роҳатланадилар. Бир меъёрда, текис қадам ташлаш – мўлжал сари ғайрат билан қилинаётган ҳаракат. Ҳарбий хизматда сафда қадам ташлаётган солдатларни бунга мисол қилиб келтириш мумкин. Ритмни бузган ҳолда қадам ташлаётган одам ўзида эмас, унинг истакларига қандайдир кучнинг халал бериши уни иккиланишга ёки ишончнинг йўқолишига олиб келган. Бундай юриш нимадир халал бераётганини, ўйчанликни, ички эркинлик етишмаслигини, ҳадиксираётганликни (масалан, дарсга тайёр бўлмаган ўқувчининг доскага чиқаётгандаги юришини эсланг) билдиради. Айрим сабабларга кўра қадамлар тезлиги, кенглиги, юрганда тана ҳаракати ўзгариши мумкин. Асосан аёлларда кийган оёқ кийимига қараб ўзгаради. қадамлар тезлиги мижозга ва истакнинг кучига боғлиқ. Кенг қадамлар – ишбилармон, эркин одамларга хос. Қисқа, майда қадамлар – эҳтиёткор, ҳисоб-китобли, ўзини тута биладиган, мослашувчан одамларга хос. Сезиларли даражада майдалиги туфайли тез-тез қадам ташловчи одамлар ҳовлиқма ва ҳурковуч бўладилар. Алоҳида таъкид билан кенг ва секин қадам ташлаш ҳамиша ўз кучини ва шахсиятининг қийматини атрофдагиларга намойиш этиш истагини билдиради. Бўшанг қадам ташлаш қизиқишнинг йўқлиги, бефарқлик, умид ва жавобгарликни инкор этиш, ўз-ўзини тергаш, тартибга солишнинг етишмаслигидан дарак беради. Тўлалигича эркин, ҳеч қанақанги ортиқча ҳаракатларсиз, тинч ва таранг, тез ҳам эмас, секин ҳам эмас, катта ҳам эмас, майда ҳам эмас, бир маромдаги қадам эгаси – тинч, ўзига ишонган одам – ўзининг нима хоҳлаётганини яхши биладиган, ортиқча ҳаракатлар билан ўзини реклама қилмайдиган ҳақиқий шахс. Тебраниб юриш. Агар ҳар қадамда тананинг юқори қисми тебранса (ҳар оёқ ташлаганида бир у, бир бу елкаси бурилади) ва ҳар қадамида намойишкорона табиат сезилса, бундай одамда ўзини кўрсатиш истаги шу қадар кучлики, оқибатда кўр-кўрона ва ясама ҳаракатлар юзага келади. Ўзига ишонган, содда-сезгир одамлар олдинга ва орқага бироз тебраниш билан кучли ритмли қадам ташлайдилар, ўзини яхши кўрувчи одамларнинг елкаси бир текисда тебранади. Оёқларни бир-бирига уриб юриш иродасизлик ва интилишнинг йўқлиги, чарчоқлик, сусткашликни англатади. Оғир «мағрур» қадам ташлаш (майда қадамлар билан секин юради; танасининг юқори қисмини ўта тўғри тутади, бироқ ритм йўқолиб кетади ёки бузилади) калондимоғ, ўзини севувчи, ўзига юқори баҳо берувчи одамларга хос. Нотабиий қадам ташлаш, бесўнақай юриш сиқиқлик, ташқи ҳаёт билан муносабатнинг етишмаслиги, қўрқоқлик, эркин кўринишга лаёқатсизлик белгиси. Нотабиий кескин қадам (сезиларли даражада катта ва тез қадамлар, қўлнинг орқа-олдинга тез-тез бориб келиши) – сохта фаолликни намойиш этишга бўлган беҳуда уринишни билдиради. Оёғининг учини доимий юқорига кўтариб юрадиган кишиларда идеал одам бўлиб яшашга, устунликка (асосан ақлий жиҳатдан) интилиш, изланиш кучли бўлади.

