შოთა რუსთაველის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ ჩვენამდე თითქმის არავითარ ცნობას არ მოუღწევია. რიგი ისტორიული, ლიტერატურული და ფოლკლორული წყაროების საფუძველზე იქმნება დიდი პოეტის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის არაერთი ვერსია. რუსთაველის ბიოგრაფიული მონაცემების დასადგენად ერთ-ერთი ძირითადი წყარო თვით მისი პოემაა. სავარაუდოა, რომ პოეტი ყოფილა სამეფო კარის დიდი მოხელე, ვეზირი, თამარ მეფესთან დაახლოებული პირი. როგორც , მას ევალებოდა ქართულ საკულტო ძეგლებზე, მ. შ. ჯვრის მონასტერზე ზრუნვა. გამოთქმულია მოსაზრება, რომ პოეტი სიცოცხლის მიმწურს გაემგზავრა იერუსალიმში, აღიკვეცა ბერად, იქვე აღესრულა და იქვეა დასაფლავებული.

1187 წელს იერუსალიმი სალადინმა დაიპყრო. ბერძენი მემატიანე კი წერს: „ლეგენდარულმა თამარ მეფემ, რომლის კარზე ცხოვრობდა მგოსანი შოთა რუსთ ველი, 1192 წელს იგი იერუსალიმის წმიდა ადგილებში გააგზავნა“. ლ. ცაგარელის მოწმობით: „მეფე თამარმა სალადინს, მის მიერ დაპყრობილ „წმიდა ჯვარში“ (ანუ ჯვრის მონასტერში) 200 ათასი დინარი შესთავაზა და მოსთხოვა ყველა იმ ქართული წმიდა რელიქვიების დაბრუნება, რომლებიც მუსლიმებმა ქართველებს წაართვეს იერუსალიმის აღების დროს.“ ცაგარელი ფიქრობს რომ რუსთველმა ჯვრის მონასტერი თამარ მეფის ნება-სურვილითა და მხარდაჭერით მოხატა

ჯვრის მონასტერი დგას იერუსალიმის სამხრეთ- ასავლეთით, ზღვის დონიდან 700 მეტრის სიმაღლეზე. იგი ამჟამად მოქცეულია ქალაქის ფარგლებში და გარშემორტყმულია მასიური ქვის გალავნით. ,, რუსთაველს დაუფინანსებია პალესტინის ჯვრის მონასტრის რესტავრაცია და მოუხატვინაბია მთავარი ეკლესია, რის გამოც ერთ – ერთ სვეტზე გამოსახულია მისი ფრესკა შუა საუკუნების ქართველი დიდებულის ტანსაცმლით იგი მუხლმოყრილია ცნობილი საეკლესიო მამების – მაქსიმე აღმსარებლისა და იოანე დამასკელის წინაშე, ხელები ზემოთ აქვს აპყრობილი. ეს პორტრეტი შესრულებული უნდა იყოს XIII საუკუნეში. რუსთაველი ჯვრის მონასტრის მოსახსენიებელ წიგნშიც შეუყვანიათ.»

რამდენიმე წლის წინ ქართველი საზოგადოებრიობა შეძრა იერუსალიმის ჯვრის მონასტერში შოთა რუსთველის ფრესკის ჩამოფხეკის ფაქტმა. ვანდალიზმს ტერორიზმის მსგავსად არც ნაციონალობა და არც საზღვრები არ გააჩნია. იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ვიღაც მიზანმიმართულად ცდილობს, შეურაცხყოს ჩვენი რელიგიური გრძნობები, წაშალოს ისტორიული მეხსიერება და მოარყიოს სამომავლო საყრდენები.

აქ, ამ ფრესკაში თავს იყრის ღვთისმოყვარე და უფლისმაძიებელი ქართული სულის ხმიანობა - გაშლილი სასულიერო და საერო ლიტერატურაში. იგი ერთგვარი სიმბოლოა ქართველობის წვლილისა მსოფლიო კულტურასა და ლიტერატურის საგანძურში. ძნელია ამ ფაქტმა სულით ხორცამდე არ შეგძრას. ნეტავ, რით დავიმსახურეთ ასეთი აგრესია? ფაქტია, ის "ვიღაც", რომლის სახელი ჯერაც უცნობია ჩვენთვის, ძალზე ძლიერია და მეტად მიზანდასახულიც. მან კარგად იცის, რომ რუსთაველი და "ვეფხისტყაოსანი" ქართული ცნობიერების საყრდენია, არც შოთა რუსთაველია ჩვენთვის მხოლოდ პოეტი და არც "ვეფხისტყაოსანი" მხოლოდ გენიალური ნაწარმოები.

„ვეფხისტყაოსანი „ ----უპირველესად ღვთის რწმენისა დვ უსაზღვრო სიყვარულის, ,ძმობისა და მეგობრობის , მიჯნურობის,სამშობლოს სიყვარულის,ქალისა და მამაკაცის ურთიერთობის, უფროს უმცროსობის,სიკეთისა და მოწყალების ქმნის მარად უკვდავი ენციკლოპედიაა და სამაგიდო წიგნია ნებისმიერი ქართველისათვის...და რაოდენ გულსატკენია რომ მისი სწავლება სასკოლო პროგრამიდან ამოღებულია...სხვას როგორ მოვთხოვოთ პატივისცემა და დათასება როდესაც ჩვენ თავად არ ვაფასებთ ამ ეროვნულ განძსს

793 რაცა ღმერთსა არა სწადდეს, არა საქმე არ იქმნების. მზისა შუქთა ვერ-მჭვრეტელი ია ხმების, ვარდი ჭნების, თვალთა ტურფა საჭვრეტელი ყველა რამე ეშვდინების; მე ვით გავსძლო უმისობა, ან სიცოცხლე ვით მეთნების! 794 რაზომცა სწყრები, შემინდევ შეცვლა თქვენისა მცნებისა. ძალი არ მქონდა ტყვე-ქმნილსა მე მაგისისა თნებისა; აწ წასლვა იყო წამალი ჩემთა სახმილთა გზნებისა, სადა გინდ ვიყო, რა მგამა, ყოფამცა მქონდა ნებისა! 795 არას გარგებს სიმძიმილი, უსარგებლო ცრემლთა დენა; არ გარდავა გარდუვალად მომავალი საქმე ზენა; წესი არის მამაცისა მოჭირვება, ჭირთა თმენა, არვის ძალ-უც ხორციელსა განგებისა გარდავლენა. 796 რაცა ღმერთსა გაუგია თავსა ჩემსა გარდასავლად, გარდამხდეს და შემოვიქცე, აღარ დამრჩეს გული ავლად; თქვენვე გნახნე მხიარულნი დიდებით და დავლა-მრავლად; მას რა ვარგო, დიდებად და კმარის ესე ჩემად დავლად. მადო