Кўзларингни авайла эркам...

24 - қисм...
Муаллиф: Рустамхон
Асила
Ҳамшира қиз олиб келган таблеткаларни бирин кетин ичиб ўрнига чўзилган қиз ўзида кузатилаётган хотиржамликдан ажабланди. Нега мен бунчалик хотиржамман. Ахир, мен жонимдан ортиқ кўрган инсоним ўлим билан олишаяпти. Мен бўлса жимгина ўрнимда ётибман. Нега уни тепамида эмасман? Кўнглидан ўтган ўй таъсирида ёстиқдан бош кўтарди. Шу заҳоти Исмоилнинг дадаси томонидан "Телба" деб аталгани ва эшикдан судраб ташқарига улоқтирилгани ёдига тушди. "Бу қизни яна бир марта шу ерда кўрсам сени пора пора қиламан" деган дўқи эсига тушиб нафас етмшмагандек оғир энтикиб нафас олди. Инсон шу даражада шавқатсиз бўлиши мумкин эканда! Исмоил акам дадалари ҳақида жуда кам гапириб бергандилар. Асосан аялари ҳақида гапирганлар. Бир икки мартагина мажбурлаб сўраганимда, дадам, қаттиқўл деганлар ҳалос. Шунча вақтдан буён гаплашиб юрсакда, кўпроқ мен гапирар эканман. Режаларимиз, келажакдаги орзулари ҳақида гапирсалар...
-Тўйдан кейин иккимиз алоҳида яшаймиз. Тиржайиб олган йигитга жим тикилиб қолган Асила лаб бурди.
-Нега? Оилада катта фарзандсизку укаларингиз ҳали ёш бўлса. Дадангиз ва ойингиз рўхсат бермасалар керак...
-Берадими йўқми? Улардан сўраб ўтирмайман! Ойлигимни йиғиб бораяпман. Етмаганига акамдан илтимос қиламан, бир хоналик бўлса ҳам уй оламан. Шунинг учун дабдабали тўй қилмаймиз хўпми. Ихчамгина. Ўзимизга яқинларни айтамиз.
-Неегаа? Дугоналари билан узуун машинада шаҳар айланиш орзуси бор қиз норозилик билдирди.-Озгина оилангиз билан яшаб кейин биронта уйга харакат қилсак бўлмайдими? Ихчам тўй нега керак? Тўйни ота онамиз қилиб беришадику!
-Менга дадамнинг пули орқасидан келадиган тўй томоша керак эмас!
Ҳар доим кунглига қарайдиган йигитнинг чўрт кесиб гапириши кунглига оғир теккан қиз ўрнидан туриб Исмоилдан нари кетди.
-Мен эса дугонамларни дабдабали тўйида росса меҳмон бўлганман.
Ортидан келган йигитга бурилмай сўзлаган қиз аламдан кўзидан оққан ёшларни артиб олди. -Устимдан роса кулишар эканда!
-Сен шу дабдабалар билан бахтли бўласанми?
-Дабдаба бахтни белгилаб бермайди лекин, оламлардан яширингандек тўй қилмаймизку! Қизишиб эътироз билдирган қиз, ортига бурилиб йигитга қаради. У негадир менга тикилиб турибди деб ўйлаган эди. Аксинча уфқ томонга маюс кўз тикиб турибди экан. Унинг маюс нигоҳларини кузатган қизни юраги сирқиради. Хаёлларини мен билан қачон очилиб бўлиша олар эканлар. Таранг вазиятларда икки томондан кимнидир жим туриши вазиятни юмшатади. Исмоилнинг жимгина уфққа кўз тикиб туриши ҳам Асиланинг норозилик билдириб жанжал кўтаришга шай дилини юмшатди.
-Исмоил ака ёнига борди.- Хафа қилиб қўйдимми?
-Йўқ. Елкасига қўл ошириб бағрига босган йигит қизнинг кўзларига тикилди.-Агар қачондир кунлар келиб, бир биримизни тушуна олмасак, ва мен сени эшита олмасам, ёки тушуна олмасам жим кетма! Бор овозингда бақир! Мени эшит де!
-Уша вақтда мени эшитасизми?
-Эгитмасам ҳам ўйлаб кўраман! Эркалаб бурнига чертиб қиздан нари кетган йигит яна ўйга чўмиб жим бўлиб қолди.
-Сизни нимадир қийнаяптими? Нега бунақа ўйчан бўлиб қолдингиз?
-Йўқ, ҳеч нарса бўлмади. Ўзим шундай...
-Гапларимдан хафа бўлдизми ёки?
-Бирозгина...Мени тушуна олмаганингдан ранжидим. Тўй бир кунлик нарса, ўтади кетади. Бир умрлик бахтни ўйламаётганинг мен ўйлантириб қўйди. Биз ҳатто бирга бўла олмаслигимиз ҳам мумкинлигини ўйламаётганингга хайрон қолдим. Ғамгин жилмайган йигит қотиб қолган қизга тикилиб қолди.
-Мана шунақа гаплар билсанг, сен дадамдан қўрқаман дейсан. Мен эса дадамга севган қизим бор деб ҳам оғиз оча олмаслигим тўғрисида ўйлаб ҳам кўрмайсан.
-Нега айта олмайсиз?
-Дадам муҳаббатга ишонмайдилар... Чуқур хурсинди.
-Кўрасиз дадангиз бизни севгимизни кўриб ишонадилар!
-Ҳмм шунаками? Пучуқ!
-Ҳечам мен пучуқмасда! Ўзиз шалпақулоқ!
-Ҳали мен шалпангми?Бу ёққа келда сен!
Боғ йўлагидан югуриб кетган қиз ортидан келган йигитга чап бериб қочиб қолди.........
Ширин хотиралардан юраги энтикиб кетган қизни хаёллларини эшик очилиши бузди. Эшик томон юз бурган қизнинг чеҳраси ёришиб жилмайди.
Болажоним, эрка қизим! Эшикда турибоқ неварасига қучоқ очган бувисининг кўзларида ёш кўринди.-Нима бўлди болажоним? Қизнинг бошини куксига босган буви титроқ қўллари билан неварасини иягидан тутиб ўзи томон буриб, саволини такрорлади.
-Нима бўлди?
-Бир оз боши оғриб ўзини ёмон ҳис қилганди. Ойисининг изоҳидан юзи буришиб кетган Асила бувисининг меҳрибон куксига юз босди.
-Ҳавотир олманг бувижон тузукман пичирлади.
-Бир оз боши оғриганмиш! Бувисининг ўткир овози қулоғига урилган қиз жилмайди.-Ойим бувим олдида жим туради. Бувим меҳрибон бўлиши билан бирга гап билан узиб олишни ҳам боплайдилар! Кутилгандек ер чизиб қолган ойиси чой олиб келишни баҳона қилиб хонадан чиқди. Ойим ҳам қизиқлар бу ер меҳмонхонамидики чой олиб келсалар! Тавба баҳонаси ҳам ёш болаларникидек мантиқсиза!?
-Нима бўлди болам дадангдан Асила касалхонада деган хабарни эшитиб оёқ қўлимдан жоним чиқиб кетди! Яхшимисан?
-Яхшиман буви! Яхши...
-Илоҳим жоним илоҳим яхши бўлгин! Сенга кирган тикон юрагимга пичоқдек ботади болам! Яхши бўлгин!