Пиелонефрит Пиелонефрит — буйракнинг носпецифик инфекцион яллиғланиш касаллиги бўлиб, бунда буйрак паренхимаси ва буйрак жомлари яллиғланади. Пиелонефритнинг характерли белгиси буйракнинг асимметрик зарарланишидир. Ўткир пиелонефрит тўғридан-тўғри буйрак жомлари ва буйрак тўқимасига микроблар ўтиб қолишидан келиб чиқадиган инфекцион аллергик касалликдир. Касаллик бир ҳамда икки томонлама бўлиши мумкин (биттаси иккинчисига нисбатан кўпроқ зарарланади). Бу касаллик бирламчи ва иккиламчи бўлади. Иккиламчи пиелонефрит буйрак ва сийдик чиқариш йўллари, бошқа касалликларнинг ўтишини оғирлаштириб кўяди. Бирламчи пиелонефрит кўпинча аёлларда (2 баробар кўпроқ), иккиламчи пиелонефрит эркакларда учрайди. Клиник кечишига қараб, ўткир ва сурункали бўлади. Этиология ва патогенези. Бу касаллик буйрак ва жомларга микроорганизмлар ўтиши натижасида келиб чикади. Микроорганизмлар сийдик йўли тешиги ёки буйрак жомлари ва сийдик йўлининг лимфа системаси орқали ўтиши мумкин. Ўткир пиелонефрит пайтида сийдикда ичак таёқчаси, стрептококк, стафилококк ва бошқа бактериялар топилади. Инфекцион яллиғланиш касаллигининг келиб чиқиши микробнинг патогенлигига, организмнинг реактивлигига боғлиқ бўлади. Буйрақца сийдик туриб қолиши пиелонефрит пайдо бўлишига қулашшк туғдиради. Эркакларда кўпинча буйрак-тош касаллиги, простата бези аденомаси пайтида буйракда сийдик туриб қолади. Аёлларда касаллик бошланишига ҳомиладорлик ҳам қулай шароит туғдиради, бунда бачадон катталашиб сийдик йўлларини босиб қўяди. Таъсир этувчи, пиелонефрит келиб чиқишига сабаб бўлувчи омиллар: * буйрак ва сийдик йўли аномалиялари, сийдик чиқиб кетишининг бузилишига сабаб бўлувчи тошлар натижасида сийдик йўлларининг торайиши, ўсмалар, узоқ ўринда ётиш ҳоллари; * ҳомиладорлик; * қандли диабет, подагра ва бошқа касалликларда моддалар алмашинувининг бузилиши; *сийдик йўлларида ўтказилган муолажалар (катетерлаш, цистоскопия, ретроград пиелография ва б.); * ўткир ва сурункали инфекцион касалликлар, сурункали инфекция ўчоклари, совуқ қотишлар. Патологик анатомияси. Буйрак катталашиб кетади. Жом ва косачаларининг бўшлиқлари кенгайган, шиллиқ пардалари қонга тўлиб шишиб кетган ва қон қуйилган, йирингли фиброз билан қопланган бўлади. Микроскопда текшириб кўрилганда томирларнинг қонга тўлиб турганлиги, эпителийнинг некрозлангани, буйрак жомлари билан косачалар деворларида лейкоцитлар инфильтрацияси борлиги маълум бўлади. Яллиғланиш жараёни интерстициал тўқимагатарқалади, кейин эса чандиқланиш бошланади. Клиник манзараси. Умумий ва маҳаллий симптомлар фарқланади. Умумий симгггомларга баланд иситма, гектик типи, қалтираш, қуйилиб келувчи тер, бошда, мускулларда, бўғимлардаги оғриқлар, кўнгил айниши, қусиш киради. Ички касалликлар бобида асосан кўпроқ сероз пиелонефрит билан тўқнаш келади, урологияда эса йирингли пиелонефрит билан. Пиелонефритнинг характерли белгиси буйракнинг асимметрик зарарланишидир. Касалликлар кўринишида бактериемик шок келиб чиқиши мумкин. Ўткир пиелонефритда маҳалий клиник белгилардан бел соҳасидаги оғриқ ва бел соҳаси мускулларининг таранглашуви қайд этилади (айрим ҳолларда мускуллар таранглашуви қориннинг олдинги деворида кузатилиши мумкин). Белда одатда симиллаган оғриқ кузатилади, одам ўзининг ҳолатини ўзгартирганда зўраяди. Беморлар сийиш пайтида оғриқ сезадилар, дармон қуриб, бош оғрийди, бўғим ва мускуллар оғриб туради. Пальпация