-Алло? Рисолат? Икки кундан бери ҳеч кимга телефон қилиб тушолмадим. Тинчмисизлар?
Рисолат акасининг овозини эшитиб севиниб кетди. Шоша пиша салом бериб,ҳол-аҳвол сўрашди.
-Узр,акажон.Қишлоққа,Паркентга кетувдик.У ерда антенна йўқ доим.Узр акажон...Сизни хавотирга қўйибмиз.
-Тинч бўлсаларингиз бўлди.Ҳа,сен Раҳимага телефон қилиб қўй.Менку айтаман,ўзинг телефон қилсанг яхшироқда Рисол.Росса хавотир олди у бечора ҳам.
Рисолат акасига ҳозирроқ қўнғироқ қилишини,ҳаммага саломини етказишини айтиб қизил тугмачани босди.
Раҳима Рисолатга сингил.Оиладаги олти фарзанднинг тўртинчиси.Икки ака,икки ука ва бир опа ўзларидан тиниб кетишди.Раҳимага эса бир икки ўзига тенг десак хато бўлар,ўзидан ҳам ночорроқ кишилардан совчи келдию,қайтиб сўралмади.Ўзидан ҳам ночорроқ деганимизнинг боиси Раҳима туғма нуқсон билан туғилган эди.Чап томон қўл,оёқ ва ҳатто юзининг ҳам шу томони унча яхши ривожланмаган,кичикроқ туғилди.Раҳматлик Рисолатнинг отаси собиқ Иттифоқ даврида бир умр таксичилик қилган,оиласи бут, ўзига тўқ киши эди.Раҳимани қаратмаган ери қолмади.Аммо худо берган дард,ҳеч қаерда тўлиқ тузалиб кетишига кафолат беришмади.Қизалоқ улғайган сари камчилиги яққолроқ кўзга ташланаверди.Олти фарзанднинг бешаласи олийгоҳларни тугатишди.Раҳима эса чет тилларига ихтисослаштирилган мактаб интернатда таҳсил олди.Сўнгра дорилфунуннинг чет тиллар факульетини тугатди.Аммо мураббийлик қилмади.Сабаби тили ҳам бир томони ривожланмай қолганми, талаффузида бузилишлар бўлиб, баъзи ҳарфларни айтолмас, товуши ҳам ғализроқ чиқарди. Уйда адабиётларни таржималар қилиш,чет тилидан ўзбек тилига,ўзбек тилидан немис ва француз тилига қилиш билан шуғулланди.Қўлтиқтаёқда юрса ҳамки, бир қўли кичикроқ бўлса ҳамки чаққонгина эди Раҳима. Бинойидаккина ўзини эплаб, пишир туширни ҳам қойиллатарди. Рисолат курсдошига турмушга чиқиб пойтахтда қолди.Янгалар, келинлар ҳам Аллоҳга шукр, имон-инсофлилардан тушди. Раҳимани камситмай, ҳурмат-иззатда муносабат қилишарди. Лекин барибир онанинг кўзи нам эди. Онаси раҳматлик икки кўзи ортида кетди шу Раҳима учун.
-Ака-укаларинг хотин боласи билан,сен бола чақанг билан,боз устига бошқа шаҳардасан.Раҳимагинамнинг ҳоли не кечаркин ману отангдан сўнг?Бир ўзи қолиб кетмасмикан?Ёлғизнинг ёри худо!-шундай дея юм-юм йиғларди онаизор.
-Янгаларим ҳам,келинларим ҳам ардоғида тутишадику онажон.Худога шукур,келинларингиз ҳаммаси яхши.Асло ёлғизлатишмайди.-онасини тинчлантиришга уринарди Рисолат.Лекин синглига қараб ўзининг юрак бағри эзилар,кўз ёшини бировга кўрсатмай йиғлаб оларди. Раҳима онасининг ўлимидан сўнг опасига боғланиб қолди.Отанинг ўлимидан кейин эса буткул суяниб қолди.Раҳима тенгиларнинг невараси бўй етиб қолди мана.Ота уйида кенжа укасининг оиласи билан яшайди Раҳима. Укаси эски молхоналарни бузиб янги уй солгач, Раҳима ҳайҳотдай уйда бир ўзи қолди. Замонавий телевизор, замрнавий совутгич ва яхши мебеллар билан жиҳозланган уйида тинчгина таржималари билан шуғулланар, рўзғор ишларида келинга ҳам кўмаклашарди. Ака укалар ундан доим бохабар. Рисолат эса онасининг қазосидан кейин Раҳимани кўп ўйлайдиган бўлиб қолди. Опа онанинг ўрнида қолади деган гап бекорга эмас эканда. Укаси барибир ўз уйида, Раҳима ёлғиз... Ҳар ҳолда иккита дарвозаси бўлсада,ота уйи ва Фахриддиннинг ҳовлиси туташиб кетган,битта эди.
