3-болум...
Директор чакыртканын алдына кирип бардым.
-Кел отур.
-саламатсызбы?
-саламатчылык
-чарчабай элесинби жумуштан?аялын кандай жакшыбы?
-ии жакшы шугур.
-мм… эмне манайын жок.
-жоок жакшы эле.
-бугун бизге да коноктор келе турган болду.
-кандай жакшы,бизге коп адам келчуу болду.
-мунун баары сенин жетишкендигин.
Даароо телеканалдан директор деп чыкканым эсиме тушту.
-кечирес телеканалга байкабай калыпмын,ушундай катачылык кетип калды…
-эчнерсе эмес,сенин ордунда менда ушундай кылмакмын.
-ошентседа уялып турам.
-уялба, сен буга татыктуусун.
-жок! Кечирес катуу суйлоп алдым.
-телеканалга уруксатты,мен бергем,сени директор деп чыксын деп мен озум барган эмесмин. Менин карылыгым жетип калды. Мейман кана жеке озумдуку болсода,бул жерде монархия атадан балага отуу деген нерсе жок. Бул жерде менин бир да тууганым жок,бирок силер менин тууганым,силер менен уй булоомсунор.
Директордун суйлогон созунон бийликти мага откозуп берем дегендей эле туюп турдум,баарынан да «силер менин уй-булоомсунор» деген созу журогумду жибитти.
-мен жумуштан кете турган кез келди.
-жок сиз али жашсыз,ананда мен директорлукка татыктуу эмесмин.
-мен сени директор болосун деп айта элекмин али.
-созду айлантып эле айтып жатаско.
Кулдуда:
-азаматсын. Азамтсын. Сенин ушул сапаттарын жагат,ардайым ушундай бол. Аз иштедикби,коп иштедикби мен сага аз болсода уйрото алдым.
-мен сизден аз уйронгон жокмун,мен сизден копту уйрондум,керек болсо кантип басууну да уйрондум.
Кулду мен мыягымдан кулуп турдум.
-Кандай жакшы,сен сыйлаган адам,сени да сыйлап турса. Суранам жок дебе. Мен сени ордума калтырам,жакшы иште.
-жок кечирес урматту директор деп шаша кеттим.
-мен азыр эле айттымго жок дебе деп, же айтпай унтуп калдымбы?
-айттыныз…
-Сенден башка татыктуусу жок. Сени мурда иштеп жургонундо,торт жылдан бери бекер иштейт десе тан калдым эле.
-ал убакта менин барар жерим жок болчу.
-тушуном. Менда студент болгомун. Шартым жок болуп турсада окууга тапшырдым,менин классташ балдарым шарты бар туруп чет жерлерге акчага азгырылып,иштегени кетишкен. Эмичи? Жумушу жок же акчасы жок. Мейли созду бурбайын,сен кесиптештеринди жакшылап башкар,адатынча баары менен суйлош,топтоп залга алып кирип алар менен каткырып отур.
Директордун бул созу мага октой тийди.Аны да байкаган экен да.
-мени кечиринз,башка кайталанбайт.
-жигит! Мен жаман айткан жокмун
-ооба
-алар менен каткырып отур,мен окуном кесиптештеримди эмнеге чогултуп отурбадым экен деп.Азыр экообузду салыштырып,кызматкерлерге койсон баары сени айтат,сени колдошот.
-мен эмне дээримди да билбей турам.
-устатдан шакирт отот деген жакшы соз бар.
Башкасын айтпайын, бирок мен сени озумдон да кучтуу кылып тарбиялай алдым. Козомол кызматкерлери бир топ арыз менен сени жазып кайрылышкан.
-Эмне деп?
-Сени баарын чогултуп суйолшуп олтурат,тейлоочулорду жумуштун коюп жатат. Корунгон кызматкер менен суйлошот,андан коро ишин кылсын. Мен аларга жооп иретинде ,андан улгу алгыла! Макул иштебесе да алар менен суйлошсун,кесиптештеринин конулун алсын,а силер болсо бироонун устунон арыз жазгандан башта,озунор ишинерди кылгыла! Деп жооп бердим.
-чыдай албадым. Директордун жанына барып аны кучактап,козумдон аккан жашымды арчып жаттым. Ал да ыйлады. Колумдан бекем кысып:
-эртенкиге даярдан. Бул жерде стол жасатам,баарын чогултам,сага директорлукту откозуп берем.
Менда оз ыраазычылыгымды билгиздим . Чынында ал кишинин жумуштун кетуусун каалабадым. Ал бир жумадан сон,мени директор катарында чет олкого барышымды жана мен кеткенде озу жетектеп турарын айтты. Себеби дагы башка койгойлор чыгуусун каалабайм дейт. Чет олконун мейман каналарын коруп келем,жана алардан ала турган улгубуз коп,озум коруп жаны иштерди баштайм. Директор болосун деген соз мени кызыктарган деле жок. Себеби мен да директор сыяктуу байлык-бийликке кызыкпай калган элем. Уруксат сурап туштонуу убагында уйго бардым,бир жигит эшик алдын да турган экен мени коруп даароо ылдый тушуп кетти. Анча деле конул бурган жокмун. Конгуроону басайын десем уй ичинен:
-келдинби жаным.
