Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга Исро кечасида эллик вақт намоз фарз қилинди. Сўнгра қисқартирилиб, беш вақтга келтирилди. Кейин эса:
«Эй Муҳаммад, албатта, Менинг ҳузуримда гап ўзгартирилмайди. Албатта, сенга ушбу бештада элликтанинг(ажри)бор», деб нидо қилинди».
Бешовларидан фақат Абу Довуд ривоят қилмаган.
Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар:
r: "" (
яъни: "Қурайш мени Исро ҳақида ёлғончи қилганида ҳижрда (Каъбанинг ёнидаги маълум жой) турдим. Аллоҳ менга Байтул Мақдисни кўрсатди. Мен унга назар солатуриб, уларга унинг белгиларини айтиб бердим" (Имом Муслим ривояти).
Абу Ҳурайрадан (розияллоҳу анҳу) ривоят қилинади: "Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дедилар: "Ўзимни Ҳижрнинг ёнида Қурайш Исро қилган жойим ҳақида сўраётганини кўрдим. Шунда улар мен яхшироқ тасаввур қилмаган нарсалар ҳақида сўраб қолишди. Қийин аҳволга тушиб қолдим, ҳеч бундай қийин ҳолга тушмаган эдим. Шунда Аллоҳ мен назар солишим учун буни менга кўрсатди. Нима ҳақда сўрашса, ўша ҳақда жавоб қилавердим.
Батаҳқиқ, ўзимни пайғамбарлар жамоасида кўрдим. Қарасам, Мусо тик туриб намоз ўқимоқда. Танаси енгил, жингалаксоч киши экан. Худди Шануъанинг эркакларига ўхшайди. Қарасам, Исо ибни Марям алайҳиссалом ҳам тик туриб...ЕщёЖобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар:
r: "" (
яъни: "Қурайш мени Исро ҳақида ёлғончи қилганида ҳижрда (Каъбанинг ёнидаги маълум жой) турдим. Аллоҳ менга Байтул Мақдисни кўрсатди. Мен унга назар солатуриб, уларга унинг белгиларини айтиб бердим" (Имом Муслим ривояти).
Абу Ҳурайрадан (розияллоҳу анҳу) ривоят қилинади: "Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дедилар: "Ўзимни Ҳижрнинг ёнида Қурайш Исро қилган жойим ҳақида сўраётганини кўрдим. Шунда улар мен яхшироқ тасаввур қилмаган нарсалар ҳақида сўраб қолишди. Қийин аҳволга тушиб қолдим, ҳеч бундай қийин ҳолга тушмаган эдим. Шунда Аллоҳ мен назар солишим учун буни менга кўрсатди. Нима ҳақда сўрашса, ўша ҳақда жавоб қилавердим.
Батаҳқиқ, ўзимни пайғамбарлар жамоасида кўрдим. Қарасам, Мусо тик туриб намоз ўқимоқда. Танаси енгил, жингалаксоч киши экан. Худди Шануъанинг эркакларига ўхшайди. Қарасам, Исо ибни Марям алайҳиссалом ҳам тик туриб намоз ўқияпти. Одамлар ичида унга энг ўхшаши Урва ибн Масъуд Сақафийдир. Қарасам, Иброҳим алайҳиссалом тик туриб намоз ўқимоқда. Одамлар ичида унга энг ўхшаши соҳибингиздир (яъни, ўзлари). Шунда намоз вақти бўлиб қолди. Мен уларга имом бўлдим. Намоздан фориғ бўлганимда биров: "Эй Муҳаммад, мана бу Моликдир, у – дўзахнинг соҳиби, унга салом бер", деди. Бурилиб, унга қараган эдим, у аввал менга салом берди" (Имом Муслим ривояти).
Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар:- «Мен Ҳатим [1]да ёнбошлаб ётар эканман, тўсатдан бир киши келиб мана бу ердан (яъни, кўкракнинг тепасидан) бу ергача (яъни, киндик остига) қадар ёрди ва юрагимни чиқариб олди. Сўнгра, менинг олдимга иймонга тўла олтин тоғора келтирилди. Юрагим Замзам суви билан ювилиб, сўнгра, ичига иймон тўлдирилгач ўрнига қайтариб қўйилди. Сўнгра, ҳузуримга хачирдан кичикроқ ва эшакдан каттароқ Буроқ исмли бир улов келтирилди. У бир ҳатласа қадами кўз илғайдиган масофа узоққа бориб тушар эди. Мен ана ўша уловга миндирилдим. Жаброил мен билан йўлга чиқиб токи дунё осмонига етиб келди ва (дунё осмони эшигини) очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф» -дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Дунё осмонига етиб боргач, у ерда Одамни кўрдим. «Бу отангиз Одам, унга салом бе...ЕщёРосулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар:- «Мен Ҳатим [1]да ёнбошлаб ётар эканман, тўсатдан бир киши келиб мана бу ердан (яъни, кўкракнинг тепасидан) бу ергача (яъни, киндик остига) қадар ёрди ва юрагимни чиқариб олди. Сўнгра, менинг олдимга иймонга тўла олтин тоғора келтирилди. Юрагим Замзам суви билан ювилиб, сўнгра, ичига иймон тўлдирилгач ўрнига қайтариб қўйилди. Сўнгра, ҳузуримга хачирдан кичикроқ ва эшакдан каттароқ Буроқ исмли бир улов келтирилди. У бир ҳатласа қадами кўз илғайдиган масофа узоққа бориб тушар эди. Мен ана ўша уловга миндирилдим. Жаброил мен билан йўлга чиқиб токи дунё осмонига етиб келди ва (дунё осмони эшигини) очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф» -дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Дунё осмонига етиб боргач, у ерда Одамни кўрдим. «Бу отангиз Одам, унга салом беринг» -деди Жаброил. Мен унга салом бердим, у эса саломга алик олди. «Хуш келибсиз, солиҳ пайғамбар ва солиҳ фарзанд» -деди Одам. Сўнгра, Жаброил мен билан юқорига кўтарилиб иккинчи осмонга етиб борди ва эшикни очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?» -дейилди. «Муҳаммад» -деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?» -дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф»-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Иккинчи осмонга етиб боргач, у ерда холаваччалар Яҳё ва Исоларни кўрдим. «Булар Яҳё ва Исо, уларга салом беринг»-деди Жаброил. Мен улар иккисига салом бердим. Улар иккиси менинг саломимга алик олдилар. «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди улар иккиси.Шундан сўнг Жаброил мен билан учинчи осмонга кўтарилди. Жаброил эшикни очишни сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф»-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Учинчи осмонга етиб борганимда у ерда Юсуфни кўрдим. «Бу Юсуф унга салом беринг»-деди Жаброил. Менга унга салом бердим, у эса менинг саломимга алик олди. «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди Юсуф. Сўнгра, Жаброил менинг ҳамроҳлигимда юқорига кўтарилиб тўртинчи осмонга етиб келди ва эшик очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф»-дейилди.