Бувисининг меҳрибон қўлларини бошида сезган қиз кўзларини юмди. Кўз олдига кўм кўк ўтлоқзор келди ва Исмоилнинг овози қулоқдари остида жаранглади
Мени гуноҳ ва савобим бир хил экан. Фарзларимни бажармабман. Энди менга дуогуй керак экан!
-Бувижон бош кўтариб бувисининг кўзларига тикилди.
-Эшитаман жоним
-Фарз нима?
-Ҳай боламаа даданг беш вақт номоз ўқийди. Уятку болам сени шу саволни беришинг! Лаб тишлаб олган бувиси ўй суриб жим бўлиб қолди. Аслида биз динсиз диндормизда сизларда айб йўқ. Фарз бу мусулмон инсон бажариши керак бўлган амаллар.
Исломда бешта асосий фарз амалари бор.
Биринчиси Аллоҳга борлиги ва бирлигига, унинг расули пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга имон келтириш.
Иккинчиси: Номоз
Учинчиси: Рўза
Тўртинчиси: Закот
Бешинчиси: Ҳаж амалини адо этиш.
Бувисмнинг сўзларидан сунг чуқур ўйга толди. Шунда нмма дегани бўлади?
-Нега сўрадинг болам?
-Мен бир туш кўрдим.. Иккиланиб сўз бошлаган қиз, бор гапни бувисига айтиб беришга қарор берди. Тушимда бир одам билан кўм кўк ўтлоқзорда юргандик тўсатдан у одам нарги томонга кетишинм айтди.
-Хўш, кейинчи?
-Кейин мен унга кетманг дедим
У бўлса, мен фарзларимни бажармабман. Гуноҳ ва савобим бир хил экан. Энди кимдир мен учун дуо қилса, балким қайтарман деди.
-У йигит кишими? Бувисининг синчков нигохларидан кўз олиб қочган қиз бош ирғади.
-Ҳм.
Ўзига тикилиб турган бувиси юзига қарай олмаган Асила хижолат тортганидан, эгнидаги кийими этагини ғижимлади
.-Демак, ўйчан овозда сўз бошлаган бувисига журъатсиз кўз ташлади.-У йигит икки дунё орасида турибди. Бир дуогўйга муҳтож. Эҳтимол кимдир у учун чин дилдан дуо ўқиб номозларида сўраса балким қайтар. Сени тушинг раҳмоний туш қизим. У йигитни яқинларига айтдингми шу гапни?
-Айтдим.
-Нима дейишди?
-Мени телба деб ўйладилар...
-Ҳм. Дунёда оллоҳнинг карамига ишонмайдиганлар кўпда.. Ўй суриб жим бўлиб қолган бувисига тикилиб қолган қиз савол берди
-Мен дуо қилсам ўтадими?
Ялт этиб юзига боққан бувиси юзига қарай олмаган Асила пичирлади.-Ўтмайдими?
-Билмасам болам,кимни дуоси ўтади,кимники ўтади мен билмайман.Аммо, шу нарсани биламанки, оллоҳимни даргоҳим кенг! У ўзига тилаб очилган қўлларни ноумид қолдирмайди. Оллоҳимни даргоҳи шунчалар кенгки, астойдил тиланган тилакларни беради. Оллоҳимни бандаларимни ноумид қолдирмайман деган ваъдаси бор.
Бувисининг сўзларини тинглаб ўтирган қизнинг дил тубида йилт этиб умид учқун кўрсатди. Лекин дилини тилига кўчира олмай қийналган қиз индамай ўрнига чўзилди. Неварасини кузатиб турган буви, узоқ ўйланиб ўтирдида, ўрнидан туриб хонадан чиқиб кетди. Мен уни кимиман? Ўз ўзига савол берган қизнинг ўз жавоби шавқатсиз бўлди.
Ҳеч ким! Аччиқ ютиниб олган қиз кўз ёшларига эрк берди. Лекин уни соғлигини тилашим гуноҳ ҳисобланмас! Қанча вақт қарама қарши хаёлларда ётганини ҳисобини унутган қизнинг ҳаёллларига очилган эшик нуқта қўйди. Хонага олдинма кейин кириб келган бувиси ойиси қизнинг тепасига келдилар.
Мени уйимда ёнимда бўлсин. Ўзим ётиғи билан тушунтираман.
-Умрингиз узоқ бўлсин ойижон. Ойисининг йиғи аралаш овози эшитилди.....
Икки соатларда бувисининг уйида ўзини кўрган қиз хотиржам ўрнига чўзилди. Бувимни уйида қандайдир ҳаловат топади одам ўйлади. Бу уни эсида қолган сунги ўйи бўлди. Қаттиқ уйқуга кетган қиз, тепасига келиб ёнига ўтирган бувисини сезмади. Кўз очиб хира чироқ ёруғида аввалига қаерда ётганини англай олмади. Сунг фикри тиниқлашган қиз бош кўтариб хонага кўз югуртирди. Коровотга тақаб қўйилган стол устида турган жойномоз ва унинг устида турган номоз ўқиш учун кийиладиган либослар, либослар устида турган китобни кўриб юраги хаяжондан қалтираб кетди. Демак, демак, энтикиб кетди. Демак, мени дуо қилишимни истаяптилар. Бувижон мен сизни ишорангизни тушундим! Югуриб ювиниш хонасига кирган қиз, ёшлигида ойиси ургатгандек қилиб таҳорат олди. Таҳорат олганича ҳам юрак қалтироғи босилмаган Асила, титроқ қўллари билан олдин китобни олдида, секин варақлаб кўз югуртирди. Болаликдан таниш сураларни ёдга олишга қийналмаган қиз кийимларини алмаштириб олдига тушалган жойномоз устига шунчаки ўтирди. Тиззасида турган китобни қайта бошдан бир бир варақлай бошлади.
Китоб варақларида жажжигина вақтларида бувисига эргашиб номозда йиқилиб туришлари, тонг вақтида акаси иккисини бувисига қўшилиб рўза тутиш учун уйқудан туриши, пешиндан сунг оч қолиб нон **** қўйишгани, ва яна кечда бувиси билан бирга кечқурунда оғиз очганлари, рўзадор бувисига хизмат қилиб савоб олиш илинжида акаси билан талашиб пиёлада сув ташиганлари.... Болалик хотиралари бир бир кўз олдидан ўтган қизни кўзидан ёш сизди. Сунг океан ортига кўчиб кетишгани у ерда дадаси билан номоз ўқишни урганганикейинчалик атрлфидаги дустлари таъсиридами ўзини бир мунча маданиятли санаган қиз мусулмонман дейишдан уялганлари ёдига тушди. Адашган бандангни кечир! Шивирлади. Мен шунчаки ёд олган эканман! Шунчаки ёд олибман ўртаниб нола қилди. Ўз фарзимни унутибман! Шунчалик уятлиманки, ўз фарзим нима эканлигини билмас эканман! Мени кечир! Пешонасини саждага уриб йиқилган қиз буғзига бостириб келган йиғига енгилиб кўз ёшлар селига эрк берди..............
Азизбек....
Киносутиядан ўзига керакли маслаҳатларни олган, Азизбек хунук тиржайиб олиб машинасига газ берди. Мен сени қанотингни қайирдимми энди буткул синдираман қишлақи! Машина ойнасини тушириб ташқарига нафрат билан туфлади
-Туфуу сени уша вақтидаги аҳволингни бир кўрсам эди! Мен ўйлаганни сен тушингда ҳам кўрмайсан! Хех, мени қандай имконларим бор! Қандай ҳийлаларим бор сен билмайсан! Билгинг келаяптими? Жуда соз билдириб қўяман! Битта масала қолди шуни ҳал қилсам бўлди. Анави қопқонимда бўлади. Дод десаям вой деса ҳам қутила олмайди! Хўўўш бу учун менга ким керак? Телефонига қайд қилинган рақамлардан ўзига кераклисини излаб топган йигит телефонини қулоғига босди.