Тан калдым,аялым биринчи жолу «келдинби жаным» деп айтты.
-ооба келдим.
Эшикти ачып мени коруп чочуп кетти.
-кккачан келдиниз
-азыр эле келдинби жаным дебедин беле?
-и.и.и ооба, сс ссс сизди тосуп алайын дегем, деп башкача суйлоп жатты.
-мм… кирейинби.Ал коркунуч менен суйлоп:
-а.а.а кириниз. .
Уйго кирдим дасторконду жасалган,шампанда турат. Аялым кыска кийип алган.
-Бугун кандай майрам болуп жатат? Суроо узаттым.
-а.а.а бугун билбейм.
-стол жасап коюптурсун…
-бугун негедир башкачамын. Жумушунузда бир ийгилик жараткандырсыз.
-ооба кайдан билдин?
-негедир журогум сезди
Аны жакшы коруп кеттим.
-мен эртен директор болом.
-аа жакшы.
Болду башка соз жок. Менда аялым мени менен сыймыктанаткоо деп,башкача сезимдер менен суйлоп алыптырмын. Чайга отурдук. Ал мага жана озуно шампан куйду.
Адан мындан кобурашып отурдук. Аялым адатынча кийим кече кылып келиптир.Кунуго шаарга чыгат,ары-бери басып шаар айланат, бирок мен жок. Бугунда кийим кече кылып келе жатса,жолдон айылдагы досторум жолугуп калыптыр. Алар мени бизге жолуксун деп айтышыптыр. Ал досторум бири классташ досторум болсо,бири айылдаш досторум эле.
Ошентип тун ортосу аялым уктаганы кирип кетти. Балконго чыктым. Кимдир бироо менен суйлошкум келип,кошунамды кутсом ал чыкпады. Карындашыма чалдым.
Экообуз суйлоштук,сабака даярданып жаткан экен. Суйлошуп турсам эле аялымдын ыйы угулду. Аа айылга чалып мени урду деп жататко деген ойлор келип. Акырындап кирипп бардым,жанында телефону жок:
Эмне болуп кетти дагы
-не болмок эле
-ыйлап жатасын?...
-айылды сагындым.
Боорум ачый тушту.
-болгону ошолбу?
-ооба. Айылга качан барабыз? Убактым жок дебен …
Эмне дээримди да билбейм .
-Макул барабыз,бирок ойлонуп коруш керек. Ал унчукпай жатып алды.
Тан атпай туруп,кийимдеримди растадым. Аялымды растап бер десем чарчадым деп турбай койду. Адатымча унчукпадым,неси болсода бугун мен учун ото маанилуу кун. Даярданып жумушума жоноп кеттим. Бугун баары башкача,кылбаган жумушун кылып,барбаган жерлерине барып айрым тейлоочулор келип залдарды тазалап жатышат. Алар менен саламдашып,болмомо да кирбестен,директордун болмосуно кирдим.
-аа кел директор .
-коюнузчу мен директор боло элекмин,болгондо да мен сизге кызматкер бойдон калам урматту директор.
-(кулдуда) кандайсын?
-жакшы озунуз,мен негедир толкунданып жатам.
-Эчтеке эмес. Эмнеге кирдин эле ишин болсо гана кирчуу элен.
-билбейм негедир киргим келди.
Мыягынан жылмайып айтар созун эстеп кетти окшойт.
-Аа эстегенде айтып коёюн. Чет олкого бир жумадан кийин эмес,бир айдан сон бара турган болдун. Ага чейин иштеринди бутуруп ал . Ал жакта копко журуп каласын.
-аа ошо бутуро турган ишим ушул жерде эле.
-жок иним,айылына бар ата энен,досторун менен жолугуп кел. Бул жакта да жумуш,жумуш деп журо берген болбойт. Айылдыда сагынгандырсын.
-ооба айыл баарибир жакшыда,айылды сагынбай болобу.
-бирок уруксатты кийинчерээк берем куто тур.
-Маакул . деп ал жерден чыгып болмомо кирдим. Озумчо ойлоно кеттим:
Айалым айылды сагындым деп жатты эле аныда алып барып,эс алып келсек жакшы болмок.
Айылга эмне ала барсам, апама озгочо белек кылсам жакшы болмок. Ойлонуш керээк. Балким карындашымдан кенеш сурасам,эмнеси болсо да аял затын жакшы тушунот. Карындашымдын болмосуно кирдим. Курбум гана бар экен.
-оо кел жетекчи.
-келдим келдим.
-олтур.
-аа рахмат жардамчын жокбу.
-аны жумушдап айдалып кетпедиби.
Жаман боло туштум.
-кандайча ? мага эмнеге айткан жоксунар!? М!
-иштебегинен…
-иштебегенинен? Жакшынакай эле иштеп жатпадыбы?
- ой,ой тамаша муну кара мага алынып жатканын,качантан бери анын тарабын тартып калдын? Деп кулуп жиберди.
Мени сынап жатканын байкабаптырмын. Эмне кылышымды билбей калдым.
-ээ тамашандан сенин,жетекчи менен да тамашалашат бекен?