-Кўникиб кетганман опа. Хавотир олманг. Кундузи ишим билан бандман. Бир кечаси бўлса уйқуда ўтади. -Рисолатни тинчлантиришга уринарди Раҳима. Яхшиям қўл телефонлари чиқдия..Кунда гаплашиб туришади.Опасининг овозини эшитиши билан Раҳима гинани бошлаб юборди.Бори гинасини тўкиб,икки кун жим бўлиб кетгани учун опасини "койиб"ҳам бергач қувончли хабарни етказди.
-Укам уйни таъмирлашни бошлаб юборди.Менинг ҳам уйим таъмирланяпти опа.Уйда усталар ишлаяпти.Келинга овқатга қарашаётувдим.Кечқурун гаплашамиз а,опа?
Рисолат кенжа укасини чин дилдан дуо қилди.Яқин кунларда невараларининг ёзги таътили тугамасдан Бухорога бориб келишни кўнглига тугди.Айтмай кириб боради.Сюрприз қилиб!Соч соқолига оқ оралаб,нуроний бобога айланган акаларини,салобатли эркакка айланган укаларини ва қўлтиқтаёғига суянганча иқболига ошиқадиган сингли Раҳимани ниҳоятда соғинганини ҳис қилиб кўзи ёшга тўлди.Уларни кўрмаганига ҳам етти ойдан
ошибти. Боради!Албатта боради!
Эри Манноп акага маслаҳат солган эди, маъқул келди.
-Бир ҳафта сабр қилсанг, бирга борамиз. Невараларни олииииб, чол- кампир мазза қилиб бориб ееламиз-деди Манноп ака. Бир ҳафта бирам чўзилдиееей... Сюрприз қилишнинг иложи бўлмади. Раҳимадан унга нима олишни сўраш керак бўлиб қолди. Рисолат опасига Тошкентдан қази ва Чорсу бозорида сотиладиган туя қурт олиб келишни тайинларди доим Раҳима. Рисолат Раҳиманинг овозида аллақандай мунг борлигини пайқади.
-Раҳи? Нега овозинг бунақа? Ким хафа қилди?-сўроққа тутди синглисини Рисолат.
-Сизга шунақа туюляпти опа. Тинчман. Ким ҳам мани хафа қиларди? Тезроқ келинг опа. Соғиниб кетдим Сизни..-шу сўзларни айтар экан Раҳима йиғлаганга ўхшаб туюлиб Рисолат баттар хавотири ошди.
-Ниманидир яширяпсан. Таъмирлашмадими уйингни? Ўзим таъмирлаб бераман, жон синглим...
-Таъмир битди-унинг гапини бўлди Раҳима.-Чиройли таъмирлаб беришди уйимни опа. Шунчаки... Сизни соғиндим опа.
Рисолат ва Манноп ака тўрттала неваралари билан тўлиб тошиб кириб келишди. Аввал катта акалариникига киришди. Ҳикмат ака отасига ниҳояда ўхшаш эди. Ҳозир отасининг худди ўзи бўлиб қолган эди ёши ўтиб. Акасининг бағрида ҳар сафар отасининг исини туядиган Рисолат кўз ёшини бу сафар ҳам тиёлмади.Янгасини ҳам меҳр билан қучиб кўришди.Ахир шу янгаси келин бўлиб келганда Рисолат ўн икки ёшда эди. Иккинчи акаси Насилло ака эса ўзи ҳаллослаб кириб келди. Дарвозахонаданоқ гулдираб
-Ҳоооов, ким бор? Рисол келдими?-дея кириб келди. Янгаси келинларига шўрва солдирган экан.Шўрва ичилгунча кенжа укаси Фахриддин ва Раҳима олти мартача қўнғироқ қилишдиёв. Негадир ўртанча укаси Оқилжон жим эди. Шўрва ичилиб, чой, ширинликдан кейин ота уйларига йўл олишди ҳаммалари. Ораси яқинлиги учун пиёда юриб боришаркан Рисолат Ҳикмат акадан сўради:
-Оқилжон келмади ака? Тинчмикан?
-Ана Оқилжон-акаси олдинга ишора қилди. Рисолат ота уйи дарвозаси олдида турган укасини танимаганига хижолат бўлди. Яна бир янгаси, икки келини, укалари, жиянлари билан кўришиб кейин Раҳима билан кўришди Рисолат. Раҳима опасини қучоқлаб йиғлаб юборди. Шунча йил ичида биринчи марта опаси билан кўришаётганида ҳўнграб йиғлади. Икки ака ҳам, икки ука ҳам, янгалар ҳам ерга қарашди. Оқилжоннинг хотини Мавлуда келин Раҳимани койиган бўлди:
-Опочоооо(опа, шева)!... Бу қанақаси энди? Йиғламанг ээээ!