Бугун уйингда бўлсанми?
Ҳозир ўтаман! Икки соатлик ишим бор! Ҳозир қаердасан? Ҳа бупти сени ишинг битгунича мен ҳам бориб қоламан. Қовончи ичига сиғмай кафтларини бир бирига қарсиллатиб урган Азибек машинасини, ўзи мулжал қилган дукон томон бурди. У ердан ишини тез битириб ортига қайтган йигит шошилиб машинасига ўтирдида Альфия билан учрашишни мўлжалини буриб, уни уйи томон машинасини елдириб кетди..........
-Илтимооос қўлингдан келадику жоним мен учун шу ишни қил! А қиласанми мен учун қучоғида ётган Альфия нозланиб керишди.
-У ерда сен нима қиласан? Тунни уйқусиз ўтказган аёл сузик кўзларини тепасида турган йигитга тикди.
Кираман ва чиқаман! Бир кунга хўп!? Хўпми?
-Хўп. Қўшайми?
-Йўқ. Ўзим айтаман қачонлигини. Сен олдин бошқа номердан акуант оч!
-Нега бу даражада эҳтиёткор бўлаяпмиз?
-Сен мен айтганни қил! Ахир сен учун ҳамма ишга рози бўламан дердингку! Эсингдами?
-Ҳмм
-Исботла! Азизбек ўтаган умри давомида билган нарсаси шу бўлдики, аёллар ўз ҳақлигини, ўз туйғуларини исботлаш йўлида узоқ ўй сурмайдилар. Альфия ҳам аёл у ҳам бошқа жинсдошлари каби узоқ ўйланмади.
-Бўпти! Ишга кетаётиб янги номер оламан.
-Асалсан жоним асал! Хурсанд бўлиб кетган Азизбек аёлнинг қучоғига қайта кирди.....
Альфияни уйидан чиқиб цех томон йўлга чиқан Азизбек йўл йўлакай опасига қунғироқ қилиб Асилани аҳволи билан қизиқди....
Қайнонаси уйига олиб кетгани, Асилани опасидан ўзини олиб қочгани туғрисидаги шикоятларини эътиборсиз тинглаган йигитни тоқати тоқ бўлиб опаси билан хайрлашдида алоқани узди. Эээ нолимай сукиниб олган йигит, цехига машинаси бурди. У ерда уни ўзи кеча учрашувга таклиф қилган йигит кутиб турарди. Кутган одамини цех дарвозаси остида кўрган Азизбек машинадан тушиб у томонга қучоқ очди.
-Марат! Бормисан қадрдоним?
Иккиси бошлашиб илгари ойисини ҳозирда Азизбекнинг хонасига айланган хонада пешиндан ўтгунича ўтирдилар. Иш билан бандликларидан сал қолса тушлик қилишни унутиб қўйдилар....
-Мен борай Азиз ўрто соғ бўл!. Ниҳоят ишини якунлаган Марат ўрнидан туриб хайрлашиш учун қўл чузди. Келишган нарсамиз ёнингдами?
-Сен қачон мени тириққлик қилганимни кўргансан? Стол тортмасини тортиб очган Азизбек Маратнинг кафтига у ердан олган чет эл волютасини қарсиллатиб урди.
Иш мўлжалимдек бўлса битта зиёфат мендан куксига уриб сўз берди.
-Чики чики бош ва кўрсаткич бармоқларини бирлаштирган Марат чиқиб кетди.
Хурсанд холда кафтларини бир бирига ишқалаган Азизбек очиқ турган компютердаги тасвирларга тикилиб турдида, юзида иблисона табассум пайдо бўлди.
Мен дарё бўйига бориб сув ичмай қайтмайман!
-Альфия қаердасан?- қунғироғига жавоб берган аёлга савол берди. Мени айтганларимни бажардингми? Бўлди қўш! Телефонидан алоқани узмай туриб, компютерига тикилиб қолди. Кутган ходисаси рўй берганидан хурсанд илжайган йигит бир зўмгина иккиланиб турдида, тайёрлаб қўйган папкасини юбориш учун буйруқ берди. Альфия аъзо қилган гурухдаги одамларни бирин кетин у юборган роликни очиб кўра бошлангани кўрган Азизбек гурухдан чиқдида акуантини ўчириш учун бўйруқ берди. Барча иши ўз кўнглидагидек амалга ошганига ишончи комил бўлган Азибек ўзини тўхтата олмай хохолаб кулиб юборди.
-Мен ғалаба қилдим!- телбалардек қичқириб куксига муштлади. Олдимга ялиниб эмаклаб келмасанг, исмимни ўзгартираман! Ғалаба нашидасидан маст бўлган йигит ўзини креслога ташлади оёқларини стол устига оширди.
Лола.....
Жаҳонгир билан келишиб олганларидек, Муфаззал опа учун ҳафтада икки кун бориб массаж қила оладиган танишини номерини берган қиз куни бўйи уй рузғор юмушлари билан банд бўлди. Дадаси кўча айланаман деганича қайтмади. Тушликдан ҳам ўтиб кетгач ҳавотири ошиб қунғироқ қилган эди.
Ҳавотир олма қизим, махалламиз гузарида дустларим биланман деган жавобни эшитган қиз мамнун жилмайди.
Ҳайрият дадам анча ўзларини тутиб олдилар! Ўзингга шукр! Менга бошқа бахтинг керак эмас! Дадам ёнимдалар соғломлар, Жаҳонгир акам мени тушуниб қўллаб қувватлаяптилар. Кечқурунга мастава қилсам дадам яхши кўриб ичадилар. Овқатга унашга киришди. Ўзи ёқтирган музикари қўйиб олган қиз овқати қайнаб чиққач газ тагини пастлатдида, стол устида экрани ёниб ўчаётан телефонига узалди.
Улгурмади. Телефонини қўлига олган қиз ҳайрон қолди. Оз эмас кўп эмас йигирма иккита қунғироқ. На бунча мусиқа овозини пастлатиб охирги бўлибқунғироқ қилган дугонаси Мафтунага чиқди.
На мунча тинчликми? Ўт ёндими бунча телефон тушибди. Музика баланд эди эшитмабман. Тинчликми?
-Лола яхшимисан?
-Ҳа яхшиман.
-Сен таътилда юриб жинни бўлиб қолмадингми?
-Ҳа. Жинни бўлдим кулиб юборган қиз газ устида қайнаб турган сувдан пиёлага қуйдида стулга ўтирди. -Нима гаплар чарчамай юрибсанми?
-Лола тез гурухга кирда ўзинг ташлаган нарсаларни ўчир! Сен тентак бўлиб қолибсан!
-Қанақа нарса? Мен гурухга кирмадимку!? Ҳайрон қолган қиз телефонини титкилаб гурухга кирдида, бугунги юборилган хабарлар қаторига тушди. Қизиқарли ҳеч нарса топмай ҳайрон бўлди.
Сен жиннимисан ҳеч нарса йўқку! Телефонни қўймай турган дугонасини урушиб берди.
-Тепага чиқ. Ўчирилган акуантинг қара!