- ии жетекчи,жетекчи деп койсо муну кара тим эле.
-ээ жетекчи жетекчи дегенин эчтеке эмес,жакында директоор дейсинго чиркин,
-Кандай? Директор!?
Кайдан жайдан озумдан чыгып кетти бул создор,мактана кеттимго дейм.
-аа жоок тамаша мен барайын анда.
-коётур кайда качасын? Директор болгону турасынбы?
- ээ жоок кайдагыны айтпачы…
-эй,коздорун айтып тураат.
-жоок койчу э! озумду коёрго жер тапбай калдым. Ал чынында байкап калды,создон кармалдымго дейм. Мени карап туруп озунчо кубанып кетти.
-ээх досум сага директор болгон жарашат,чынын да эле болуп калсан кандай сонун болмок ээ.
Ал мен учун кубанып жатты. Аны ушунчалык жакшы коруп кеттим.
-ушундай ширин досум барда.
Алда жылмайып:
Ии кимге айтасам эми?
-сураныч эч ким билбесин,убагы келгенде…
-аа макул. Элестет директор болуп калсан кенен,кенэн басып калат турбаймбы ээ.
-муну кара ниети жамандын.
-сен учун кубанып жатса. Аа айтмакчы директор бугун отчет тапшырасынар, бут бардык жумушнарды текшерем деген,корсоо…
-эмне корсоо?
-эй ойлонсон ,ал бизди бугун калп эле отчет бересинер деп,секин бизди чогултуп
-ээ жоок,кайдагыны айтпачы андай эмес,мен али болбойм директор. Чынында ал бир созго тушунгон,соз аркылуу алдыда эмне болоорун билип коёт болчу.
-ммм… деп озунчо ойлонуп койду.
-мен барайын анда.
-коётур жардамчым келет азыр.
-аа азыр келеби? Чынбы?
-кулдуда. Ооба азыр келет. Тим эле суйуносунго.
-суйунотда анан…
-кофе тугоп калган экен,сыртка чыгып алып келгени кеткен.
Ангыча болбой эле,ал келип:
-ооо кимдерди коруп жатам
-кел карындашым,
-кандаайс жок болуп кеттинизгоо.
-оо бул экоон жакын болуп алгансынарбы?
-эмне болуптур,акыры бир жагынан байкем,бир жагынан жетекчибиз.
-ии жакында директорун да болот.
-эй деп коздорум менен курбума тушундуро салдым.
-директор?
-тамашаладым,алып кел кофенди,экоон суйлошуп тур,менин сыртта бир ааз иштерим бар. Ал сыртка чыгып кетти. Чынында мени байкап койду. Негедир учунчусу ашыкча болбоюн деп эле чыгып кетти окшойт.
Карындашым экообуз ал-акыбыл сурашып,жакында айылга бараарымды,апам учун озгочо белек алышым керектигин айттым.Ал ары ойлонуп,бери ойлонуп сепичка алышымды айтты.
Бул ой мага да жакты. Арадан аз мынча сааттар отту,баары оз иши менен. Директорго кирейин десем,ал кабинетинде жок. Башкалар менен суйлошоюн десем баары тен бирдей бош эмес.
Уйго чалдым апамдар менен суйлоштум,жакында бараарымды айттым. Алар аябай кубанышты.
Мына-мына чон залга чогулуш башталды. Журогум дук-дук этип ,тез-тезден чукур-чукур дем алып бара жатам. Баары залда отурушат. Бирок директор жок болгондуктан ал келгенде келейин деп артка кайрылсам тейлоочулор мени суйроп эле алып кирип кетишти. Директор келгенче деп суйлошуп отурмай болдук. Ушунчалык каткырып кызыктуу окуяларды айтып отурсак директор келип калды. Кулкубуз тык токтоду. Тамагыбызды кагып эле алдыны карап отуруп калдык. Директор микрафон алдына келип документин жайып соз баштады:
-саламатсынарбы урматту менин кесиптештерим.
Саламатсызбы!
-мына бугун озгочо кун,баарынар отчет бергени чогулдунар. Бирок мен силерди ага чогулткан жокмун.
Курбум мени карап суйунуп кетти. А менчи журогум тызылдап отурам.
-озунор жакшы билесинер,мен бул мейманканаларды бир канча жылдан бери башкарып иштеп келем жана иштеп келебиз. Мени мекенибиздин миллярдери деп коюшат . Бирок мен бир да жолу озумду байларча сезип коргон эмесмин. Кудайга шугур деп гана жашап келем. Силерден да ошону талап кылам. Урматту кесиптештер силерге менин сонун бир белегим бар. Бугундон тартып айлык акынар он пайызга жогорулайт.
Уу-уу!!!деп баары кол чаап жиберишти.
Жана дагы айта кетчуу созум бул андан дагы маанилуу. Эгерде жакшы башкаруучу болсо бекер иштегенине деле ыраазы болосун. Мен кандай башкаруучу болдум билбейм бирок ,бир нерсени жакшы билем. Мен озумдун артымдан жакшы бир шакирт калтырдым деп ойлойм. Ал силердин досунар,силердин сырдашкан адамынар жана менин ишеничтуу адамым деп менин атымды атады.
