Bill Geyts: Mendan ham boy odam bor

Bill Geyts dunyodagi eng boy uodam bo‘lgan paytlar kimdir unga savol beribdi:
– Dunyoda sizdan ham boyroq inson bormi?
– Ha, – deb javob beradi Bill Geyts. – Mendan ham boyroq bir inson bor. U paytlar meni hali mashhur yoki boy emasdim. Bir kuni Nyu-York aeroportida gazeta sotayotgan kishini ko‘rdim. Undan gazeta sotib olmoqchi bo‘lib, hamyonimni ochsam, mayda pulim yo‘q ekan. Keyin gazetani sotuvchiga qaytarib berdim. Unga qarab “Mayda pulim qolmapti, gazetangizni sotib ololmayman”, dedim. Shunda sotuvchi “Mayli, sizga tekinga beraman”, dedi. Men noiloj gazetani oldim. Oradan 2-3 oy o‘tib tasodifan men yana o‘sha aeroportga qo‘ndim va bu safar ham gazeta sotib olish uchun mayda pulim yo‘q edi. Sotuvchi yana qo‘limga gazeta tutdi. Men bu safar ham mayda pulim yo‘qligini aytib, gazetani rad qildim. U menga yana “Olavering, o‘zimning hisobimdan beryapman. Bu bilan men zarar ko‘rmayman”, dedi. Men gazetani oldim. Oradan 19 yil o‘tib men mashhur bo‘lib ketdim, butun dunyo meni taniy boshladi. Keyin to‘satdan o‘sha sotuvchi esimga tushib qoldi. Uni rosa izladim va bir yarim oy deganda topdim. Undan “Meni taniyapsizmi?” deb so‘radim.
– Ha, siz Bill Geytssiz, – dedi u.
– Esingizdami, bir safar siz menga tekinga gazeta bergansiz? – dedim.
– Esimda, ikki marta berganman, – dedi sotuvchi.
– O‘sha vaqt qilgan yordamingiz haqini to‘lamoqchiman. Tilang tilagingizni, meni uni ado etaman, – dedim shoshgancha.
Sotuvchi menga qarab turdi-da, dedi:
– Janob, siz shu bilan mening yaxshiligimga to‘la javob qaytara olaman, deb o‘ylaysizmi? Bu bilan qarzingiz uzilib qolmaydi-ku.
– Nega? – hayron bo‘ldim men.
– Men sizga kambag‘al sotuvchi bo‘lgan paytim yordam berganman, siz esa badavlat bo‘lgachgina yordam bermoqchisiz. Dunyodagi eng boy odamga aylangach qiladigan yordamingiz mening nochor paytda qilgan yordamimga qanday qilib teng bo‘ladi? – dedi u.
O‘sha kuni gazeta sotuvchisi mendan ham boyroq, mendan ham badavlatroq ekanini angladim. Chunki u odamlarga yordam berish uchun boyib ketishni kutmagan. Haqiqiy boy odam bu – puli ko‘p odam emas, balki yuragi boy odam hisoblanadi.
Odamlar shuni tushunishi kerak: kimgadir mehribonlik qilsangiz, ko‘rinishingiz qanday bo‘lmasin, siz dunyodagi eng ko‘rkam insonga aylanasiz.
➰➰➰➰➰➰➰➰➰➰➰
Ⓜ️anzil: @SAKKIZINCHI_MOJIZA
#qisqa_hikoya
Муаззам Иброҳимова
ГУЛДАСТА
Қирмизи гулларни саралаётган сотувчи дўконга кириб келган барваста харидорни кўриб хурсанд бўлди ва тавоъзе билан қўл узатди.
- Э, келинг укам. Қадамларига хасанот. Тунов кунгидай қилиб ўраб берайми? Яна келасиз дегандимку.
Харидор жилмайиб кўришар экан, кўзи анвойи гулдасталар тўла пештахтада эди.