Тепага чиққан қиз юборилган роликни очиб томоша қилишга киришди. Ролкни иккинчи минутига бориб экранда пайдо бўлган ўзини кўриб кўз олди тиниб кетган, қизнинг қўлидан телефони сирғалиб тушиб кетди.......
Кўзларингни авайла эркам....
Лола
Қиз бола учун энг қўрқинчли нарса бу ўзини уятли холатда бегоналар олдида тасаввур қилиш бўлса керак! Бошқаларни билмадию, аммо Лоланинг фикрича бундан ортиқ дахшатли нарса бўлмаса керак. Бу хаёлга боришини ўзига бос сабаби бор . Неччинчи синфда ўқиши эсида қолмагану, мактабни пастки синфларида ўқиб юрадиган вақтлари эди. Қишнинг совуқ кунлари. Кунлардан бир куни Лола синфдошлари билан мактаб ташқарисида сухбатлашиб ўтирган вақтида, мактаб деворига суянди. Лекин деворнинг ғул эканлигини англаган қизча ундан нари кетди. Синфларидаги энг бўйи баланд ва шўх шаддод бўлган Шохиста унга қараб негадир хиринглаб кулиб юборди. Лола сийиб қўйди деди тусатдан бор овозида. Бизни сийиб қўйганини билиб қолишимиздан қўрқиб деворга суйкалди. Шу ерда нечта бола қиз турган бўлса бирдек шарақлаб кулиб юборишди. Лола Шохистани гаплари нотуғри эканлигини, у ундай иш қилмагани, девор то Лола суянгунича ҳам нам бўлганилигини тушунтиришга шунчалик уринсада, баланд овозда ўзини мухокама қилаётган синфдошларидан баландроқ гапира олмади. Бир бирирни туртиб ҳингирдаб кулаётган синфдошларини қай бирини туртиди, яна бирини итариб юборди. Фойдаси бўлмади. Синфдошлари ичидан безорилиги билан танилган Акбар, одамлар одамлар эшитмадим деманглар бизнинг Лоламиз бугун сийиб қўйди деб бор овозда жар чақириши қизчанинг шундоқ ҳам таранглашиб турганг асабини чарс чурс узиб юборди. Уят ва шармандаликка чидай олмаган қиз, қаттиқ қичқирдию, ҳушини йўқотди. Кўзини очган вақтида тепасида кўзлари катта катта бўлиб кетган ўқитувчиси ва чуввос солиб йиғлаётган синфдош қизларини кўрди.
-Лола ўзинга келдингми қизим? Устозининг меҳрибон овозини эшитган қиз йиғлаб юборди.
-Мен ундай қилмадим. Устоз айтинг мен сийғоқ эмасман!
Шу вақтгача ўқувчисига нима бўлганини тушунмай турган устоз ўрнидан ирғиб турдида, барча ўқувчиларини синфга ҳайдади ўзи эса Лоланинг тепаида эгилиб унга ўрнидан туришига кумаклашди..
-Ким сени шундай қилди деб айблади қизим?-йўл йўлакай қизга саволлар бериб ўзини қизиқтирган барча саволларга жавоб олган устоз синфга кираверишда тиржайганча тик турган Акбарнинг қулоқ чаккасига шапалоқ тортди. Шу билан бошлаган машмаша бир ҳафта давом этди. Устози юзига шапалоқ тортганига чидай олмаган Акбар, синфдан отилиб чиқиб кетиб, зум ўтмай мактабга бувисини етаклаб келди. Бувиси ҳам синфга кирар кирмас мактабни бошига кўтаргудек бўлиб устозини хақаротлай кетди. Оқибат шу бўлдики, эртаси кундан бошлаб бутун мактаб болалари Лолани бармоғи билан кўрсатиб бир бирига имлайдиган бўлди. Устозига судга бериш билан дағдаға қилган буви тинчимади. Бу гап сўзларга Лоланинг дадаси уни ортидан Акбарнинг дадаси аралашди. Директорни бу машмашани тинчитгунича она сути оғзидан келибди. Ҳар ҳолда устозига директор шундай деганини Лолани ўзи қулоқлари билан эшитди. Лола бир ҳафта мактабга бормай ҳам қўйди. Кунлардан бир куни устози уйларига келди. Дадаси билан узоқ сухбатлашди. Ва Лолани ёнига чақирди. Дадаси Лола кириб келиши билан негадир хонани тарк этди. Лола устозининг гапларини аниқ тиниқ эслай олмайди. Аммо мазмунини бир умр ёдида сақлаб қолди. "Машаққатлардан қурқиб, атрофдаги одамларни масхаралашидан қурқиб чекиниш бу энг қурқоқ ва ожиз инсонларга хос! Мени Лолам ожиз ва қурқоқ эмас. У шундай жасоратли қизки, у ўзини устидан кулганларни билими ақли одоби билан енгади!" Лола мактабга қайтиб борди. Шунчалик билим олишга тиришдики, икки ой ўтар ўтмас уни масхаралаб куладиган синфдошлари, ундан уй вазифаларини ечишда ёрдам сурайдиган бўлишди. Аста секин уша кунгилсиз воқеа унутилди. Аммо, бу воқеа Лоланинг бола кунглида улкан ўпирилиш, қурқув пайдо қилди. У купсилик орасида узоқ қола олмас, давра суҳбатлардан ўзини олиб қочарди. Кейинчалик мактабнинг юқори синфида ўқиб юрган вақтларида Жисмоний тарбия дарсида кийим алиштириш хонасида ҳам ҳамма кийиниб бўлгач, бир ўзи ёлғиз кийиниб ечинарди. Бу нарса коллежда ўқиб юрганда ҳам уни тарк этмади.
Курсдошлари уни шим кийишга, эгнидаги одми кийимларини ечиб, аллақачонлар замонавий кийиниши кераклиги, қош кипригини буяш ёшига етганлигини тез тез такрорлаб, уни замондан ортда қолганликда айблашган вақтларида,дилида уйғонган нафсонияти туфайли кузгу қаршисига чукадиган қиз бироз ўтгач фикридан қайтар ва юзни ювиб ташлаб енгил тортар эди.Уни табиатидаги тортинчоқликни фақатгина ойиси ва дугонаси Ҳабиба тушунар, пардозсиз, одми кийимда жуда гузал кўринишини таъкидлаб унга далда беришар эди.......
Қўлидан сирғаниб тушган телефонини эгилиб олган Лола қайта қўлига олган қиз титраб турган бармоқлари билан ҳамкасб дугонаси айтган ролкни қайта кўриш учун босди...Узоқ кўра олмай ҳушини йўқотиб йиқилди. Юзига урилган муздек сувдан кўзини очган қиз тепасида қўрқувдан кўзлари катталашиб кетган дадасини кўриб бош кўтарди.
-Қизим, нима бўлди сенга? Газ ёниқ қолиб... Дадаси шошилинч газ томон кўз югуртирди.- Нима бўлди. Қизининг беўхшов алфозда чўзилиб ётганига гувоҳ бўлган отанинг дили пораланиб жигаргушасини бағрига олди.
-Яхшимисан?
Дадасининг тинимсиз бир хил савол беришидан бошига оғриқ кирган қиз, ўрнидан амаллаб турдида, худди эриб кетаётгандек туюлган оёқларини ерга махкам босди.
-Яхшиман, тўсатдан бошим айланиб... Бир оз дам олай ўтиб кетади. Хонаси томон юрди. Ортидан оёғини судраб ўзига эргашган дадасининг танбеҳи қулоғига урилди.