Айлыгынар он пайызга жогоруулайт дегендеда мынчалык кубанышпады беле. Ордуларынан туруп мага карай чуркап мени кучакташып,менден отуп директорду кучакташып талашып-талашып жакшы тилектерин айтышты. Акыркы болуп карындашым залга чыгып суйлогондо баарыбыз ыйладык.
Себеби анын создору ачык-акыйкат жана маанилуу эле.
-мен ушул кунго чейин ушунчалык жакшы мекеме коргон эмесмин. Ушунчалык жакшы адамдар менен иштешем деп ойлогон эмесмин. Ооба баарынар жакшысынар бирок баса белгилеп кетчуусу бул биздин директорубуз. Озунун жеке ишканасы болсода тууган же башкасына откозуп берген жок. Агай сиз директорлуктан кетсенизда ардайым бизге башкаруучу бойдон кала бересиз. Бугун мени окундургон жана суйундургон эки кабар бар. Бири биздин суйуктуу директор ордунан кетип окундурсо,экинчиси биздин жетекчибиз ,жакшы агабыз анын ордун ээлеп суйунтуп турат. Мен сиздерди жакшы кором.
Карындащым башка суйлой албай ыйлап жиберди. Баарыбыз ыйладык. Директорда акырын коздон аккан жашын суртуп отурду. Кол коюлуп мен эми чыныгы директор болуп олгудой майрамдадык. Тун жарымда уйго кубанычтуу кирип бардым. Аялым дагы деле уйкуда. Ойготуп директор болгонумду айттым. Ал мени кучактап жузумдон суйуп:
-аябай чарчаптырсыз эс алып алыныз эми.
-макул деп жатып калдым. Ошентип кундор отуп айылга жонодук. Айылда баары менен учурашып бата болгон жерлерге барып бата кылып,куран окуп ,айылчылап дегендей кылып уйго келип отуруп калдык. Апамдардын колуна акча бердим. Алар суйунуп калышты. Кайын атамадаргада аз-мынча акча берип кубандырып койдум. Шаарда жолуга албаган досторум айылга келишкен экен. Аялым экообузду чакыртышанынан баралы десем аялым барбай койду. Баардык досторум аялдарын жетелеп,бойдоктор кээбири кызы менен кээбири озу келди.. Досумдун уйундо отурдук. Аяшым сонун кылып аш басыптыр. Жеген сайын жегин келет болгону кичуу курсак тоюп калып жей албай калдым. Балдар менен каткырдык,сыр айтыштык откон-кеткендерди эстедик. Ичтик дагы…
Ичкенден кийин уйлонгон досторум аялдарын ары жумшап,бери жумшап ,кээбири жамандап киришти . Ошентседа аялдары кулуп-жайнап эле куйоолорун суйуп отурушат. А менин аялымчы? Менин аялыма бир катуу айтып койсок башынды жулуп алат. Айылда копко журбой кетмекчи болдук. Бирок мектепте окуп жургондо эн жакын досум бар эле. Ошол кой десем болбой кой союп аялым экообузду уйуно чакыртты. Аялым барган сон кетели деп шаштырат. Эмнеге десем кетким келди деп болбойт. Досум болсо мага тигиле карап ,аялыма тигиле карап бир нерсени билип бирок жашыргандай туюлду. Чынында ал досумдун бакшылык козу ачыктык жери бар эле. Койчу эми деп аялымды уйго таштап кайра кайтып келдим. Менин кетип калганыма досум капа болгонбу арака тоё ичип мас журот. Аялы казан боюнда эт бышырып жатат. Досум менен копко чейин кобурашып отурдук. Бир убак аяшым эт бышырып келип калды. Досум мас болгонуна карабай бычакты алып кесе баштады. Улам-улам суйлонуп коёт:
-энендурайындын катыны этти каттык кылып коюптур.
-дос эчтеке болбойт эми.
Аяшым уялдыбы же билбейм сыртка чыгып кетти. Досум этти алдыма коюп аялынын артынан чыкты. Коп отпой анын урушунган дабыштары чыгып калганынан дароо чыктым. Мен чыкканда ал аяшымды шапалактап жиберди. Мен аны дароо кармап жулкунганына карабай болмого алып кирип кеттим. Аракты кайра-кайра мажбурлап ичирип мас кылып уктатып салдым. Аны-муну суйлоп турганга алы жарабай калды.Мен чыгып баратсам аяшым кирип келип калды.
-аяш мен барайын эми.
Аяшым ыйлап да койбой тарынбай-нетпей жайдары гана:
-дагы отурсаныз болмок аяш.
-жоок барайын бугун кетишибиз керек жол узакго билес.
