Пы уйын кән ҡалыҡларта пар: ҡасаҡлар аны «асық», тачиклар «ошуқ», ҡырғыслар «чүкө», ҡарачай пелән малҡарлар «ашык», монголлар «шагай», төрөкләр «aşık», үспәкләр «oshiq» тип әйтәтеләр. Аның турлы Пороңҡо Мисырта, Пороңҡо Римта, Месопотамията пелгәннәр имеш. Мыны археологлар пелән пороңҡо мәтәнийәтне өйрәнеүцеләр әйтәте. Уйнау өцөн пайтаҡ ҡына ашыҡ йыйып ҡуйыу кәрәк. Аны икетән алып кән кеше уйнай алаты. Ашыҡны цацҡанта ул түрт йағының пер йағы пелән килеп төшәте – ҡан, тау, пүк, цек.

 Пер ашыҡ «ҡан» пулғалы тейеш. Ул йә пашҡалартан сурраҡ пулаты, йә перәй сыр пелән сырланҡан пулаты. Пер уйнауцы ике ыуыцына ашыҡларны алып аларны итәнкә цацып йебәрәте. 

науцы пөтөн цацылған ашыҡларны үсләренә аймап алып китәтеләр. Кемкә «ҡан» эләгәте – ул перенце пулып уйнайты. 

Шалай уҡ, уйнаған цаҡта «ҡан» ҡан пулып төшсә, уйнауцылар пөтөн цацылған ашыҡларны аймап алып киткәле мөмкиннәр. 

Ашыҡларны цацҡаннан суң ҡан пулып төшкән ашыҡны ҡан пулып төшкән ашыҡҡа, пүкне пүккә, тауны тауға, цекне цеккә пармаҡ цикертеп уйнайтылар (чапаев уйынтағы шигелле). 

Пер ашыҡ игенцесенә тейсә, пересен үсеңә аласың, теймәй ҡалса, йә өцөнцөсөнә тейеп китсәң, пашҡа кеше цикертә пашлайты. Кем цикертеп кәнерәк ашыҡ йыйыты, шал отаты. Публикация группы Сибирские татары ⋆туған телтә кәпләшәйек⋆