-Мана шуда, вақтида овқатланмайсан! Еласан югурасан худдики, оч қолиб кетаяпмиз! Болам бир кунимиз ўтади. Бунча куйди пишди бўлдинг!? Кир хонанга бир оз ухлаб олчи!
Хонасига кириб, нима қилишниҳбилмай қотиб қолган қиз қўлида ҳанузгача чангалаб турган телефонини улоқтирдида ўзини ўринга ташлади. Наҳотки? Нима бу? Савол берди ўзига ўзи. Қаердан келди бу? Карахт онги аста секин тиниқлашган Лола қайта тармоқдаги "Коллектив" номли гуруҳга кирди. Ролк остидаги шарҳлардан боши айланиб кетган қиз, ҳамкасб дугонаси номерини терди. Ролкни мен юбормадим. У мени профилим эмас бақириб юборди. Қара мен эмасман! Ким гуруҳда админ?
-Шоҳида опам
-Айт ўчирсинлар!
Инсонларнинг асл юзларини бошинга иш тушганда биласан. Ҳамкасби ҳам асл юзини кўрсатди.
-Ўзинг айт! Мен нима деман? Сен кимсан десалар...
Ҳамкасбини Лоланинг ишдаги ютуқларини кўра олмаслигини билар эдию, бу даражада ошкор билдиришини кутмаганди.
-Раҳмат хабар берганинг учун. Бўпти ўзим айтаман!
-Лола мендан ҳафа бўлма ўртоо, лекин ўзинг ҳам хато қилдингда, хўп дачага борибсан йигитинг билан шуни гуруҳга ташлаш яхши эмасдида! Биламиз, жуда бахтли эканингни! Лекин ҳамкасблар орасида...
Гапларини эшитиб ўтиришга тоқати етмаган қиз алоқани узиш тугмасини устида бармоқ сирпантирди.
Йигитинг билан дедими? Шармандааа! Ҳали бу видеода йигит ҳам борми? Сақлаб олишни босиб сабр қилиб турган қиз энди чиқмоқчи эди. Бўлим бош ҳамшираси қилаётган қунғироқни кўриб лаб тишлади.
Бошланди. Ана энди... Нима деса?
Алам билан қош чимириб олган қиз жавоб беришга қарор қилди.
-Нима қилганинг бу!? Салом аликсиз бақириб кетган аёлга гап уқдириб бўлмаслигини тушунган Лола жим туришга сабри етмай телефонини улоқтириб юборди.
Тамом тугадим. Ўйлади. Мен тугадим. Ким қилди буни? Энди қандай яшайман? Одамлар нима дейди? Кимлар кўрди? Кимлар сақлаб олди мен билмайман! Кимни қасди бор эди менда!? Ким?
-Лола, қизим яхшимисан? Эшик ортидан эшитилган овозга бош кўтарган қиз. Жавоб бермаса бўлмаслиги, ҳаётидаги ягона сунчиғига шу топда аламини сочса бутунлайга йўқотиб қўйишини фаҳмлаб ўрнидан турдида эшикни очди.
-Яхшиман дадажон, хавотир олманг. Бир оз бошим айланганди. Дам олсам ўтиб кетади. Дадасини хотиржам тортиши, ва ўз хонасига кириб кетишини кузатиб турдида, ўзи ҳам хона эшигини махкам беркитди. Кўзига балодек кўринаётган телефонини олиб ҳали сақлагани ролкни қайта томоша қилишга қарор қилди.
Экрандаги ўзининг фақат ич кийимда акс этган тасвирини кўзида ёш билан томоша қилиб турди. Ахир қачон бўлган бу, мен ҳеч қачон бу аҳволда, тусатдан камера икки кишилик каровотда ётган Азизбекни кўринишидан қотиб қолган қиз, бу иш ортида турган инсон қиёфасидаги махлуққа тикилиб қолди.
Уни ўрнидан туриши, "ўзининг" ёнига келиши, юз, кўз, лабидан ютоқиб ўпиши ва камерани кўзи билан кузатиб туришидан бу олдиндан режалаштирилган тасвирлар эканлигини тушунган Лола томоғида тиқилган тугунни азоб билан ютди.
Мени тугатди! Пичирлади. Мен эмаслигимни фақат ўзим биламан, лекин кимга қандай исботлайман мен эмаслигимни.-Шу даражада махлуқмисан мол!?- бақириб юборди.
-Лола қизим, эшик очилиб хонага кирган ота қизига тикилиб қолди.
-Нима бўлаяпти сенга қизим? Нима? Нега бу аҳволдасан? Яширма мендан сенга нимадир бўлди? Гапир қизим!
Ўзига берилаётган азобларга ортиқ бардоши етмаган қиз, телефонини дадасига тутқазди. Эхтимол бу дадамни сунги кўришимдир! Қандайдир совуққонлик билан ўйлади. Эхтимол мен дадам қотилига айланарман? Эҳтимол дадам мени ўлдирар, нима бўлган тақдирда ҳам мени ортиқ бардошим қолмади!
Қошларини чимирилиб тасвирниларни томоша қилаётган дадасининг буриқиб кетган юзига меҳр билан термулди.
Мени,мен худбин қизингизни кечиринг дадажон! Хаёлига келган ўйдан юзи ёришиб кетган қиз, ошхонага чиқиб гушт майдалаш учун мўлжалланган болтани кўтариб ортига қайтди.
Қайтиб хонага кирганда оғир оғир нафас олаётган ота телефонни қизи томон узатди.
-Бу сен эмаску! Ким қилди буни? савол берди.
Дадасига телефонини тутқазиши ва ошхонага чиқиб қайтиб келгунича, дадам менга ишонмайди деган ўйга ишонган қиз ялт этиб дадасига боқди.
-Сиз мен эмаслигимни қандай билдингиз?
-Бу ифлосни ўнг елкасида татуировка бор. Сенда йўқ! Ёки борми!?
Ғазаб билан берилган саволдан чучиб тушган қиз бош чайқаб жавоб берди.
-Ким қилди?
-Дада ким қилганини нима аҳамияти бор!? Шу вақтгача ҳеч ким менга ишонмайди деган қизни дилида исён уйғонди.-Энди нима аҳамияти бор? Мен тугадим дадам тушунаяпсизми? Энди қандай кўчага чиқаман? Нима деб ўзимни оқлайман? Шуни тугунаяпсизми?
-Сен нега ўзингни оқлашинг керак!? Ҳайқириб юборган ота қизи томон қадам босди. Бер менга қўл чўзди.
Ошхонадан олиб чиққан болтачани ҳали ҳам қўлида тутиб турган Лола дадаси қўлидан тортиб оладигандек болтачани ортига яширди.
-Нима қиласиз?
-Кимлигини топиб мана шу қўлларим билан майдалаб чопаман! Тусатдан ёш боладек хунграб юбориб Лола томон оёғини судраб яқинлашди. Сен ўзингни ҳеч нарса қилмайсана қизим? Омонатингга хиёнат қилмайсанаа? Хўнграб йиғлаётган дадасининг сўзлари маъносини англаган қиз елкалари силкиниб йиғлаб юборди.
-Йўқ, бош чайқади. Йўқ дада хиёнат қилмайман, аммо яшашга қандай куч топаман?
-Бирга топамиз! Бирга топамиз, мен сенга ишонаман, ишонаман! Сўз бер қизим ўзингга зиён захмат етказмасликка сўз бер.
Дадасининг қучоғида туриб йиғлаётган қизнинг дилида ўзини шу куйга солган махлуқдан қасос олиш истаги бош кутарди...
