Икки аёлимниям🥀 бахтсиз қилдим...

Ишонсангиз, бу дунёда армондан оғирроқ юракни эзувчи туйғу йўқ экан. Мен ҳам тақдир чархи бошимга туширган кўпгина аянчли воқеаларни ўйлаганим сари, юрагим эзилиб кетади. Ҳаётда нимагадир эришишим, кимларнингдир розилигини олишим учун умримдаги азиз неъматларимни бой беришимга тўғри келишини тасаввур қилолмасдим... Онамнинг қаршиликларига қарамай, ўзим кўнгил берган Сунбула исмли қизга уйландим. Онам у билан турмуш қуришимга шу қадар қарши эдиларки, ҳатто тўйнинг эртаси куни бўладиган Келин кўрди маросимида ҳам хотиним билан юзлашишни ўзига эп кўрмади. Катта опам қайнона сифатида хотинимнинг оёғи остига онам берган бир метр матони ташлаб кетди. Ўша дамларда, Сунбулага уйланиб, унга жабр қилганлигимни англадим. Чунки бир ота-онанинг кўзига суртиб, асраб-авайлаб катта қилган боласини уни ёмон кўрадиган кишилар орасига олиб келгандимда. Аммо онам учун муҳими, ўзларига муносиб, бой-бадавлат, кунига битта куйлак ки­йиб, иккинчисини ечадиган хонадон қизини келин қилиш эди... Бой оиладан чиққан қизларнинг кўзи тўқ бўлади. Нон кўрмай ўсган қизлар кун келиб Кўрмаганнинг кўргани қурсин қабилида иш тутиб қолишади. Уларни жиловини қўлга ололмай қоласан. Бунинг устига, бойнинг қизи сени катта мартабаларга эришишингда бир кўприк бўлади. Камбағалнинг қизи сени орқангдан кун кўрмаган ака-укасини боқаман деб, бор-будингни, топган-тутганингни совуради.Онамнинг гапларида жиндеккина бўлсада, ҳақиқат борлигини билардим. Аммо қалб амрига қарши бориш, ўзингни севган инсондан айри тасаввур қилиш мумкинмикан?! Мен бундай қилолмадим. Отаси оддий деҳқон, онаси уй бекаси, топиш-тутишлари ҳаминқадар бўл­ган бу оила қизини онам айтган мартабаю, шон-шуҳрат, бойликдан устун билдим.Фақатгина ўша қиз билан бахтли бўла олишим мумкинлигига ишончим комил эди. Бироқ онам шунча асъасаю-дабдаба билан эл-юртга ош берганига қарамай, ҳали-ҳамон Сунбула билан яшашга қўймаслигини бот-бот такрорлаб турарди. Шу боис, хотинимнинг ҳар бир ишидан ишкал қидирарди. Тўйимиздан уч ой ўтиб, хотинимнинг бўйида бўлмаётгани онам учун айни муддао бўлди... Менга туғмас келин керак эмас! деди бир куни эрталаб дастурхон атрофида жамулжам ўтирганимизда... Фарзанд билан давлатнинг эрта-кечи йўқ, хотин, деди дадам вазиятни юмшатиш учун.Аммо онамнинг ранги оқариб кетди.Қадами қутлуғ келин келганидан ой ошади. Паст табақадан чиққан қиз қанақасига нас­ли тоза бола туғиб бериши мумкин. Ўзи бизникига келганидан буён тузук-қуруқ овқат еяётган бўлса керак. Онамнинг бу тазйиқи Сунбулага оғир ботиб, йиғлаганча уйга кириб кетди. У кетиши билан дадам иккаламиз онам билан тортишиб қолдик. Онам эса: Кўчадан келган келгинди мендан азиз бў­либ қолдими? дея уввос солиб йиғлашга тушди. Уларни овутолмадик.Мен ҳам жаҳл қилганча ишга отландим. Дадам ҳам тезда чиқиб кетди.Кечга томон уйга келсам,кўп йиғлаганидан Сунбуланинг кўзлари қизариб, шишиб кетган экан. Кийимларимни алмаштириш баҳонасида уни уйга чақириб,эрталабки гап-сўзлардан хафа бўлмаслигини айтдим... Негаям мени севиб қолдингиз? Нега менга уйландингиз?! Онангиз иккаламизни барибир бирга яшатмайдилар. Бугун менга бир ой муҳлат бердилар. Агар бўйимда бўл­маса,ўз хоҳишим билан уйдан чиқиб кетишим керак эмиш... Хотинимга онам бунақа шартни бекорга қўймаганлигини англаб турардим.Бироқ онам ўнг қўлим бўлса, хотиним чап қўлим. Қайси бирини кессам ҳам вужудим оғ­рийди.Ноилож Сунбулага сабр-тоқат тилаб, ҳаммаси яхши бўлишига умид бердимда, ишларимга овуниб кетдим.Онам шарт қилиб қўйган бир ой қандай ўтди, билмайман.Хотинимнинг бўйида бўлмади.Онам эса яна эски дийдиёсини бошлади... Қаёқдан ҳам бошимга шу туғмас хотинни етаклаб келдинг.Энди шуни деб эл-юрт олдида юзим қо­ра бўладими?деди асабийлашиб. Орага дадам тушди. Онамни тинчлантирди.Ўртадаги жанжал хотинимга яна бир ой муҳлат бериш билан тугалланди.Энди Сунбула иккимиз кечаю-кундуз Худодан фарзанд беришини сўрардик. Оҳларимиз кўкка етди чоғи, бир ой ичида хотинимнинг ҳомиладорлиги маълум бўлди. Бу янгилик ўз ўғлига зимдан бойвучча келин қидириб юрган онамга қаттиқ таъсир қилди......