Давоми:
Шундай қилиб эшик очилди. Тўртинчи осмонга етиб боргач, у ерда Идрисни кўрдим. «Бу Идрис, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим, у эса саломимга алик олди. Сўнгра, «хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг, Жаброил мен билан бешинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшикни очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Бешинчи осмонга етиб борганда у ерда Ҳорунни кўрдим. «Бу Ҳорун, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у менинг саломимга алик олди. Сўнгра: «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг Жаброил менинг ҳамроҳлигимда олтинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшик очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким...ЕщёДавоми:
Шундай қилиб эшик очилди. Тўртинчи осмонга етиб боргач, у ерда Идрисни кўрдим. «Бу Идрис, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим, у эса саломимга алик олди. Сўнгра, «хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг, Жаброил мен билан бешинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшикни очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Бешинчи осмонга етиб борганда у ерда Ҳорунни кўрдим. «Бу Ҳорун, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у менинг саломимга алик олди. Сўнгра: «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг Жаброил менинг ҳамроҳлигимда олтинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшик очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Олтинчи осмонга етиб боргач у ерда Мусони кўрдим. «Бу Мусо, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у менинг саломимга алик олди. Сўнгра: «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Унинг олдидан кетар эканман Мусо йиғлаб юборди. Ундан: «Нега йиғлаяпсиз?»-деб сўралди. Мусо деди: «Жаннатга менинг умматимдан кўра мендан кейин пайғамбар қилиб юборилган боланинг умматларидан кўпроқ кишилар кирганлари боис, йиғламоқдаман». Шундан сўнг, Жаброил менинг ҳамроҳлигимда еттинчи осмонга кўтарилди. Етиб боргач осмон эшигининг очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Еттинчи осмонга етиб боргач, у ерда Иброҳимни кўрдим. «Бу отангиз Иброҳим, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у саломимга алик олди. «Хуш келибсиз, солиҳ фарзанд ва солиҳ пайғамбар»-деди Иброҳим. Шундан сўнг, менга (Арш яқинидаги) Сидратул мунтаҳо (дарахти) кўтарилди. Қарасам, унинг мевалари Ҳажар қишлоғининг хумларидек, барглари эса худди фил қулоқларидек экан. «Бу Сидратул мунтаҳо (дарахти)»-деди Жаброил. Қарасам, (Сидратул мунтаҳо дарахти остидан) тўрт дарёлар оқмоқда: улардан иккиси ботин дарё, иккиси эса, зоҳир дарё экан. «Эй Жаброил, бу икки (зоҳир ва ботин дарёлар) нимаси?»-дедим.
Давоми:
«Икки ботин дарёга келадиган бўлсак, улар жаннатдаги икки дарёдир. Икки зоҳир дарё эса, Нил ва Фурот дарёларидир»-деб жавоб берди Жаброил. Шундан сўнг, менга Байтул маъмур кўтарилди. Мен: «Эй Жаброил, бу нима?»-дедим. «Бу Байтул маъмурдир. Унга ҳар куни етмиш минг фаришта киради. Ундан чиққан фаришталар умрбод унга қайтиб кирмайдилар»-деди Жаброил. Сўнгра, менга бир идишда ароқ, бир идишда сут ва бир идишда асал келтирилди. Мен сутни олдим. «Бу сиз ва сизнинг умматингиз сифатланган фитратдир»-деди Жаброил. Шундан кейин, менга ҳар куни эллик бор намоз ўқишлик фарз қилинди. Мен қайтаётиб Мусонинг олдидан ўтдим. Мусо: «Нимага буюрилдингиз?»-деди. «Ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка»-дедим мен. «Албатта, сизнинг умматингиз ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка қурби етмайди. Зеро, мен Оллоҳга қасамки, сиздан илгари одамларни синадим, Бани Исроил қавми билан қаттиқ шуғулландим. Раббингиз ҳузурига қайтиб бориб, умматингизга енгиллатишни сўранг»-деди Мусо. Мен (Раббим ҳузурига) қайт...ЕщёДавоми:
«Икки ботин дарёга келадиган бўлсак, улар жаннатдаги икки дарёдир. Икки зоҳир дарё эса, Нил ва Фурот дарёларидир»-деб жавоб берди Жаброил. Шундан сўнг, менга Байтул маъмур кўтарилди. Мен: «Эй Жаброил, бу нима?»-дедим. «Бу Байтул маъмурдир. Унга ҳар куни етмиш минг фаришта киради. Ундан чиққан фаришталар умрбод унга қайтиб кирмайдилар»-деди Жаброил. Сўнгра, менга бир идишда ароқ, бир идишда сут ва бир идишда асал келтирилди. Мен сутни олдим. «Бу сиз ва сизнинг умматингиз сифатланган фитратдир»-деди Жаброил. Шундан кейин, менга ҳар куни эллик бор намоз ўқишлик фарз қилинди. Мен қайтаётиб Мусонинг олдидан ўтдим. Мусо: «Нимага буюрилдингиз?»-деди. «Ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка»-дедим мен. «Албатта, сизнинг умматингиз ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка қурби етмайди. Зеро, мен Оллоҳга қасамки, сиздан илгари одамларни синадим, Бани Исроил қавми билан қаттиқ шуғулландим. Раббингиз ҳузурига қайтиб бориб, умматингизга енгиллатишни сўранг»-деди Мусо. Мен (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан ўн вақт намозни соқит қилди. Шундай қилиб яна Мусонинг олдига қайтиб бордим. У яна олдингига ўхшаш гапни айтди. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан яна ўн вақт намозни олиб ташлади. Мусонинг ҳузурига қайтдим. Мусо олдинги сингари гапини яна такрорлади. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан ўн вақт намозни соқит қилди. Мен Мусо ҳузурига қайтар эканман, яна ўша гапини такрорлади. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан ўн вақт намозни соқит қилди. Шундай қилиб ҳар куни ўн вақт намозни адо этишга буюрилдим. Мен Мусонинг олдига қайтиб борар эканман у яна олдинги сингари гапини айтди. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. (У мендан беш вақт намозни соқит қилди). Шундай қилиб, ҳар куни беш вақт намоз адо этишга буюрилдим. Мусо: «Албатта сизнинг умматингиз бир кунда беш вақт намоз адо этишга қурби етмайди. Дарҳақиқат, мен сиздан илгари одамларни синадим, Бани Исроил қавми билан қаттиқ шуғулландим. Сиз Парвардигорингиз ҳузурига қайтиб боринг, Ундан умматингизга енгиллатишни талаб қилинг»-деди. «Раббимдан (қайта-қайта) сўрайвериб, ҳаттоки Ундан уялиб қолдим. Яхшиси мен рози бўлиб, (Раббимнинг амрига) таслим бўламан. Мусонинг олдидан қайтиб кетгач, бир жар солувчи жар солиб: «Мен фарзимни қатъий ва давомли қилдим, банадаларимга енгиллик қилдим»-деди.
(Бухорий ва Муслим, Аҳмад «Муснад»да, Насоий) Молик ибни Соъсоа розиёллоҳу анҳудан ривоятқилганлар.
Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Мен Маккада эканлигимда уйимнинг шифти очилиб, ундан Жаброил тушиб келди. Жаброил менинг кўксимни ёриб, сўнгра уни замзам суви билан ювди. Сўнгра, ҳикмат ва иймонга тўла олтин тоғорани келтириб, тоғорадаги нарсани менинг кўксимга қуйди. Шундан сўнг Жаброил кўксимни ёпди. Сўнгра, менинг қўлимдан тутиб мен билан бирга дунё осмонига кўтарилди. Дунё осмонига етиб боргач, дунё осмони хазинабонига қарата: «Оч»-деди. «Ким бу?»-деди хазинабон. Жаброил: «Бу мен Жаброил»-деди. «Сен билан бирга бирон киши борми?»