- Келинингизга ёқди ака. Ўзиям битта бўлиб ажралиб турди совғам. Энг зўридан берган экансизда ўзингиз.
Сотувчига бундан ортиқ эътирофнинг кераги йўқ, харидорнинг қайтиб келишиёқ унинг диди ва ишига берилган муносиб баҳо эди.
- Яна ўшандай қилиб саралаб бераман унда. Ҳозир...
Ҳаридор ўтган галги гулкосаси катта- катта голланд атиргулларига қиё ҳам боқмади, аксинча бошқа томондаги гулдасталарнинг бирига ишора қилди:
- Ака, ану гуллар ҳам ёмон эмас шекилли. Бурчакдаги яшил қоғозга ўралганини оламан. Қанча берай? Бу ёққа олингчи.
Сотувчи ҳайрон, шундай бўлсада энг арзон қоғозга ўралган, уринганроқ барглари қайчиланган гулдастани эмас, кўз қувнатиб турган голланд гулларидан бештасини узатиб таърифлай кетди:
- Булар барибир бошқача. Гулмисан гулда! Кўчати Европадан келтирилади. Сиз ҳижолат бўлмай шулардан олинг. Келинга ёқди дедингизку! Пулингиз камроқ бўлса келаси сафар ташлаб кетаверасиз.
Харидор уни эшитмади. Ўзи танлаган гулдастани олиб беришни талаб қилиб, катмонини чиқарди.
- Ака, пулим етади. Бугун шунисини оламан. Ану, бир - иккита шалпайганини олиб ташласангиз бўлди.
Сотувчи бошқа индамай, уни айтгани қилиб пулни санаб олди.
Харидор илжайганча гулдастани олиб эшикка йўналганида телефони жиринглади.
- Ало, синглим яхшимисан? Жиянларим яхшими? Туғилган кунинг билан! Хозир сеникига кетаётгандим-да...
Сотувчи қулоғига чалинган сўзларни тахлил қилди. Чиройли атиргулларга маъюс тикилар экан, болалигидаёқ ўлиб кетган бир дона синглисини соғиниб йиғлаб юборди....
Каналимизга уланинг!!!
══════ ❁✿❁ ══════
@SAKKIZINCHI_MOJIZA
Xabar yozishni biladigan ijodkor roman yozishni ham uddalaydi.
Ernest Xeminguey
* * *
Hozirgi paytda tragediyani baxtsizlik, deb tushunishadi. Qadimda yunonlar boshqacha tushunishgan. Tragediya kishiga ko‘tarinki ruh bag‘ishlashini his etishgan. Bu turdagi asarlar ta’sirida ular kundalik odatdagi tirikchlikning mayda tashvishlaridan yuqori turishgan. Tragediya kishilarni ezgulikka yo‘llaydi, deb hisoblashgan. Zotan, chinakam san’at asari, qaysi tur va janrda yaratilganiga qaramay, barcha zamonlarda odamlarga xushbaxtlik bag‘ishlaydi.
Yudjin O’nil
* * *
To‘g‘ri, yozuvchi oddiygina so‘zlarni ishlatadi, lekin ularning o‘ziga yarasha qancha qonunlari, qoidalari bor! So‘zlarda u yaratayotgan dunyolarning yurak urushi eshitiladi. Ular yog‘och kabi, metal kabi tovush chiqaradi, jaranglaydi. Ular tovushlarga taqlid qiladi. Bizning ishimizda eng avval mana shuni — tovushga taqlidni hisobga olish lozim.