-коётурунуз эми эт-пет салып берейин. Ун катпай эле башымды ийкеп туруп калдым. Дагы эле баягы адатым кармап аяшымдын ордуна аялымды койдум. Эгерде мен аны ошентип чапсам эмне болоор экен? Качанкыга чейин анын козун карайм. Чаап койсом онгуроп жатып алса керек деп турсам аяшым толтуруп баштыкча эт-нан дагы башка жегиликтерди алып келди. Рахмат деп алып жоноп кеттим. Кетээримде бир карасам аяшым козунон жашын аарчып уйго карай тазикти алып кирип кетти. Эхх ушундай гул аялым болгондочу. Бирооно зар бирооно кар деген ушул тура. Менинда аялым ушинтип жайдары болсочу. Этти каттуу кылабы? Же бышырбай коёбу мен учун ширин тамак болмок эле. Айыл апа менен коштошуп ,батасын алып шаарга жонодук. Болуп откон окуялардан кийин аялыма болгон конулум ого бетер соолуп калды. Ал мага такыр суйлобойт. Мен да ага суйлобойм. Узак жолдо тамакта алып бербей келатып кайра боорум ачып чайканага токтодук. Киргенден кийин жон эле чай ичип отуруп алганда досума окшоп шапалактан бергим келди бирок батына албадым. Аны суйгон журогум колумду эле эмес,менида бутундой башкарып отургузуп койду.
Кунумдук жашоо башталды. Жумушка барсам кесиптештер адаттагыдай кулуп-жайнап тосуп алышты. Директор орун басар болуп алган. Мени коруп кулуп коёт:
-эми бизди ойлосон аттан тушсода ээрден тушпойт экен деп.
-жоок башчым неге антесиз?
-мейли ишинди кыл балам ,айыл кандай ? аялын кандай ?
-жакшы ,жакшы баары озунуздочу?
-рахмат иним шугур,шугур бар эми болмоно кирип жумушунду кыл.
-рахмат сизге.
Болмомо кирсем эле курбум менен карындашым жетип келди. Курбум менен кучакташып учураштым ,карындашым мени кучактагысы келдиби же уялдыбы айырмалай албай калдым. Жумшак гана колунан кармап алар менен ал-акыбал сурашып беш муноттой суйлошуп отурдук. Мына ошентип жумушум башталды. Жетекчи болуп журуп директор болгон оной деп ойлогон экем,кайда? ото кыйын жумуш экен. Андан коро жетекчи болуп эле ар кайсы жака сейилдеп ,ар ким менен суйлошуп жургон жакшы туура. Кол коюп,текшерип келишим тузуп башым тескери айланып калды. Ал куну уйго барайын десем эч конулум тартбайт. Эмне болсо ошол болсун деп мейманканаларды кыдырганы жоноп жатсам курбум чыгып калды.
-эй кайда жоноп?
-аа уйронгон адатта курбум айланып келбейлиби?
-ии мейманканаларгабы?
-ообада анан кайда?
-эй жинди хехе,мен бара албайм бирок жардамчым сени менен барып келсинчи.
-койчу эл эмне дейт?
-директор экоо ишин бутуруп журот дейт азыр мен ага чалып коём,болгону мен уйго эртерек барышым керек болуп жатат. Сен агада жардамдашып журсон жакшы болмок.
-аа макул анда…
Кулуп-жайнап жылуу суйлоп арт жагымда карындашым баратат. Экообуз жакын арадагы мейманканалардын баарына барып келдик. Ишти кече эле баштаганы менен ишиние аябай тын,жоопкерчиликтуу кыз экен. Мен койчу эми деп карабай койгон нерселерден бери карап ,мен эмес ал директор болуп жургон сындуу. Иштерди бутургон сон менин суранычым менен кафеге бардык. Кафени ал тандады. Шаардагы кафелердин биринде тамакты озун кылып жесен болотурган жерлери бар экенин эми гана билип жатам. Ал мени отургузуп коюп тамак жасады. Жыты буркураганда чыдабай кетип жанына бардым. Экообуз кулуп каткырып тамак жасадык. Эхх ушунчалык даамдуу болуптур ,бул тамактын кандай экенин кагазга тушурсон тамагалардан жыттанчуудай. Тан атаарга жакын кайра ишканага жонодук. Ал озунун болмосуно мен озумдун болмомо кирип ,ал эмне кылды билбейм, мен уктап калдым. Озум уйкуга анча жок болгондуктан эки уч саат уктап эле уйкум канып калыптыр. Сыртка чыксам жумушчулар эми-эми келип жатышат. Дароо карындашымдын болмосуно кирдим. Компютеринин алдында уктап калыптыр. Колунда эмнедир бар. Акырын барып карасам журокчо. Колунан акырын суруп алдымда айланта карасам,ачылат экен,ачарым менен кайра жаап чыгып кеттим. Болмомо кирип терезелерди ачып ,агада карабай тердей баштадым. Эшикти кулпулапда алдым . Эмне болуп жатканын мен эмес,мени коруп турган адамда айта албас эле. Ал журокту каерде жасаарын билбейм бирок менда ошондой жасатып алам деп ойлодум. Бирок аялымчы? Деп кайра бул жолдон кайттым. Мен анын колундагы журокту ачканымда ичинде менин жылмайып турган суротум бар эле. Балким ошону коруп тер баскандыр. Ал ойгонуп эле сабагына жоноп кетти. Мен да жумуштарымды бутуруп кечке жакын уйго бардым. Аялым уйдо жок экен. Кайда болду экен деп издей баштадым. Керебетиме жатып карындашымдагы журокту эстеп отурсам аялым келип калды. Колунда букет гул бар экен. Аны коруп эле :
-эй! Каяктан бул гулдор?