-деди хазинабон. Жаброил: «Ҳа мен билан бирга Муҳаммад бор»-деди. «Унга чопар юборилганми?»-деди хазинабон. Жаброил: «Ҳа, эшикни оч»-деди. Дунё осмонига кўтарилгач, у ерда ўнг томонида бир тўда руҳлар ва чап томонида бир тўда руҳлар турган бир кишига дуч келдик. Бу киши ўнг томонига қараса кулар, чап томонига қараса эса йиғлар эди. «Хуш келибсиз, солиҳ пайғамбар ва солиҳ фарзанд»-деди ҳалиги одам. Мен: «Эй Жаброил, бу ким бўлди?»-дедим. «Б...ЕщёРасулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Мен Маккада эканлигимда уйимнинг шифти очилиб, ундан Жаброил тушиб келди. Жаброил менинг кўксимни ёриб, сўнгра уни замзам суви билан ювди. Сўнгра, ҳикмат ва иймонга тўла олтин тоғорани келтириб, тоғорадаги нарсани менинг кўксимга қуйди. Шундан сўнг Жаброил кўксимни ёпди. Сўнгра, менинг қўлимдан тутиб мен билан бирга дунё осмонига кўтарилди. Дунё осмонига етиб боргач, дунё осмони хазинабонига қарата: «Оч»-деди. «Ким бу?»-деди хазинабон. Жаброил: «Бу мен Жаброил»-деди. «Сен билан бирга бирон киши борми?»-деди хазинабон. Жаброил: «Ҳа мен билан бирга Муҳаммад бор»-деди. «Унга чопар юборилганми?»-деди хазинабон. Жаброил: «Ҳа, эшикни оч»-деди. Дунё осмонига кўтарилгач, у ерда ўнг томонида бир тўда руҳлар ва чап томонида бир тўда руҳлар турган бир кишига дуч келдик. Бу киши ўнг томонига қараса кулар, чап томонига қараса эса йиғлар эди. «Хуш келибсиз, солиҳ пайғамбар ва солиҳ фарзанд»-деди ҳалиги одам. Мен: «Эй Жаброил, бу ким бўлди?»-дедим. «Бу Одам. Унинг ўнг ва чап тарафидаги анави шарпалар фарзандларининг руҳларидир. Ўнг томондаги руҳлар жаннат аҳли, унинг чап томонидаги шарпалар эса, дўзах аҳлидир. Шу боис, ўнг томонига қараса кулиб, чап томонига қараганда йиғламоқда»-деди Жаброил. Сўнгра, Жаброил мен билан юқорига кўтарилиб, иккинчи осмонга етиб борди. Жаброил унинг хазинабонига қарата: «Оч»-деди. Иккинчи осмон хазинабони худди дунё осмони хазинабони айтган гапларни айди. Шундай қилиб эшик очилди. Мен Идриснинг олдидан ўтганимда, у менга қарата: «Хуш келибсиз солиҳ пайғамбар ва солиҳ биродар»-деди. Мен: «Бу ким»- дедим. «Бу Идрис»-деди Жаброил. Сўнгра, Мусонинг яқинидан ўтдим: «Хуш келибсиз солиҳ пайғамбар солиҳ биродар»-деди Мусо. Мен: «Бу ким?»-дедим. «Бу Мусо»- деди Жаброил. Сўнгра, Исонинг олидан ўтдим. «Хуш келибсиз солиҳ пайғамбар солиҳ биродар»-деди Исо. Мен: «Бу ким?»-дедим. «Бу Исо Ибни Марям»-деди Жаброил. Сўнгра, Иброҳимнинг олдидан ўтдим. «Хуш келибсиз солиҳ пайғамбар солиҳ фарзанд»-деди Иброҳим. Мен: «Бу ким?»-дедим. «Бу Иброҳим»-деди Жаброил. Шундан сўнг, Жаброил мен билан шу қадар юксакликка кўтарилдики, ҳаттоки, мен (Оллоҳнинг қазои-қадарларини ёзиб турган фаришталар қўлидаги) қаламларнинг қиртиллашини эшитадиган даражага кўтарилдим.
Мы используем cookie-файлы, чтобы улучшить сервисы для вас. Если ваш возраст менее 13 лет, настроить cookie-файлы должен ваш законный представитель. Больше информации
Комментарии 12
«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга Исро кечасида эллик вақт намоз фарз қилинди. Сўнгра қисқартирилиб, беш вақтга келтирилди. Кейин эса:
«Эй Муҳаммад, албатта, Менинг ҳузуримда гап ўзгартирилмайди. Албатта, сенга ушбу бештада элликтанинг(ажри)бор», деб нидо қилинди».
Бешовларидан фақат Абу Довуд ривоят қилмаган.
r: "" (
яъни: "Қурайш мени Исро ҳақида ёлғончи қилганида ҳижрда (Каъбанинг ёнидаги маълум жой) турдим. Аллоҳ менга Байтул Мақдисни кўрсатди. Мен унга назар солатуриб, уларга унинг белгиларини айтиб бердим" (Имом Муслим ривояти).