Migel Anxel Asturias
* * *
Tez-tez so‘z san’atidagi durdona asarning tabiati borasida bahs-munozaralar bo‘lib turadi. Agar adashmasam, Pol Valeri chinakam durdona asarni quyidagi xususiyatidan shak-shubhasiz bilib olish mumkin degan, ya’ni bunday asarda hech narsani o‘zgartirib bo‘lmaydi. Chinakam durdona asar juda mukammal qurilgan bo‘ladi, unda harakat to‘xtovsiz rivojlanib turadi, undagi hamma narsa, hatto ziddiyatlar ham hayratlanarli darajada yaxlitlik kasb etgan bo‘ladi; to‘qimada xom, salqi iplar uchramaydi, u muhtasham tarzda yaratilgan, mumtoz shaklga ega bo‘ladi. “Bovari xonim” — durdona asarning yuksak namunasi.
Andre Morua
* * *
Shoiri bo‘lmagan xalq misoli ruhsiz tana.
Gabriyela Mistral
* * *
Yozish va professional yozuvchi bo‘lish mutlaqo boshqa-boshqa narsa. Men she’rlar, kichik-kichik hikoyalar yozishni juda erta boshlaganman, ammo haqiqiy yozuvchi darajasiga urushdan keyingi yillarda yetib keldim.
Genrix Byoll
* * *
Yozishni xohlagan asaringni yozilishi zarur bo‘lgan asarga qurbon qilishni bilish kerak.
Raul Dyurfi
* * *
So‘z tuyg‘usi, nutq ohanglari va ranglarini his etishni she’r o‘qish va yaxshi proza asarini mutolaa qilish orqali o‘stirsa bo‘ladi, ammo bu xususiyatlar, yaxlit ohangda, tug‘ma did va musiqiy tuyg‘uga bog‘liq… Hech kim yozuvchini hayotni bunday kuzatmaslikka va bunday his etmaslikka, balki boshqacha his qilib, boshqacha ko‘rishga majburlay olmaydi. O‘qish va yozishni o‘rganganidan so‘ng ijodkor boshqalardan faqat bir narsani, ya’ni qanday yozmaslik kerakligini o‘rganmog‘i mumkin. Yozuvchining haqiqiy ustozi hayotning o‘zidir.
Jon Golsuorsi
* * *
Yozuv san’atiga murojaat qilgan, biror sabab bilan qalam tebratgan har qanday odamni “yozuvchi”, deb atash joiz emas. Yozuvchining so‘z san’atkori sifatidagi xarakterli belgilarini uning xayolotidan, ilhomidan, olamni juda teran idrok etishidan izlamoq kerak. Yozuvchining yozuvchiligi u tanlaydigan badiiy vositalarda namoyon bo‘ladi. Bu vositalar yozuvchi tasvirlaydigan voqea-hodisalar kitobxonda imkon qadar keng va teran taassurot uyg‘otmog‘i talab etiladi.
Yan Parandovskiy
* * *
Tarixchi olim bilan shoir o‘z asarlarini biri vaznsiz, ikkinchisi vaznga solib yozishi tufayligina bir-biridan farqlanmaydi. Agar Gerodotning asarlari she’riy vaznga solib yozib chiqilsa ham baribir tarixiy asarligicha qoladi.
Arastu
* * *
Agar Lutsiliy bizning davrimizda yashaganda edi, o‘zining she’riy to‘plamlarini qayta ko‘rib chiqqan va ulardagi aksariyat she’rlardan voz kechgan bo‘lardi…
Iste’dodli shoir olomonni qoyil qilish uchun urinmagani ma’qul.
Goratsiy
* * *
Buyuk adiblar, allomalar, shoirlarning asarlari faqat chiroyli so‘zlari, tilining jozibaliligi bilangina emas, balki mardona ruhi bilan go‘zal va qimmatlidir. Ulug‘ adiblar asarlaridagi ma’nolarni bir o‘qishda ilg‘ab olish mushkul, buning uchun ularning ijodini chuqur o‘rganish lozim bo‘ladi.
Seneka
* * *
➰➰➰➰➰➰➰➰➰➰➰
Ⓜ️anzil: @SAKKIZINCHI_MOJIZA
#ibrat
Жамолхон Камол
ЯХШИЛИКНИНГ МУКОФОТИ...