-Сўз бераман дадажон!- Махкам қучиб куксига бошини тиради. Кўзимдан томчилаган ҳар бир томчи ёш ҳаққини ундан оламан! Кўнглидан ўтган ўйдан титраб кетган қиз юрагидаги совуққонликдан ўзи ҳайратланиб бош кўтариб падарининг ёшли кўзларига тикилиб қотиб қолди.
-Жаҳонгирни хабари борми?
Дадасининг саволи юрагига тиғдек қадалган қиз қийналиб нафас олиб дадасидан нари юрди.
-Йўқ. Бош чайқади.-Хабари йўқ!
-Унга айтишинг керак!
Уни бу "янгиликдан" хабар топиши, ва якундаги хулосаси қандай бўлиши ҳақида шу вақтгача ўйлаб ҳам кўрмаган қиз, олдинда ўзини кутиб турган кунгилсизликларни ўйлаб боши айланиб кетди.
Уни хабари йўқ. Билса нима дейди? Менга ишонадими? Ахир гуноҳсизман! Менга ишониши керак!
-Сен уни ўзи билгунича бу гапларни унга айтишинг ва бу видеодаги қизга алоқанг йўқлигини тушунтиришинг керак.
-Дада қай юз билан унга юзланаман?
- Биз одамзод шундай яралганмиз. Ким биринчи гапирса шунга ишонамиз. Биринчи гапирган ҳақми ноҳақми барибир унга ишонамиз. Шунинг учун сен биринчи бўл! Қизим гапимни диққат билан эшит! Бошингга нима келган тақдирда ҳам, бутун дунё сендан юз угирганда ҳам, ҳеч ким сенга ишонмаса ҳам барчасини худойимга топшир! Зинҳор ва зинҳор ўз жонингга қасд қилишни ўйлама! Ожиз инсон шу йўлни тутади. Мен ишонаман сенга! Мен поклигингга ишонаман! Тепада турган олий ҳакам худога топшир! Одамлар бир кун гапиради. Ўн кун гапиради. Қачондир унутади.
Сен ўткинчи гаплар учун жонинга жабр қилма! Кучли бўл! Биламан сен кучли қизсан! Лекин менга ўзингни кўрсат! Ҳаёт бўлсам, кучли эканлигингни исботла! Мабодо дунёдан ўтиб кетсам васиятим деб қабул қил!
Бошинга бу кўргулик бекорга тушмагандир. Балким бу имтихон сен учун эмас. Жаҳонгир учундир. Титраб қақшаб гапираётган дадасининг сўзларини тинглаётган қиз, ўз ўзидан тинчланиб соғлом ўйлай бошлади. Дадам ҳақ. Ҳақиқатдан ҳам нега мен ўз жонимга қасд қилишим, керак? Кимга исботлашим керак? Ишхонамдаги, юзингга кулиб ортингдан истаганча туҳмат буҳтонлар қиладиган одам сифат махлуқларгами? Мени қандайлигимни худо билса бўлди эмасми? Айни шу топда ишхонасида бўлаётган миш мишлар гап сўзларни тахмин қилган қизнинг юзи буришиб кетди. Кимга? Жаҳонгир акагами? Нега мен унга ўзимни поклигимни исботлаб беришим керак? Исбот ахир бу кимга керак? Шу қалбаки видео мени жамиятдан узадими? Ким мендан юз угиради? Ким? Акамларми? Дугоналаримми? Ҳамкасбларимми? Жаҳонгир акагами? Мен кимга ҳисоб беришга мажбурман? Қаршимда титраб турган инсонга ҳисоб бериш мажбуриятим бор! Бошқаларга эмас!
-Жаҳонгир билан гаплаш қизим.Гаплашасанми?
-Ҳа.
-Барчасини айт. Ҳеч бир сир қолмасин. Қизим Агар у сени чиндан севса ишонади. Биз эркаклар шундаймиз, севсак ишонамиз! Шунинг учун бу имтихон сен учун эмас дедим.
Дадасининг далдаларидан куч олган Лола Жаҳонгир билан учрашишга қарор қилди... Олдинига журъатсизларча қилинган қарори вақт ўтиб қатъийлашди. Соатига қаради. Бирдан ўтибди. Эрталаб ҳаммасини айтаман. Бир бошдан, кўзларига тик қараб барчасини сўзлаб бераман ва телефонимни қўлига тутқазаман. Дадам айтгандек, бу имтиҳон фақат у учун эмас, иккимиз учун! Шундай деб ўйлаши билан ёдига Азизбек тушган қиз ғазабдан титраб кетди. Инсон шу даражада пасткаш бўлиши мумкин эканда! Ифлос! Тишлари ғижирлаб кетди. Ҳар ўтган кунимда, худойим мени кимдан асраб қолганини тушуниб бораяпман-а!?Шу даражада қора ниятли, ўз фойдаси учун ҳеч нарсадан тоймайдиган одам бўлиши мумкинми? Йўўқ у руҳий томондан соғлом эмас! Соғлом инсон иши эмас ахир! Мана нима сабабдан оиласидан ажрашган экан! Асл сабабларни аста секин кўриб бораман шекилли! Сен ҳаётимга кирган кун қанчалик қора ва жирканчли кун бўлган экан! Минг лаънат бўлсин сенга! Сенга ҳам сени тарбия қилган ота онанга ҳам. Сен ҳам бу дунёда эркакман деб юрибсанда!? Сен туғулганда даданг қанчалар шодлангандир! Ўғил кўрдим деб кукрак кергандир! Ўғил эмас бир махлуқ ни дунёга келтирганидан хабарсиз тўй бергандир! Сен жонимга қасд қилишимга арзимайсан! Дадам бечорани ҳавотирга қўйдим. Бечора дадам ухламай чиқади. Мендан хавотирда ухламайди. Яшиям улгурдилар. Яхшиям эшикни тақиллатмай очиб кирди. Йўқса... Дадаси кириб келмаганда нима бўлишини ўйлаган қизнинг эти жунжикди. Ахмоқман! Ўзига танбеҳ берди. Ўлардим кетардим. Туртинчи қаватдан тушиб мажақланиб кетиб ўлардим. Кимни ичи ачирди менга? Битта дадамдан бошқа ичи ачир меҳрибоним борми? Ўзини кимсасиз эканлиги, нима дардинг бор деб сўрайдиган одами йўқлиги ёдига тушган қизнинг кўзлари ёшга тўлди. Наҳотки бу ҳаётга келиб биттагина, суянчиқ бўла оладиган, оғир кунимда далда бўладиган, мени тушунадиган одамим бўлмаса!? Опаларим бор, аммо уларга мени ташвишим ортиқча! Акаларим бор уларга мени ташвишим керак эмас! Дугоналарим бор уларга кечмишларим керак эмас! Барча барчасига мен кулиб турсам, ташвишларсиз бўлсам бахтли кунларимда керакман! Нега одамлар бунақа!? Нега ҳеч ким дардкаш, дилдош бўлишни истамайди!? Балким ҳамма айб мендадир! Балким ҳаддан ошиқ меҳрибончилигимни улар муҳтожлик деб билишар! Эҳтимол доим табассум қилиб турганлигим учун ҳам буни дарди йўқ деб билишар! Керак вақтида атрофимдагиларга ўз қайғуларимни, ташвишларимни айта билмасман! Мен биринчи марта ўзимни қийнаётган ўйларимни ташвишларимни айтаман! Тонг отсин Жаҳонгир акам билан кўришаман ва бир бошдан барчасини сўзлаб бераман! Тушунсада тушунмаса ҳам айтаман! Эҳтимол эртанги, деразага кўз ташлаб тонг ёришиб келаётганини кўрган қиз ғамгин жилмайди.