қилиб кўрилганда буйрак соҳасининг безиллаб турганлиги аниқланади. Пастернацкий белгиси мусбат бўлиб чиқади. Кўпинча сийдик нормал миқдорда келиб туради, камдан-кам ҳолларда анурия кузатилади. Сийдикда сезиларли лейкоцитурия, протеинурия 0,5 — 1,0 г/л (0,5-1%), эпителиал ҳужайралар, лейкоцитлар ва донадор цилиндрлар ҳамда арзимас миқцорда гематурия топилади. Сийдик бактериологик йўл билан текширилиб кўрилганда кўпчилик касалларда микрофлора борлиги маълум бўлади. Қонда нейтрофил лейкоцитоз қайд этилади. Эритроцитларнинг чўкиш реакцияси тезлашган бўлади. Экскретор урография қилиб кўрилганда фақат иккиламчи пиелонефритлардагина у ёки бу ўзгаришлар борлиги аниқланади. Ўткир пиелонефрит ташхисини қўйишда лейкоцитурия, бактериурия (1 мл 106 микроб таначалари) ҳисобга олинади. Ультратовуш рентгенография, заруратга қараб, экскретор урография (хромоцистоскопия, ретроград пиелография) қўлланади. Хромоцистоскопияда қовукда яллиғланиш жараёни борлиги, бўёқни ажратиб чиқариш сусайиб қолганлиги кўринади. Йирингли пиелонефритнинг ўткир ва жуда ўткир турларида умумий аҳвол оғир бўлиб, одам қалтирайди, тана ҳарорати юқори бўлади, интоксикация белгилари кўрилади (кўнгли айнийди, қайт қилади, бўғимлар оғрийди). Қонда 50,0х109/л гача борадиган лейкоцитоз топилиб, нейтрофиллар микдори 95 — 97% гача етади. Ҳомиладорлар пиелонефрити алоҳида касаллик тури бўлиб ҳисобланади. У субфебрил ҳарорат ва кам симп-томли клиник манзараси билан ажралиб туради. Бел соҳасида одатда оғриқ ва дизурия бўлмайди. Симптоматиканинг кам бўлиши, тез-тез иситма чиқмаслиги, оғриқлар ва дизурия бўлмаслиги диагностикани қийинлаштириб кўяди. Ҳомиладорлар сийдигини такрор-такрор таҳлил қилиб кўриш тўғри ташхис қўйишга ёрдам беради. Профилактикаси. Сурункали инфекцион ўчоқларни санация қилиш ва сийдикнинг оқиб кетишига халал берадиган сабабларни бартараф этишдан иборат. Оғиз бўшлиғи, бурун-ҳалқум, меъда-ичак йўли, жинсий аъзолар соҳасидаги инфекция ўчоқларини йўқотиш катта аҳамиятга эга. Колитларга даво қилиш, айниқса ҳомиладор аёллар орасида чора-тадбирларни ўтказиш ўткир пиелонефрит профилатикасида муҳим аҳамиятга эга. Ҳомиладорларда симптомсиз ўтадиган бактерияларнинг оқибати ёмон ҳисобланади. Бу касалларнинг тахминан 5 — 7% ида шундай ҳодиса кузатилади, буларнинг ярмида кейинчалик ўткир пиелонефрит пайдо бўлади. Сийдик пуфагига катетер асептиканинг барча қоидаларига амал қилган ҳолда қўйилади. Давоси. Ўткир пиелонефрит билан оғриган касаллар бел соҳасидаги оғриқлари йўқолиб, тана ҳарорати аслига келгунча ва дизурия ҳодисалари барҳам топиб кетгунча ўринда турмай ётишлари керак. Овқат осон сингадиган, витаминларга бой бўлмоғи зарур. Ўткир зираворлар истисно қилинади. Сийдик йўлларини ювиш учун беморларга компотлар, киселлар, мева сувлари, минерал сувлар кўринишида кўп суюқлик ичиб туриш тавсия этилади. Бир кеча-кундузда истеъмол қилинадиган суюқлик ҳажми 2,5 — 3,0 литрни ташкил этмоғи лозим. Баданга шиш келиб турган бўлса ёки бел оғриғи кучайса, суюқлик микдори камайтарилади. Туз микдори бир мунча чеклаб қўйилади, кунига (5 – 6 грамм). Буйрак соҳасига физиотерапевтик муолажалар қилинади. Давонинг асосий усули антибактериал терапиядир. Антибактериал препаратни танлашда микрофлоранинг антибиотикка сезувчанлиги текширилиб кўрилади. Касалликнинг енгил турида бир ҳафта давомида кунига 4 — 6 г дан сульфаниламидлар ишлатилади. Наф бўлмаса антибиотиклар — пенициллин, эритромицин, тетрациклин, левомицетин ва боиифлар буюрилади. Нитрофуран бирикмалари (фуразолидон, фурадонин, фуразолин) ишлатиладиган бўлса, яхши натижа беради. Булар 7 — 10 кун давомида 0,1 — 0,15 г да кунига 3 — 4 маҳал бериб турилади. Антибиотиклар билан бирга неграм, невиграмон, 5-НОК хам ишлаталади. Тана ҳарорати билан сийдик ўзининг асли ҳолига келган бўлишига қарамай, касаллик қўзиб қолиши мумкин, айниқса дард ҳомиладорлик маҳалида пайдо бўлган ҳолларда қайталанади.