-дукондон.
-мага айтсан мен озум алып берет элемго?
-эми айтып жалдырашым керек беле?
Ооба аныкы туура,мен гул алып бербесем озу гул алып келген тура. Кийинип сыртка чыгып гул,шокалад ,шакек алып уйго келдим. Чоочун каран мага тигиле карап тепкичтен кийимин сыдырып тушуп кетти. Мен аны бир жерден коргондоймун.
-дос токтосон.
-эмне болду? ал аябай копоол жооп берди.
-эчтеке окшоштуруп алыптырмын.
Уйго келсем эшик ачык ,аялым ваннада экен. Аны кутуп отурсам башчым чалып чет олкого тез сапарга жоношумду айтты. Макул болуп аялыма сырттан кыйкырып эле айтып,коштошуп кетебердим. Баардык кесиптештер менен коштошуп узак сапарга аттандым. Карындашым окуусунан бошой албадыбы айтоор жумушка келе элек болчу. Ар кайсы олколорго барып мейманкалардын башчылары менен жолугушуп,иш сапарымды жургуздум. Баштагы директор кандай жакшы иш алып барса менда ошондой иш алып бардым. Жанымда котормочуу адамдарым да бар. Мына ошентип жыйырма кун дегенде сапарым карыды. Туура эле мейманканага келдим. Ооба адаттагыдай баары суйунуп,кубанычтары койнуна батпай кучак жайып тосуп алышты. Баары менен корушуп баштагы директор менен болмомо кирдик. Ийгиликтер тууралуу айтып андан алкыш уга алдым. Мени коп мактады . Иши журушуп жатканына кубанып турду. Ангыча эшик такалдып уруксатым менен бир жигит кирип келди. Биз менен учурашып орундуктан орун алып:
-кандайсыз байке? Иштериниз жакшыбы?
-жакшы,жакшы мен сизди таныбай турам?
Башчым:
-ээ иним бул менин кокурок кучугум кенже балам. Кандай мага окшош бекен?
Ордумдан так туруп баласынын колунан бек кармап орундука отурушун сурандым . Такыр болбойт . Башчым кулуп:
-ай бул эмне кылганын? Буларга орундук эмне кылып бермек эле? Мен балдарымды байлыка умтул же бийлике ,жогоруу жака умтул деп тарбиялаган эмесмин. Озум коп иштер менен журуп апасы кобурок тарбиялаган. Кудайга шугур балдарым мени бага турган болуп калышты.Чон баламдын уй-жайы ,уй булоосу бар. Кызым да бактылуу эне.
А бул кенжеси атасынында апасынында эрмеги эле. Жакында чон балам неберелуу кылганда буга эчким карабай калды.
-ооба да ата чонойгонумду озум билбей калыптырмын хехе. Эмне кеттикби?
Мен танкалып сурадым.
-эй кайда силер?
-иним мен ушул кунду кутуп жургом, убагы келди. Мен коксогон максатыма жете алдым. Оюмдагыны кура алдым. Аял алдым,уй-булоо куруп балуу,чакалуу болдум. Кудайга шугур балдарым аман-эсен. Аялымда жакшы. Биз жакында чогулуп чет олколорго саякаттаганы баратабыз. А мейманканалар болсо бири калбай сенин атына откон,сен эми бай адамсын бирок башта ким болгонунду унутпа.
Мен башымды жерге салып,маанайым тушуп:
-эмнеге кетип жатас? Мейли мейманканалар мага калсын бирок алардан артык сизсизго.
-мен билгем ушинтип жооп береринди. Иним,балам биринчи кезекте уй-булоон болушу керек. Оз ата-энесин,туугандарын таштап сага келген жарынды уят кылбагын. Кастарлап ,эчнерседен кем кылбай баксан ошондо сага бала тороп берет,жакшы эне,куйумдуу жар болуп берет. Мен ишенем сен баарын туура кыласын . Баса иним биз саякаттап болгон аажыга барабыз. Сенда бир куну ата-энен,жарын менен колундан келсе тууган уруктун баарын кошуп барып келгин.
-макул рахмат сиздин алтындан кымбат кенештеринизге. Бирок бул мейманканаларды ала албайм.
-аласын иним,мен сага ыраазы болуп откозуп берип жатам. Мен мынчалык эч бир жанга ишенбегем,сага ишеним арттым.
-а сиз эмне кыласыз?
-э ххеехе десе балдарым туратко ээ балам.
-ооба ата озум сизди багып алам.
Мына ошентип башчым мененда коштоштум. Ал аялынды кадырла деген создору мага катуу таасир бергенби дароо базарга жономокчу болуп сыртка чыксам кимдир-бироо болушунча чуркап келе жатат. Карап турсам карындашым экен.
-ээ кандайсын ?