Абу Ҳурайрадан (розияллоҳу анҳу) ривоят қилинади: "Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дедилар: "Ўзимни Ҳижрнинг ёнида Қурайш Исро қилган жойим ҳақида сўраётганини кўрдим. Шунда улар мен яхшироқ тасаввур қилмаган нарсалар ҳақида сўраб қолишди. Қийин аҳволга тушиб қолдим, ҳеч бундай қийин ҳолга тушмаган эдим. Шунда Аллоҳ мен назар солишим учун буни менга кўрсатди. Нима ҳақда сўрашса, ўша ҳақда жавоб қилавердим.
Батаҳқиқ, ўзимни пайғамбарлар жамоасида кўрдим. Қарасам, Мусо тик туриб намоз ўқимоқда. Танаси енгил, жингалаксоч киши экан. Худди Шануъанинг эркакларига ўхшайди. Қарасам, Исо ибни Марям алайҳиссалом ҳам тик туриб...ЕщёЖобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар:
r: "" (
яъни: "Қурайш мени Исро ҳақида ёлғончи қилганида ҳижрда (Каъбанинг ёнидаги маълум жой) турдим. Аллоҳ менга Байтул Мақдисни кўрсатди. Мен унга назар солатуриб, уларга унинг белгиларини айтиб бердим" (Имом Муслим ривояти).
Абу Ҳурайрадан (розияллоҳу анҳу) ривоят қилинади: "Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дедилар: "Ўзимни Ҳижрнинг ёнида Қурайш Исро қилган жойим ҳақида сўраётганини кўрдим. Шунда улар мен яхшироқ тасаввур қилмаган нарсалар ҳақида сўраб қолишди. Қийин аҳволга тушиб қолдим, ҳеч бундай қийин ҳолга тушмаган эдим. Шунда Аллоҳ мен назар солишим учун буни менга кўрсатди. Нима ҳақда сўрашса, ўша ҳақда жавоб қилавердим.
Батаҳқиқ, ўзимни пайғамбарлар жамоасида кўрдим. Қарасам, Мусо тик туриб намоз ўқимоқда. Танаси енгил, жингалаксоч киши экан. Худди Шануъанинг эркакларига ўхшайди. Қарасам, Исо ибни Марям алайҳиссалом ҳам тик туриб намоз ўқияпти. Одамлар ичида унга энг ўхшаши Урва ибн Масъуд Сақафийдир. Қарасам, Иброҳим алайҳиссалом тик туриб намоз ўқимоқда. Одамлар ичида унга энг ўхшаши соҳибингиздир (яъни, ўзлари). Шунда намоз вақти бўлиб қолди. Мен уларга имом бўлдим. Намоздан фориғ бўлганимда биров: "Эй Муҳаммад, мана бу Моликдир, у – дўзахнинг соҳиби, унга салом бер", деди. Бурилиб, унга қараган эдим, у аввал менга салом берди" (Имом Муслим ривояти).