Қизамиқ ва қизилча турлича касалликлар ҳисобланиб, ҳар бири ўзига хос кечади ва хилма-хил асоратлар қолдиради. Бу касалликларни аниқлаш учун уларнинг фарқларини билиш зарар қилмайди. Қизилча (краснуха) Қизилча вируси “RUBIVIRUS” деб аталади. Бу касалликнинг инкубацион (яширин) даври 14-21 кундир. Аломатлари * Бола ҳароратининг 38,5 даражагача кўтарилиши; * Боланинг грипп бўлгандек ўзини беҳол ҳис этиши; * Бурун оқиши; * Боланинг юзида қизил, пуштирангдаги тошмачаларнинг пайдо бўлиб, тезда баданга тарқалиб, учинчи куни бутунлай йўқ бўлиши; * Қулоқ ва бўйин лимфа томирларининг шиши Уй шароитида Қизилча вирусли касаллик бўлганлиги учун у айнан қайсидир дори воситалари ёрдамида даволанилмайди. Грипп касаллигининг давоси сингари болага тез-тез суюқлик ичириш мақсадга мувофиқдир. Бу касаллик билан оғриган беморларда иссиқ унчалик кучли бўлмайди, шу сабабли ҳам оддий иссиқни туширувчи сироплардан фойдаланиш мумкин. Давоси Қизилчага қарши ўз вақтида эмланиш шарт. Касаллик аломатлари бўлганда, албатта, шифокорга мурожаат қилиб, бошқа касаллик эмаслигини аниқлагандан сўнг кутиш лозим. Қизилча асосан асоратсиз ўзи ўтиб кетадиган касаллик саналади. Бу касаллик билан бемор бўлган болаларнинг баданига, тошмаларига бирор малҳам суртиш шарт эмас. Унутманг! Қизилча билан оғриган болани ҳомиладор аёллардан бироз узоқроқда тутган маъқул. Қизилча касаллигига қарши иммунитети бўлмаган ҳомиладор аёлларга касаллик юқса, аёлнинг аҳволида турли муаммолар юзага келиши ёки ҳомилада бирор муаммо бўлиши мумкин. Қизамиқ Қизамиқ вирусли касаллик бўлиб, унинг инкубацион даври 8-12 кунни ташкил этади. Аломатлари * Оддий шамоллашга ўхшаб бошланади; * Тана ҳарорати 40 даражагача кўтарилиб кетади; * Йўтал, кўз қизариши, чироқ нури ёқмаслиги каби аломатлар кузатилади; * Касалликнинг тўртинчи куни боланинг юзига тўқ қизил тошмалар тошади; * Тошмалар бир-бири билан уланиб, бутун баданга тарқалади; * Ўртача 5 кун давомида тошмалар кетмайди; * Боланинг юзидан бошлаб тошмалар кета бошлайди; * Боланинг энг оғир ҳолати тошмалар пайтида кузатилади. Уй шароитида Боланинг тошмалари кетгунча бўлган вақтда изоляция қилиб туриш лозим. Бемор болага тез-тез кўп суюқлик бериш керак. Боланинг иситмасини доим назорат қилиб бориш, оша бошлаганда эса иситма туширувчи воситалар ёрдамида уни тушириш талаб қилинади. Давоси Қизамиққа қарши ўз вақтида эмланиш шарт. Қизамиқ асорати сифатида юзага чиқиши мумкин бўлган пневмония, отит, энцефалит каби касалликларнинг олдини олиш ва даволаш керак. Қизамиқ касаллигини боланинг лунжи ички тарафидаги оқ доғлардан ҳам билса бўлади. Агарда болада қизамиқ касаллиги пайдо бўлса, шифокорга бориб, буни аниқ бошқа касаллик эмаслигини текширтириб олганингиз маъқул. Тошма тошадиган бошқа вирусли касалликлардан фарқли равишда қизамиқ касаллигида бола ўзини жуда ёмон ҳис қилади. Бу касаллик юқори тана ҳарорати билан асоратли кечади.