Бекатда турган 7–8 ёшлардаги қизалоқ автобусга қўл кўтарди. Автобус тўхтагач ўтирди, ҳайдовчи сўради:
-Ўзинг ёлғизмисан, қизим, қаерга боришингни биласанми?
– Холамникига келгандим, уйга кетяпман, уйимизни биламан, – деди қизча.
Ҳайдовчи йўлида давом этди. Кейинги бекатларда бирин-кетин йўловчилар тушиб қолишди. Автобусда қизчанинг ўзи қолди ва ҳайдовчига:
-Амаки, мен охирги қишлоққача бораман,- деди.
Ҳайдовчи ўйланди:
"Ҳали анча юриш керак экан. Бошқа машинага ўтказиб юборсаммикан? Йўғ-эй, қизнинг уйидагилари ҳам хавотирланиб ўтиришгандир. Олиб бориб қўя қолай".
Қизалоқ манзилига етгунча, бошқа йўловчилар учрамади. Ҳайдовчи автобусни секинлатиб тўхтатди ва:
-Уйингни аниқ биласанми?- деб сўради.
Қизча "Ҳа", ишорасини қилгач, "Тушақол бўлмаса", деди. Чўнтакларини титкилаб турган қизча хижолат бўлиб:
-Амаки, пулларим тушиб қолибди,- деди.
- Майли, майли, қизим, ишқилиб, уйингга аниқ етиб келдингми?
- Ҳа, раҳмат! - деганча қизча тўғридаги дарвозага қараб чопқиллаб кетди.
Ҳайдовчи келган йўлидан қайтаркан, қўл телефони жиринглаб қолди. Пойтахтда илм олаётган талаба қизи қўнғироқ қилаётган экан.
– Ва алайкум ассалом, лаббай, қизим? Яхши юрибсанми?
– Дадажон, кеча пул сўраб қўнғироқ қилгандим. Ташвишланманглар. Бугун институтимизда ўтказилган танловда қатнашиб, мен ҳам ғолиб бўлдим. Мукофот беришди. Дуо қилиб қўйинг, дадажон. Ҳайр, соғ бўлинг!
Ҳайдовчи Яратганга ҳамд айтиб йўлида давом этаркан, хаёлидан:
"Ё Раббим, бир лаҳзада биримга ўн бериб, ўзинг мукофотладинг. Қанийди, ҳар дамда яхшилик қилиш қўлимиздан келса?!.." деган ёруғ ўй ўтди...
Каналимизга уланинг!!!
══════ ❁✿❁ ══════
@SAKKIZINCHI_MOJIZA
#ibrat
ИШОНЧ
Атир солинган шишачам тушиб кетиб синиб майдаланиб кетди. Кўп хафа бўлдим. Аммо синган хонадан атир ҳиди анча вақт кетмай турди. Муаттар ҳиддан кўп муддат баҳраманд бўлдик. Бу атир шишадалик вақтида хонани муаттар қилмас эди. Билдимки, у хонани муаттар қилиши учун шиша синиши лозим экан.
Гоҳо қалбинг ёки ичингдаги бир нарса синади. Ишон, унинг синганига сабаб, ичидаги гўзаллик ташқарига чиқиши учундир. Бу билан ҳаётингда янги тажрибага эга бўласан. Ақлинг зиёда бўлади , фикрлашинг ўзгаради.
Демак, қалбинг синса, ёки синдирилса хафа бўлма. Аллоҳ сени янада афзалроқ бўлишингни ирода қилаяпти.
"Эҳтимол сиз ёмон кўрган нарсада Аллоҳ кўп яхшиликлар қилар".
Каналимизга уланинг!!!
══════ ❁✿❁ ══════
@SAKKIZINCHI_MOJIZA
#iqtibos
Мубашшир Аҳмад
Ё Парвардигор, нафсимни менга қулоқ тутадиган қилиб қўй, мени унга эмас! Унга мен гапирай, у менга эмас! Уни мен етаклай, у мени эмас!