Энди у киши ўзларини қўйишга жой тополмас, ваъда бериб қўйган жо­йи­дагиларнинг олдида уятга қолмаслик учун Сунбулани уйдан ҳайдашга минг бир баҳона қидирарди... Хотинимнинг ҳомиладорлигига икки ойдан ошган дамлар эди. Онам кун сайин Сунбулага тазйиқларини ошириб борарди. Гарчи ўғиллик вазифамни тўлиқ адо этолмаётган бўлсамда, энди вужудимни ота бўлиш ҳисси эгаллаб олган. Хотинимга қўлимдан келганча ёрдам бериб юрардим... Тасодифан мени ишхона томонидан хизмат сафарига юборишди. Кузата туриб Сунбуланинг эзилганини кўрсангиз эди. Гўё шу билан қайта учрашмайдигандек. Онамнинг гап-сўзларию, ғаразларидан қутқариш учун уни онасиникига қўйиб кетадиган бўлдим. Онамга:
Ҳозир мазаси йўқ экан. Бирор жойи оғриб ётиб олса, сизга нафи тегмайди. Устига-устак, дўхтирма-дўхтир олиб юришга вақтингиз бўлмайди. Ундан кўра онаси қарасин, дедим бироз хотинимни ёмонлаб... Икки ҳафта давом этган хизмат сафари тугаши билан оилам бағрига ошиқдим. Сунбула ҳам мени интизор кутаётгандир деган ўйда дарвозани очиб, уйга кирдим. Ҳовлида на хотиним, на онам кўриниш берди. Тинчликмикан деган ўйда қайнонамникига йўл олдим. Аксига олгандек, қуда томондагилар мени совуқ қарши олишди. Айниқса, қайнонам қўпол гаплар билан кутиб олди. Ҳеч нарсага тушунмай ҳайрон қолгандим... Ичкари уйга киринг. Сунбулани не кўйларга солганингизни кў­ринг, деди у киши жаҳл билан... Хотиним бир аҳволда ётган экан... Сенга нима бўлди? Нега бу аҳволда ётибсан, тинчликми? дедим Сунбуланинг маҳзун қиёфасига боқиб. Шунда хотиним йиғлаган кўйи мен йўқлигимда чеккан азобларини айтиб берди. Кетганимдан уч-тўрт кун ўтиб, онам Ўғлим эрта-индин келаркан. Келин уй-жойларни тозалаб қўйсин, деб уни олиб кетибди. Кейин Ўғлимни ортидан меҳмонлар келади. Ҳовли ивирсиб ётмасин, дея унга ҳовлидаги ишларни қилдирибди. Дарвозахонадаги оғир юклар борми, дарахт шох-шаббаларими ҳаммасини Сунбуланинг ўзи ўтинхонага ташиб киргизибди. Бечора танасида оғриқ сезса ҳам, онам ёмон кўрмасин, дея тишини-тишига қў­йибди. Бу ишларни қилиб бўлиши билан, онам унга пастдаги анҳордан челаклаб сув ташитиб, ҳовлига септирибди. Нон ёпиш, кир ювиш каби бошқа ишларни ҳам Сунбуланинг зиммасига юклаб, ўзи қаёққадир кетибди. Кечгача тиним билмай ҳамма ишларни саранжомлаган Сунбулага бу ишлар оғирлик қилган чоғи, ҳушидан кетиб қолибди. Шу аҳволда қанча ётганини билмабди. Агар қайнукам келиб қолмаганида, Сунбуланинг ҳаёти хавф остида қолар экан. Дўхтирлар операция йўли билан ҳомилани олиб ташлашибди. Врачнинг айтишича, Сунбула уч-тўрт йил фарзанд кўриши мумкин эмасмиш... Бу гапларни эшитиб карахт бўлиб қолдим. Сунбулани қайтариб борганим билан онам хотинимга бундан ҳам баттар азоблар берарди. Нима қилишни билмай бошим қотиб тургандим, хотиним:
Нодир ака, сиздан илтимос. Онангиз айтган аёлга уйланинг… Фақат бир илтимосим, мен билан ажрашманг. Мен беш эмас, йигирма йилдан кейин фарзанд кўрсам ҳам болаларимнинг отаси фақат сиз бўлишингизни истайман, деди йиғлаб. Ўша оқшом эр-хотин иккаламиз минг изтироб ичида бир-биримиздан айрилдик. Мен уйга қайтгач, бўлиб ўтган гапларни онамга айтдим. Онамни рози қилиш учун у киши айтган қизга уйландим ҳам... Ҳозир икки нафар қизим бор. Аммо мен ҳали-ҳамон янги оиламга кўникиб кетолганимча йўқ. Сизга ёлғон, кўрганларга рост – Сунбулани кўргани ҳар куни бораман. У билан ажрашмоқчи ҳам эмасман. Аммо орадан врач айтган муддат ўтди ҳамки, ҳали-ҳамон фарзандимиз йўқ. Баъзи-баъзида онамни деб икки аёлни, икки норасида болани ва ўзимни бахтсиз қилаётганимдан уксинаман холос...
Тамом...
МЎМИННИНГ ҚАЛБИ.