Дисплазия - чаноқ-сон суяклари хасталиги Дисплазия - чаноқ-сон суяклари хасталиги Дисплазия — бу тос суяги чуқурчасининг туғма яхши ривожланмаганлиги бўлиб, бўкса суяги билан сон суяги туташган жойда нуқсон кузатилади. Бундай болаларда сон суяги билан бўкса суяги туташган жой чиқиб кетишга мойил бўлади, яхши ўсмайди. Дисплазия кўпинча наслдан ўтадиган нуқсон саналса-да, гоҳида ҳомиладорлик даври оғир кечган холатларда ҳам юзага келиши мумкин. Масалан, ҳомиладорликнинг биринчи ойларида токсикознинг оғир ўтиши, ҳомила атрофидаги сувнинг камлиги, нотўғри жойлашиши, ҳомиладорликнинг дастлабки ойларида бўлажак онанинг инфекцион касалликларга чалиниши, аёл етарлича озиқланмаганлиги, ҳомиладорлик даври камқонлик билан кечганда, ташқи муҳитнинг турли зарарли (дори-дармонлар, тамаки, спиртли ичимликлар) таъсирлари сабабли ҳам юзага келади. Касаллик қанча эрта аниқланса, уни даволаш ҳам шунча тез ва асоратларсиз бўлади. Бунинг учун ҳар бир гўдакни туғруқхонадаёқ ортопед кўригидан ўтказиш лозим. Гўдакнинг оёқларида дисплазия белгиларини ташқи томондан ҳам қараб аниқлаш мумкин. Аввало, болани чалқанча ётқизиб, оёғини тос-сон бўғими ва тизза бўғимидан буккан ҳолда сонни кериш керак. Бунда оёқлар бемалол керилмаса, шунингдек, оёқ сонларидаги бурмалари бир хил бўлмаса ҳам, болада дисплазия борлигига гумон уйғонади. Аммо эътиборли бўлинг, шифокор рентген кўригисиз болангизга дисплазия деб, аниқ ташхис қўйиши мумкин эмас. Дисплазия бир томонлама ёки икки оёқда ҳам баравар учрайди. Касалликни даволаш чоралари қуйидаги тартибда олиб борилади. Дастлабки босқичларида даволовчи машқлар, бир гуруҳ физотерапевтик муолажалар яхши самара беради. Даволашда оёқ сон суяклари керилиб, икки томонга очилиб туриш тавсия этилади. Шунинг учун оёқлар доимий керилиб туришини таъминлаш мақсадида турли шиналардан ҳам фойдаланилади. Даволаниш муддати касалликнинг даражасига қараб, бир ойдан уч ойгача, шиналар ёрдамида эса 3 ойдан 6 ойгача давом этади. Айрим ҳолларда, асосан боланинг ёши катта бўлса ёки касалликнинг оғир даражаларида бир йилгача чўзилиши ҳам мумкин. Дисплазия вақтида аниқланиб, даво чоралари кўрилмаса, касаллик ривожланиб, сон суягининг чиқишига қадар бориб етиши мумкин. Бу эса касалликнинг оғир даражаси бўлиб, унда даволаниш қийинлашади ва операциягача олиб боради. Касалликка чалинган, вақтида даволанмаган болалар юрганда тез чарчайдиган, оёғини қийшиқ босадиган бўлади. 