Эҳтимол бугунги суҳбатимиз энг охиргиси бўлар! Эҳтимол бу ҳаётда қайта кўришмасмиз! Шу хаёлда қўлига телефонини олган қиз Жаҳонгирни рақамини топиб ўйланиб турдида қисқа смс ёзиб юборди.
Бугун мен учун икки соат вақт ажрата оласизми?
Ажаб жавоб ҳаялламади.
Бир умрлик вақтимни сўра! Тушликда ишхонамда кутаман!
Бир умрмиш хазин жилмайди. Менга сизнинг умрингиз керак эмас! Умрингиз узоқ бўлсин! Озгина тушунишингиз керак халос? Хаёлидан ўтган ўйлардан кўзига яна ёш тўлган қиз жавоб ёзди.
Соат ўн иккиларда бораман.
Кўзларим турт бўлиб кутаман! Соғиндим!
Кўз ёшларини кафти билан сидириб олган Лола ўйланиб қолди. Унга бу ҳақиқатлар оғриқ келтирмас эканми? Унга азоб бермас эканманми? Иккиланиб қолди................
Жаҳонгир...
Туни билан ухлай олмай тулғониб чиққан Жаҳонгир тонг отмай ўрнидан турди. Кўзи илинди алоқ чалоқ тушлар кўриб чиққан йигит, ювинаётиб кўрган тушларини эслашга уруниб кўрди. Аллақандайдир чуқурлик, аллақандай мушук деса мушукмас, тулки леса тулкига ўхшамас ҳайвонлар билан олишиб чиқди. Атрофини ўраб олган ҳайвонлар йигитга ташланишга журъати етмай почасига тармашиб тишлашга урингани ғашига теккан йигит оёғи остидагиларни тепиб юбормоқчи эди, чучиб уйғониб кетди. Ўнг ёнбошига ағларилиб ётганди кўзи илинар илинмас яна уша туш. Туни билан чучиб уйғониб кетиб қийналиб кетди. Ғалати туш ўй сурди. Анчадан буён туш кўрмай қўйгандим. Охирги марта дадамни ўлимидан олдин кўрган эдим. Ушанда юқоридаги жағ тишларим тукилиб тушганлигидан бир неча кун юрагим ғашланиб юргандим. Бу нимаси энди? Аллқандай ҳайвон десам ҳайвонмас, худди сеҳргарлик туғрисидаги кинолардагидек махлуқлар хужуми. Худо ҳайрли қилсин! Менга хужцм қила олмадику! Бу Исмоил билан боғлик бўлса керак. Тез тез артиниб ювиниш хонасидан чиққан йигит пастда онасининг хонаси эшиги очилиб ёпилганини эшитди. Онам турдилар. Номоздан кейин нонушта тайёрлашга киришади
Шу вақтида гаплашиб олсам ва Лолани дадасига бир муслима, ҳаётдан қийналган аёл топишларини тайинлашим керак. Онам топа олармикан? Маслаҳатлашиб кўрайчи. Акамга қунғироқ қилай, шунга қараб бугунни режасини тузаман. Шу ўйда акасини номерини терган Жаҳонгир Исмоилда ҳеч қандай ўзгариш бўлмаганлигидан хуноби ошди. Ёшгина йигит курашишни истамаяптими? Уфф! Бунча шавқатсизсан а ҳаёт! Шу ёш йигитни нима айби бор эди? Балким мен қасос оламан деганим учун ҳам худойим изн бермаяптимикан? Балким худога топширарман анави виждонсизни!? Телефонига келган смс хаёлини бузди.
Очиб чеҳраси ёришиб кетган йигит дарров жавоб қайтарди. Рлстдан анчагина узоқлашиб қолдикми билмадим нима бўлди. Опам билан ҳам суҳбатлашмай қуйдим. Лола билан эса... Йўқ бўлди! Бугундан ҳаммасини ўз ўз ўрнига қўяман! Ҳаёт давом этади. Анави билан эса ҳали вақти келса ҳисобимни туғирлайман! Мен шошилмаслигим керак. Шошилиб қасос оламан деб хатога йўл бермаслигим лозим. Чунки, мен ёлғиз эмасман. Онам ўғлим бор!
Ҳуш кайфиятда онаси билан юзлашган йигит жилмайиб олиб салом бердида, дастурхон тузалган сўрига чиқиб ўтирди.
-Яхши дам олдингизми онажон аҳвол сўради.
-Ҳа раҳмат!
-Кеча опанг билан ярим тунгача, суҳбатлашиб ўтирдик. Росса дилкаш аёл. Кулдиравериб ичакларимни узди.
-Ҳа. Ўзлари яхшими?
-Ҳа яхши. Кейинги ҳафтада рентгенга тушиб ҳаммаси яхши бўлса уйга чиқсамми деганиди. Нима дейсан?
-Маъқул!- бош ирғади. Агар докторлар, узоқ йўл мумкин десалар кузатиб юборамиз.
-Умрингдан барака топ болам. Туғишганданми тутунганданми дейдилар. Мана битта опалик бўлдинг. Сени ҳурмат қилиб гапирса, кунгоим тоғдек ўсди. Она учун фарзанди ортидан мақтов эшитишдан ортиқ бахт йўқ билсанг! Бир армоним бошингни икки қилиш. Насиб бўлса шу ниятим ҳам амалга ошишига оз қолди.
Онажон, яхши ёдимга солдингиз. Сиз билан маслаҳатли ишим бор эди.
-Эшитаман ўлай сенга ол қаймоқдан ол болам, янганг атай сен учун сумкага жойлаган. Нима маслахат?
-Лолани онаси вафот этган. Дадаси ёлғиз. Қизи турмушга чиқса буткул ёлғизланиб қолади. Ёши олтмиш бирда...
-Воой буни қара, куни кеча.. Онаси гапини давом эттирмай жим бўлиб қолди.
-Нима гап она?
-Насиб бўлса қайнотангга муносиб аёл бор. Бугун бир гаплашиб кўрай жавобини айтаман. Ё тавба хайрат билан бош чайқаб олган аёл ўғлига меҳр билан тикилди. Бугун Исмоилжонни кўриб келмоқчиман. Райёна шу ердами?
-Ҳа.
-Шунча йилдан кейин қандай кўришсак? Ўзгариб кетганми?
-Йўқ. Уша уша.
-Ҳали ҳам гузалми?
-Ҳа.
-Эссизгина бир бирларига жуда муносиб эдилар.
-Онажон!-онасининг ғамгин ҳаёл суриб қолганиникўрган Жаҳонгир ўрнидан турди.-Мен ишга боришим керак. Неварангизни...
-Хавотир олма болам! Илоҳо амин. Ишларингни ривожини берсин! Яхши бориб кел болажоним.
Онаси билан хайрлашиб ишга отланган йигит Лоланинг смсларини қайта ўқиб чиқди. Нега мендан вақт сўради? Ҳайрон елка қисди. Ундан кейин нега учрашишни сўради. Унгаҳос эмас одат. Тажжуб билан лаб тишлаб ўйланиб турган Жаҳонгир жилмайиб олди. Келсинчи гаплашай сабабини билиб оламан.
Ишхонасига кириш эшигида телефонига келган қунғироққа жавобан чўнтагидан телефонини олган йигит нотаниш рақамга ҳайрон боқди. Ким булса? Балким касалхонадандир. Кўтарди.