Ал катуу чуркагандыктан демигип калыптыр,суйлой албай колун кыймылдатып,кубанычы дуйнону жарып кетчуудой болуп турду. Билбейм эмнегедир копко карап тура албай аны кучагыма бекем кыстым. Ал ого бетер тез-тезден дем алып турду. Мен козумду жумуп анын жыпар жытынан тоё жыттадым. Ал эмне болгонун билбейм денеси титиреп жатты. Мен дагы да бекем кучактап кайра койберип унаама отуруп айдап кеттим. Кузгудон карасам ал жанакы ордунда таштай катып турат. Мыйыгымдан жылмайып дукондордон жакшы бир койнокторду ,белектерди алып уйго бардым. Кошунам тээ алыстан коруп мени танып кабат уй алдына суйлошуп калдык.
-шашылыш уйуно кирбесен болбойт кошуна.
-эмнеге ? эмне болду анчалык?
-мен сенин келишинди кутуп тургам,чынында озумдун кучум,духум жетпеди.
-эмне болду тарс эле айтынызчы.
-мм кандай десем ,мен айтсам жаман корбо бирок …
-айтыныз эми.
Башын тырмагылап:
-тиги мен сага айтсам укпай койгон элен,уйундо ким журот деп.
-кайын иним дебедимби?
-жок андан башка кимдир бироо аялына келип журот, кандай десем аялындын ойн….
Аны туртуп жибердимда уйго шаштым. Лифткеда карабай тепкич менен чуркап жонодум . Костюм кийинген бир эркек уйдун алдында турду. Чачын ак басып калган. Эшиктин алдында конуроо кагып турат. Ушундай жеттим дагы дубалга жабыштыра туртуп,озумо каратып урайын десем эле баштагы директорубуз экен. Муштумум таштан бекем туйулуп директордун кайра-кайра аялым жонундо сурагандарын ,аялын жакшыбы деп айткандарын баарын эске алдым . Бир жолу уйго келгенимде бир караан ойдо качканын,аялым келдинби жаным деп мени коруп чочуганын бут-бут баарын саамдарда эстей калдым. Директор козу тостойуп суйлойун деп суйлой албай омтойт. Мен аны сыйлап баалап журсом,мейманканаларын неге мага калтырды десе аялымды пайдаланып ошонун акысы дегенго деп ачуум менен дагыда дубалга мыкчый такап,козум чыгып кетчуудой болуп бууп жатсам уйдун эшиги ачылып калды. Бир эркек тамекисин тутотуп ойдодон карайт. Мени коруп тамекиси илебине илешип илешпей тушуп кетти. Директорду дароо койбердимда заматта тиги жигитке асылдым. Ичкериге киргизе туртуп чыканактап мурдуна бир соктум. Ал мени ичкери которуп полго каратып дынк эттире таштады. Опко боорум эзилип ,демим чыкпай калды. Текчеде турган бычакты алып эми мага атырылганды башы канк! Эте кулуп калды. Артында директор мага белеке алып келген сувинерин которуп турду. Башына бир чапканго. Аялым уйкусуруп чыгып бизди коруп уйкусу ачылмактугул,оозу ачылып кетти. Ангыча директордун жанакы баласы жетип келип бизге карап калды. Мен куйуттон чыдай албай аялыма атырылып чачынан тартып шапалактап тартканга жетиштим. Башчымда,баласыда мени тосуп колумдан тарткылашты. Аялым аркы болмого карай качканга аракеттенди. Мен анын халатынан кармап алгандыктан колумдан чыга алган жок. Бакырып –окуруп ыйлап качканга аракеттенди…
Эмне учун? Мен сени суйгонум менин катамбы? Ошолбу катам? Сен учун деп баарын жасасам,сен учун деп туйшуко батсам,оорусан кошо оорусам. Сен учун белек алсам ушулбу менин катам. Ичимден суйлонуп тышымдан кыжырданып жаттым. Акыры директордун баласы мени жыгыта согуп устумо басып отуруп батинкемдин боосун чече калып колдорумду артка кылып байлап салды. Торго тушкон балыктай тыпырчылап чыга албаган сон тынчтанып жатып калдым.
Кундор отту. …
Айылда аялым менен унаада алардын уйунун алдында отурам. Ал мага карабайт. Тырнагын кайраштырып улам жашы тамып кетет,дароо арчый калып,мурдун тартып отурат. Эшикти оз колдорум менен ачтым.
-кетеберсен болот…
Алайган коздору менен бир сыйра мени карап алдыда,чыдабай кеттиби он колунун арты менен коз жаашын арчып тыя албай ыйлап кирди. Мен аны кечиришим керек беле эмне? аны ушунчалык жек коруп карап турдум. Ал дагы деле унаадан тушкон жок. Акыры ачуум менен Жогол! Деп кыйкырганда чочуй тушуп,жалооруп карап калды. жогол ! туш! Туш ! ал колу буту титиреп арандан унаадан тушту. Дароо унаамды буруп айдап баратсам мени копко карап ыйлап турат. Кайра бурулбастан артка айдадымда жетип барып тушуп жанына келип ,бешенесине бешенимде сая суйлой баштадым.
-озунду менен ордума коюп кор. Сен уйдо тамак жасап кутуп отурасын,а мен иште бул катынга жабышып,тигил катынга жабышып журом. Ушул туура ишби?