20-25 ёшдан кейин қизларда туғруқ жараёни оғир кечиши, туғруқдан сўнг оёқларда кучли оғриқ, оқсоқланиш бутунлай юролмай қолиш ҳолатлари юзага келиши мумкин. Дисплазияни дастлабки босқичларида уй шароитида даволаш чоралари - Гўдагингиз оёқларини кенг очган ҳолда, жуфтламасдан йўргакланг. - Чаноқ-сон бўғимини ҳаракатлантирувчи даволаш жисмоний машқларини қилдиринг. Машқлар боланинг оёқларини керишга қаратилган бўлиши лозим. Бунинг учун болани чалқанча ётқизиб, тиззаларидан ушлаб букинг. Аста-секин оғритмасдан енгил айлана ҳаракат қилдиринг. Машқ кунига 6-7 марта бажарилиб, ҳар гал 15-20 тадан ҳаракатни ташкил этиши керак. Осиё ва Африка мамлакатларида дисплазия умуман учрамас экан. Сабаби, у ерда болалар йўргакланмас, оналар эса болаларининг оёқларини икки томонга ташлаб кўтаришаркан. Айнан шу ҳаракатлар натижасида чаноқ сон суяклари дисплазияси ўз-ўзидан даволаниб кетаркан. Дисплазия қизларда етти баробар кўп учрайди. Сабаби, қизларнинг суяклари дисплазияга мойил шаклда бўларкан.

ЗАРАРЛИ ПАМПЕРСЛАР Ҳозирда қатор ҳўл ушловчи болалар памперс тагликлари кенг ташвиқ этилаётир. Бу тагликларни ўғил болаларда кенг қўллаш мақсадга мувофиқ эмаслиги асослими? Дарҳақиқат, бу тагликлар гигиеник тозалиги, иссиқни муқобил ушлаши билан, айниқса, қиз болалар учун жуда қулай. Аммо ўғил бола ва қизалоқлар жинсий тарбиясида бир-биридан фарқланувчи ўзига хосликлар мавжуд. Масалан, ривожланиш жараёнида ўғил болаларнинг жинсий аъзоларини ўта иссиқ тутиш зарарлидир. Ўғил болада ёрғоқ ичидаги ҳарорат тана ҳарорати бўлмиш 36оС-36,5оС дан 1-1,5оС гача паст, яъни 35оС-35,5оС бўлади. Айнан шу паст ҳарорат моякларнинг яхши ривожланишига етарлича имкон беради. Ҳаво ўтказмайдиган ҳар қандай тагликлар эса ёрғоқнинг қизиб кетишига олиб келиб, ўғил болалар жинсий ривожига салбий таъсир этиши боис хатарли ҳисобланади. Жинсий ривожланишдан орқада қолиш эса ўғил боланинг хақиқий эр киши бўлиб етилишига тўсқинлик қилади ва кейинчалик бефарзанд бўлишига сабаб бўлади.

📣 Хурматли юртдошлар. 📣 🏥 Тошкент шахрида медицина фанлари номзоди, олий тоифадаги шифокор, ортопед травматолог Юлдашев Кадам Юлдашевич методи асосида ортопедия касалликларини даволаш клиникаси куйидаги касалликлар буйича фаолият олиб бормокда 🏥 Белдаги ГРЫЖАни операциясиз даволаш, умуртка погонаси касалликлари: остеохондроз, скалиоз, листез. 🏥 Полиартрит касаллигини гармонларсиз даволаш. 🏥 Бугин касалликлари Коксартроз. Деформириюший артроз. Остеоартроз. Плечо лопаточный периартрид. Эпикандилит. Клиникада электрофарез ва нейростимулятор, массаж, мануал терапия, укол килиш йули билан даволанади. Бошка вилоятлардан келадиганлар шу телефон ракамлари оркали богланиб, келишдан олдин Telegram, Imo, WhatsApp сайтлари оркали МРТ снимкаларини жунатишингиз суралади. ☎ Мурожаат учун телефон ракамлари +998 91 277 71 17 +998 97 361 71 17