Салом бердик окаси! Қулоғига урилган ёқимсиз, таниш овозга жавобан тишланиб афт бужмайтирган йигит дағаллик билан савол берди.
-Сенга нима керак!?
-Ўзим бир ахволлашай дегандим. Ахир анча мунча қадрдонлашиб қолдик. Мабодо уканг ўлмай қолса қуда бўлиб қолишимиз мумкин! Қудачилик минг йилчилик дейишган! Ҳиринглаб кулиб юборди.
-Нима дардинг бор? Ғазаби жуш урсада савол берди.
-Қарая эслатмасанг унутар эканман. Туни билан компютеримни титиб ўтиргандим, шу десанг сенга тегишли бир нарса чиқиб қолди. Ҳозир юбораман! Яхшилаб кўриб чиқ! Агар шкндан кейин ҳам эсингни йиғмасанг, кучага иштон кийиб чиқ!
Жавоб қайтаришга улгурмади. Алоқа узилганлигини билдирувчи овозга қулоқ солиб тик қолган Жаҳонгирнинг ғазабдан тишлари ғижирлаб кетди. Ифлос! Нима демоқчи бу!? Ғазаби зўридан титраб кетаётганини сезган йигит хонасига кирдида ўзини ўринига ташлади. Танглайи қуриб кетганини ҳис қилган йигит стол устидаги графинга узалган заҳоти телеграм тармоғидан келган смс диққатини тортди. Шарт очди. Тасвирни бошларида Лолани кўрибоқ телефонини хона бурчагига улоқтирди.
-Йўқ!- бақириб юборди.- Йўқ! Оғир оғир нафас олиб ўзини босишга уринди. Эплай олмай, сабр қилиб охиригача кўришга қарор қилди. Бориб телефонини қўлига олди. Хира ёруғлик ёришиб экранда тескари угрилиб турган, эгнида фақатгина ич кийим бўлган қиз, хона ёруғлашишига жавобан камерага угрилиб жилмайиб қўл силтади. Қизининг шодон чеҳрасига кўзи тушган Жаҳонгир негадир алам билан жилмайди. Охиригача кўриш истагидан воз кечиб телефонини ўчирдида. Ўрнидан туриб деразани бир силтаб очди. Муздек хаво юзига урилган йигит бир мунча ўзини енгил ҳис қилди. Албатта у билан бахтли онлари бўлган бўлиши мумкин. Ахир, деярли эр хотин бўлишган. Лекин, у жуда ҳам нуноқку! Тузукроқ ўпишни билмайдиган қиз, наҳотки эркак олдида деярли ялонғоч аҳволда тура олса? Кўз олдига ҳозиргина ўзи кўрган тасвирларни келтирди. Ҳмм бир аёлни макри қирқ туяга юк деб бекорга айтишмаган эканда! Негадир ишонгим келмаяпти. Ортига бурилиб телефонини қўлга олган Жаҳонгир ролик тугашини сабр билан кутди. Тугаши билан ўриндиққа бор оғирлигини ташлаган йигит шифтга тикилиб ўй сургандик қотиб қолди. Тўсатдан мияси бум бўш эканлигини тушунди. Кимнидир оҳиста тамоқ қиришига бош кўтарган йигит қаршисида турган котиба аёл тикилиб қолди.
-Келинг лаби беихтиёр бурилиб кетди.- Тинчликми?
-Жаҳонгир Журабоевич сиз шу ерда қолган эдингизми? Ҳайратли овозда савол берган котиба хавотирли нигоҳлари билан ўзини бошдан оёқ кузатиб чиққанини сезган Жаҳонгир ўрнидан туриб дераза томон юрди.
Ёпиқ деразага кўзи тушиб ортига бурилди.
-Мен ёпган эдим. Соғлигингиз яхшими?
-Ҳа яхши. Хавотир олманг. Хужжатларни олиб киринг. Иш бошлашимиз керак. Бугун ишларимиз кўп.
Тезда ўзини қўлга олган Жаҳонгир ишга киришиб кетди. Мени уни ўтмиши учун сўроқ қилишга ҳаққим йўқ! Менгача бўлганига мени ҳукм ўқишим...
Йўқ мен ундан сўраган эдим. У билан орамизда ҳеч гап бўлмаган деган эди. Аксинча, ҳа биз унаштирилган эдик деганида мен унга таъна қилмас эдимку! Нега алдади? Уйланмай туриб шунчалик алдади уйланганимдан кейин... Наҳотки шу беғубор боқиб турган кўзлар алдаса!? Эй қўйсангчи хаётингда қанақа аёлларни кўрмадинг!? Керак бўлса... Бир бирига зид бўлган хаёллардан чарчаб кетган йигит вақт қандай ўтиб кетганини сезмай қолди. Эшик очилиб кириб келган Лолага кўзи тушган йигит қаршисида турган қизга нафрат билан тикилди.
-Келсинлар! Киноя қилишдан ўзини тиймаган йигит қизга бош оёқ кўз ташлаб олди.
-Уриниб қолмадингизми ҳоним?
-Ассалому алайкум!
Қизнинг овозидаги титроқдан ҳар сафар юраги ажиб бир қалқиб кетадиган йигитни энсаси қотди.
Бунчалик иккиюзламачилик қилишни қачон урганган бўлса?
-Эшитаман соатига кўз ташлаб олди. Икки соат деган эдинг. Вақтинг кетди.
-Ҳотиржам гаплашиб олсак дегандим. Кўзларига эмас ерга тикилган кўзлардан ич ичидан нафрат тошиб келган йигит, гапни чўзиб ўтирмаслик мақсадида ўрнидан турдида қизга яқинлашди.
-Менга ҳалиги ролк ҳақида гапирмоқчи бўлсанг, мен ҳаммасини кўрдим!- Овози кўтарилганини сезсада парво қилмади.-Гапирадиган гапингни гапирда йўқол кўзимга кўринма!- эшик томон имлади. Ялт этиб ўзига боққан қизнинг нигоҳларидаги афсусми ачинишми пайдо бўлганини кўриб тажжуби ортган Жаҳонгир қиз томон бир одим қўйди.
-Бошқа гапингиз йўқми? Ўзига эмас хонанинг аллақайси бурчагига қараб сўзланган қизнинг нигоҳларини тутишга уриниши бекор кетди.
-Йўқ!-бош чайқаб нари кетдида ўрнига бориб ўтирди.
Ўртага таранг чуккан жимликни қизнинг титроқ овози бузди.
-Онам ўлими олдидан менга йўқол дедилар. Олдимда турма! Сени кўргим йўқ дедилар. Мен онамни тушундим, аммо тарк этмадим. Турмушга чиқмасанг йўқол деб опамлар уйдан хайдадилар, мен уларни тушундим ва биринчи дуч келган одамга розилик бердим. Агар шу болага эрга тегмай юзимизни ерга қаратсанг бу уйдан йўқоласан деб акамлар зуғм қилдилар, мен уларни тингламадим. Энди сиз менга ишонч билдирмай кет йўқол деяпсиз! Қарангки, бу сафар ҳам кетиш навбатим экан. Мен ҳеч гап гапирмай сизни тарк этаман. Ўзимни оқламайман! Чунки оқлашим учун сабаб йўқ! Шиддат билан сўзлаган қиз бир оз йигитга тикилиб турдида, шарт эшик томон бурилди.
Давоми бор
#КЎЗЛАРИНГНИАВАЙЛАЭРКАМ