Кенжа келин Фахриддиннинг хотини эса дув қизариб кетди.Булар айтишиб қолишибти шекилли хаёлидан ўтказди Рисолат.Ҳаммалари дарвозадан ичкарига киришди.Киргачгина Рисолат тушунди.Раҳима нега йиғлаганини тушунди.Ота уйи ва Фахриддиннинг уйи баланд девор билан ажратилган эди.Томоғига бир нима тиқилиб,нафас олиши қийинлашди бир муддат.Сўнг ялт этиб ортига қаради.Фахриддин кўзини яширди.Ҳикмат ака вазиятга келган ноқулай вазиятни юмшатиш учунми, укасини хижолатдан қутқариш учунми ҳаммани тезроқ ҳовлига ўтишни айтиб шошилтира бошлади.
Тўкин дастурхон. Кабоблар пишириляпти. Ноз неъматлардан тўла дастурхоннинг очиқ ери йўқ. Лекин гап гапга қовушмасди. Даврада ака укаларнинг аввалги ҳазиллари ҳам ўхшамайроқ чиқар, аллақандай ғашлик ҳукмрон эди. Охири Рисолат чидолмади.
-Фахри... А... Бу девор... Нима учун қурилди укажон?
-Мен айтдим!-эрининг жавоб беришига ҳам фурсат бермай Дилфуза келин жавоб берди.-Болаларимиз катта бўлишяпти, қуда анда қиламиз. Бу ҳовли барибир бизга тегмайди. Раҳима опочом биринчи гуруҳ ногирони бўлганлари учун у кишига қаровчи қилиб Оқил акамулломнинг кенжа ўғиллари биркитилибти. Демак уй ҳам ўшаники. Ҳалиям мана, таъмирлаб бердик. Энди ўзлари биладилар!-бир пасда бидиллаб дардини тўкиб ташлади Дилфуза келин.
Ҳикмат ака қанчалик табиатан оғир босиқ одам бўлмасин ҳозир жим туролмади.
-Келин! Фаррухжон вояга етгани, қолаверса бўлажак ҳакимлиги учун маслаҳатлашиб уни тайинлагандик. Ўзбекчиликда уй азалдан кенжа ўғилга қолган. Бу нима деганингиз? Биз Фахриддиннинг оиласи тинч бўлсин деб гапирмадик девор олинаётганда. Андиша қилдик. Сиз... Сиз андишанинг отини қўрқоқ қўйманг.
Дилфуза нималир демоққа оғиз жуфтлаган эди, Фахриддиннинг важоҳатига кўриб. дами ичига тушиб кетди.
-Оғзингни очсанг, тилингни суғуриб оламан!-тишлари ғичирлаб хотинини **** юборгудек ўқрайди у хотинига.
Ҳамманинг егани оғзида қолди. Раҳима ерга қараганча унсиз йиғларди. Шу билан ўртага чўккан дилхиралик тарқамади. Кечга яқин Рисолат кетиш тарадудига тушди. Акалари, янга-келинларининг қолинг-қолинглаши ҳам, эрининг саволомуз нигоҳи ҳам жавобсиз қолди.
-Раҳима ҳам мен билан кетади!
Фақатгина шу гапни айтди Рисолат.
Дилфуза энди қилган ишининг нохуш натижасининг ҳали интиҳоси эканини, бу деворни эри ва унинг ака-опалари ўртасига солганини англади шекилли қайнопасининг ортидан юриб бир нималар дея жаврар, шахтидан қайтармоқчи бўларди. Рисолат эса индамай Раҳиманинг кийимларини, нарсаларини йиғиштирарди.
-Рисол! Агар мени акам десанг шу кеча шу уйда қоласан. Ҳаммамиз қоламиз. Болаликдагидай ҳовлида ётамиз. Хўп синглим? Ҳаммамиз... Рисол, синглим... Укаларим... Ҳаммамиз шу уйда...
Рисолат ўзини акасининг бағрига отиб изиллаб йиғлаб юборди. Оқилжон елкасига бошини қўйиб йиғлаётган Раҳиманинг сочларини тўғрилаб, силаб қўяркан деди:
-Кетдик. Дадамларникига ўтайлик.
Дарвозадан чиқиб кетаётган овсинлари, қайнопаю-қайноғаларига на эргашиш на эргашмаслигини билмай ҳовлининг ўртасида Дилфуза қаққайиб туриб қолди. Кечнинг қоронғусида, ойнинг шуъласи тушиб девор ҳовли ўртасига қора соя солиб турарди.
Тамом.
Муаллиф: Зейл Лейла Мустафасайяр.
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 2