Бўлмаса у мени хароб қилади...
Каналимизга уланинг!!!
══════ ❁✿❁ ══════
@SAKKIZINCHI_MOJIZA
#qisqa_hikoya
Дадамга айтиб қўйманг...
Улар жуда бахтли оила эди. Ота, она ва уч ёшли ширингина қизалоқдан иборат бу оила жуда бахтли ҳаёт кечирар эди. Лекин тақдир ҳукми бу бахтни уларга кўп кўрди – узоқ давом этган касаллик сабабли она уч ёшли қизи ҳамда севимли ёрини ташлаб бу дунёни тарк этди. Турмуш ўртоғининг ўлимидан чуқур қайғуга ботган ота қизалоғига онасининг ўлимини қандай тушунтиришни билмасди. Буни устига гўдак ҳар куни отасидан "ойим қаерга кетдилар, қачон келадилар", деб сўрайверарди.
– Ойинг ишга кетди, қизим. Ишхонасидан узоқ муддатли сафарга чақиришган, Худо хоҳласа тез орада кириб келади, - дея қизини овутиб қўярди. Қизалоқ бу саволни тез-тез берар ва деярли бир хил жавоб эшитарди.
Шундай қилиб қизи олти ёшга чиққан йили ота бир меҳрибон, оқкўнгил аёл билан танишади ва улар турмуш қуришга аҳд қилишади. Бир куни отаси қизини ёнига чақириб, аста гап бошлайди:
– Қизим, ойинг қайтиб келадиган бўлди. Сен унинг қиёфасини унутиб қўйганинг йўқми?
Қизалоқ бироз ўйланиб туриб, "йўқ" маъносида бош қимирлатади. Ҳудди шу лаҳзада эшик очилиб, остонада ҳалиги аёл пайдо бўлади. Қучоғини кенг очиб, қизнинг исмини айтиб чақиради:
– Қизалоғим, мен сени ойингман, танияпсанми?
Қизалоқ отасига ҳайрон бўлиб тикилади.
- Қизим, ойингни танимаяпсанми? Ахир у сенинг онанг! Айтгандим-ку, ишга кетган, бир кун қайтиб келади, деб. Ана қайтиб келди. Энди тез бориб, "ойи" деб қучоқлаб қўйгин-чи, бўлақол тез! - деб ота қизини кўзларига тикилди.
Қизи индамай аёлнинг қучоғига бориб, "ойи" деб қўйди. Кўнгли тўлган ота қизини ёнига бориб, пешонасидан аста ўпди ва "Ҳозир келаман, сен ойинг билан гаплашиб ўтир қизим", дея ташқарига йўл олди. Отаси чиқиб кетгач қиз бирдан йиғлаб юборди ва кўзда ёш билан:
- Сиз менинг ойим эмассиз! - деди тўсатдан. - Менинг ойим ўлган!
Донг қолган аёл ҳайратдан не деярини билмай турарди.
- Буни мен бобом ва бувимларникига борганимда уларнинг суҳбатларидан билиб қолганман. Буни фақат мен, бобом ва бувим биламиз холос. Дадам бундан бехабар. У ҳалигача ойимни ишга кетган деб ўйлайди. Бу гапни дадам билмасин, у билса сўзсиз азобланиб йиғлайди. Сизни доим ойи деб чақираман. Фақат бу гапларни дадамга айтиб қўйманг. Дадам билса, чидолмай йиғлайди. -дея қизалоқ йиғлаб юборишдан ўзини зўрға тутиб турган "янги ойиси"га ёлворарди.
Бу пайт эса эшик ортида турган отанинг кўз ёшлари кўл бўлган эди.
Каналимизга уланинг!!!
══════ ❁✿❁ ══════
@SAKKIZINCHI_MOJIZA