Башкалардын аялы кандай экенин озун менен бир салыштырып кордун беле? А мен озумду башкалардын куйоосу ,эри менен салыштырып коргонмун. Аларга караганда мин эсе артыкмын. Аларга окшоп аялымды урбайм,урушпайм ,мен аялымды баалай билем баарынанда эмне билесинби? жоок билбейсин. Эми билип ал. Мен аялымды суйгом тушундунбу? Суйгом жана суйот элем. Ошол аялым сен !
Ал мага жалт карады.
Созумду улап:
-эми ага болгон конулум музга айланды . Ал мени суйбойт,ал мени жамандайт,балким каргайтдагы. Урбасада урду деп айтат,кийими бар туруп ошого каниет кылбайт. Жыргаал жашоосуна шугур дебейт. Куйоосу анын бир кулкусуно зар экенин ал билет болду бекен? Бир жакшы жылуу созун укса озун эн бактылуу куйоо сезип каларын билди бекен ошол суйуктуу аялы. Билсе ошентип жат эркектин… ээ айткан менен пайда жок. Кетип жатсам мени куноологонсуп карайсын? Эмне жамандык кылдым. Уйлонгондон бери бир жолу шапалак чаптым,алдагы сыйпалап эле отуп кетти. Ошого куноолоп жатасынбы? Андай болсо сендагы чаап ал,кана чап! Чаап. Чаба албайсын,чаптырбайм дагы. Тигине себинда артындан жетип келип калды. Алган талагын буюрсун. Жакшы кал …
Эми эле бурулуп кетип жатсам ыйлактап:
-сиз каяка?
-каяка болмок эле уйго.
-менчи?
-уйундо ата-энен менен жашай бер жыргап.
-кетпенизчи мени таштап. Ал мага карай басып эми кучактайын деди эле эки колун билегим менен тосуп акырын гана:
-билесинби,мен жат эркек жыттанган аялымды кучуктабайм жана кучагына батпайм.
Артыма бир да карабай унаамды айдап кетебердим.
Кузгудон карасам ал отуруп алып ыйлап бирдемкелерди айтып жатты. Каргадыбы арыздандыбы билбейм.Себинда берип койдум . Ал эми эмне болот башым оорубайт бирок ага жамандыгым жок. Уйго барып ата-энем менен аз-мынча суйлошуп шаарга жонодум. Аларда капалуу. Мени урушуп-же катуу айтышкан жок. Узак жолдо унаамда баратып акырын козумдон жаш тамды. Мунун баарын ошол аялым себепчи. Мен аны суйуп,куда тушуп андан сон уйлонбодук эле. Ата –энеси ыраазы болуп эле узатышкан. Бирок кыздын конулу жок,келгенден кийин коп ыйлачуу. Откон-кеткендерди бутундой эстеп алып ролду чапкылап-чапкылап кайра озумду басып ,тынчтанып жол уладым. Баары артта калды,баары отту кетти. Бир туугандарым окууну бутуп озубузго жакын университеттерге окууга тапшырышыптыр. Жумуш менен болуп алар жонундо суйлошконго деле убакыт болбоптур. Акыры мен алардын контрагын толоп бермекчуу болдум. Ошентип шааргада келдим . Батиримди сатып жаны батир алам деп кыдырып тапбай койдум . Бир кун болсода башка бир жерлерде эс алып,психолого барып кенеш алып,сууга тушуп эс алып алдым.Тан атты жумушка эрте барып иш кагаздарды карап отуруп,аялым колго тушкон куну директор уйдогу эркектин башына уруп сындырган сувинерди эстеп кеттим. Корсо ошол куну мага озунун белегин берем деп унутуп калган экен. Ал ошол аялым менен жургон эркектин башына урулган сувинер. Мага жеткенче бироонун башын жарып алда сынды. Кантседа белек да балким мени бир олумдон куткарды.
Башчым мага дагыда коп кенешин айтып,мындай аял менен ажыраш деп ортого тушконда ошол . Ооба тажырыйбалуу адам,копту коргон. Жаштарга кенеш бериш керекда эми.
Канчалык жаны жашоо баштадым дебейин негедир болуп откон окуялардан кийин кайгылуумун. Кол астымда иштегендерда баягыдай конулдуу ача саламдашпай коркуп турушту. Башчым жеткизгенби булар менин турмушумдагы нерсени билишет. Бир убакта ишда кылгым келбей талтайып отурсам карындашым жаркылдап жайнап кирип келди.
-ээ кандайсыз байке жакшы журосузбу?
Менинда маанайым ачыла тушуп:
-жакшы да ээ озун кандайсын? Кел отур.
-журосузбу анан? Эмнеге жок болуп кеттиниз? Женемдер кандай анан?
-сен уккан жоксунбу?
-эмнени?
-аа эчтеке. Озунчу жетишип жатасынбы жумушуна?
-ооба сиздин карындашыныз болуп мен жумушка жетишпей калсам,анда сиздей алтын байкемдин атын булгап коёмго.
-оо-оо озумдун карындашымсында хаха.
Ангыча эшик тыкылдап курбум капалуу кирип келди.
Уландысы бар...
Автор:Ак булут.
Присоединяйтесь — мы покажем вам много интересного
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 4