Пытартыш пургыж тылзе кечын, Теле корно дене ошкылеш. Мешакешыже йӱштыжат пыртак веле кодын гынат, пеш нойышын коеш. Уло шыдыже дене коклан лум пургыжым шавалта. Мардежым воктекыже ӱжеш. Коктын пеш шып гына ала – мом кутыркален, кок могырышкыла ойырлат. Игечыжат телын куатшым шымлен налын, лӱддегече левештен. Теле ик мешак чоло вий куатшым теле мучко кучылт пытарен, изишак кодшыжым кандыра мучаш дене кылден шынден. Вуйжым кумыкыла сакалтен, тышке – тушко тайналтын, семынже шӱшкалтен колта, лум пургыжым шавалта.
Ваштарешыже Ỷярня муралтен толеш. Чурийже йошкаргыше, пеш веселан коеш. Телым кенеташте ужын, ȍрын колта:
- Мо пеш вашке, Теле изай?
- Жап - жапым палшаш. Вашке, але вашке огыл, паледа эше. Мый тый денет ом чеверласе.
- Туге, туге, Теле изай. Вес гана вашлиймешке, корнет кужу лийже.
Теле шке семынже мугымантен, мешакшым изиш гына почын, шыде йӱштыжым кышкылтеш. Икмыняр кече каналтен, адакат мешак кандыражым руда. Шижынат ок шукто, ваштарешыже Вӱдшор шоргыктен толеш:
- Тыйже мом тидын марте тыште коштатше? Ỷярня денат чеверласышым, а тый эшеат мешакет дене рӱзгалет! Мый нимыняр тый дечет ом лӱд. Кай вашкерак мемнам коден. Тыйын жапет шукертак эртен кайыш.
- Каем, каем, шольым, чечасак каен колтем. Эше мешак пундаш костенечем кодын. Кӱлеш жапыштыже ястаремат, йȍршынак ошкыл колтем.
Теле шке семынже воштылалын, ончыко нушкеш. Ваштарешыже чевер Ага тȍрштыл, модын толеш:
- Ой – ой – ой – ой –ой – й – й, мо тиде тыгай, а? Кȍм ужамже… Теле изам ошкылеш улмаш. Мом йомын коштатше? Ала корнетым йомдаренат? А – а – а – а! Шке шыдет бумеранг семын вуй коҥгыра гычет перен пуэн! Садланак тиде жапыште шот деч посна мыйын воктенем пȍрдат. А ну, кай вашкерак тышечын! От кай гын, чечасак Кече авамлан вуйым шиям – тыманмеш кужу йолжо дене тыйым кожгатен колта.
- Ага шужарем, нелеш ит нал, моторем… Тачак ошкыл колтем. От ӱшане гын, айда кидым кӱрлына?
- Мо шот дене?
- Мыйын кайымем мȍҥгȍ сайын гына пеледалтын шогалат!
- Мо, тидыжым мый шке палем.
- Эй, мардеж, тол вашкерак, киднам кӱрл, судья семын лий!
Ага Кечын шокшо южшым погалтен, койын ужарген, пеледалтын шогалеш. Кайык – влак куанен рӱжге мурыштым муралтат. Сылне шӱшпыкын шӱшкалтымыжат коклан пылышлан шокта. Куку умбалнат огыл кукула. Шокшо. Эҥерыште кол шамыч мȍртньыштым кышкат…
Кенета, кава петырналтын, лум лумаш тӱҥалеш. Мландым ошын койын леведеш. Йӱдым йырым – ваш чот гына кылмыктен шында. Сад пакчаште олмапу пеледыш велалтын йогат, помидор, пареҥге саска кылмен, шемемын возыт. Эсогыл, куэ лышташат оралгыше тӱсым налеш. Кажне кечын йӱр – лум, йӱр – лум! Ага тылзе пел жапшым йомдарен, ондальчык Телым кычал куржеш. Корем воктене мардежым вашлиеш:
- Виян Мардеж! Пожалыста каласе мыланем, кушто Теле шылын кия?
- Ага шӱжарем, мыланем ит сыре, йȍра? Тудо мыйымат ондалыш – чоҥештылашем шулдырым пуэм мане. Тудын ий шулдыржо кȍлан йȍра. Кечанан кечыште тыманмеш шулен йомо. Каласем, Ага шӱжарем! Тудо Немда вӱд воктене, Курбо олык лапыште шылын кия.
Эрлашыжым Ага Йӱксȍ кайык дечын йодеш:
- Мотор Йӱксȍ кайыкем, тый кӱшычын чоҥештыл коштат, чыла ужат. Кушто Теле шылын кия? Немда вӱд воктене огыл?
- Ага, Ага чеверем, тудо Элнет эҥер воктене, Шем кожлаште верланен. Нуно мардеж дене ик вереш улыт.
Шернур могыр гыч шокшо Кече лектын, уло Марий кундемым волгалтен колта. Шокшыжым огеш чамане. Сеҥаш лийдыме вийже дене чыла йӱштым сеҥен, Ага тылзым адакат озаланаш шогалта. Изишак чыталтен, леве да шыма мардеж пȍртылеш. А Телым тетла иктат ужын огытыл. Чеверын! Вес ийлан тудым вес семын вучаш тӱҥалына. Шот шотан – рат ратан! Ỷшанаш гына кодеш…
10. 05. 20024 ий.
Комментарии 13