Шундай қилиб эшик очилди. Тўртинчи осмонга етиб боргач, у ерда Идрисни кўрдим. «Бу Идрис, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим, у эса саломимга алик олди. Сўнгра, «хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг, Жаброил мен билан бешинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшикни очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Бешинчи осмонга етиб борганда у ерда Ҳорунни кўрдим. «Бу Ҳорун, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у менинг саломимга алик олди. Сўнгра: «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг Жаброил менинг ҳамроҳлигимда олтинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшик очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким...ЕщёДавоми:
Шундай қилиб эшик очилди. Тўртинчи осмонга етиб боргач, у ерда Идрисни кўрдим. «Бу Идрис, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим, у эса саломимга алик олди. Сўнгра, «хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг, Жаброил мен билан бешинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшикни очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Бешинчи осмонга етиб борганда у ерда Ҳорунни кўрдим. «Бу Ҳорун, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у менинг саломимга алик олди. Сўнгра: «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Шундан сўнг Жаброил менинг ҳамроҳлигимда олтинчи осмон сари кўтарилди. Етиб боргач эшик очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Олтинчи осмонга етиб боргач у ерда Мусони кўрдим. «Бу Мусо, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у менинг саломимга алик олди. Сўнгра: «Хуш келибсиз, солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар»-деди. Унинг олдидан кетар эканман Мусо йиғлаб юборди. Ундан: «Нега йиғлаяпсиз?»-деб сўралди. Мусо деди: «Жаннатга менинг умматимдан кўра мендан кейин пайғамбар қилиб юборилган боланинг умматларидан кўпроқ кишилар кирганлари боис, йиғламоқдаман». Шундан сўнг, Жаброил менинг ҳамроҳлигимда еттинчи осмонга кўтарилди. Етиб боргач осмон эшигининг очилишини сўради. Унга: «Бу ким?»- дейилди. У: «Жаброил»- деб жавоб берди. «Сен билан бирга яна ким бор?»-дейилди. «Муҳаммад»-деди Жаброил. «Унга чопар юборилганмиди?»-дейилди. «Ҳа»- деди Жаброил. «Хуш келибди, нақадар яхши ташриф «-дейилди. Шундай қилиб эшик очилди. Еттинчи осмонга етиб боргач, у ерда Иброҳимни кўрдим. «Бу отангиз Иброҳим, унга салом беринг»-деди Жаброил. Мен унга салом бердим ва у саломимга алик олди. «Хуш келибсиз, солиҳ фарзанд ва солиҳ пайғамбар»-деди Иброҳим. Шундан сўнг, менга (Арш яқинидаги) Сидратул мунтаҳо (дарахти) кўтарилди. Қарасам, унинг мевалари Ҳажар қишлоғининг хумларидек, барглари эса худди фил қулоқларидек экан. «Бу Сидратул мунтаҳо (дарахти)»-деди Жаброил. Қарасам, (Сидратул мунтаҳо дарахти остидан) тўрт дарёлар оқмоқда: улардан иккиси ботин дарё, иккиси эса, зоҳир дарё экан. «Эй Жаброил, бу икки (зоҳир ва ботин дарёлар) нимаси?»-дедим.
«Икки ботин дарёга келадиган бўлсак, улар жаннатдаги икки дарёдир. Икки зоҳир дарё эса, Нил ва Фурот дарёларидир»-деб жавоб берди Жаброил. Шундан сўнг, менга Байтул маъмур кўтарилди. Мен: «Эй Жаброил, бу нима?»-дедим. «Бу Байтул маъмурдир. Унга ҳар куни етмиш минг фаришта киради. Ундан чиққан фаришталар умрбод унга қайтиб кирмайдилар»-деди Жаброил. Сўнгра, менга бир идишда ароқ, бир идишда сут ва бир идишда асал келтирилди. Мен сутни олдим. «Бу сиз ва сизнинг умматингиз сифатланган фитратдир»-деди Жаброил. Шундан кейин, менга ҳар куни эллик бор намоз ўқишлик фарз қилинди. Мен қайтаётиб Мусонинг олдидан ўтдим. Мусо: «Нимага буюрилдингиз?»-деди. «Ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка»-дедим мен. «Албатта, сизнинг умматингиз ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка қурби етмайди. Зеро, мен Оллоҳга қасамки, сиздан илгари одамларни синадим, Бани Исроил қавми билан қаттиқ шуғулландим. Раббингиз ҳузурига қайтиб бориб, умматингизга енгиллатишни сўранг»-деди Мусо. Мен (Раббим ҳузурига) қайт...ЕщёДавоми:
«Икки ботин дарёга келадиган бўлсак, улар жаннатдаги икки дарёдир. Икки зоҳир дарё эса, Нил ва Фурот дарёларидир»-деб жавоб берди Жаброил. Шундан сўнг, менга Байтул маъмур кўтарилди. Мен: «Эй Жаброил, бу нима?»-дедим. «Бу Байтул маъмурдир. Унга ҳар куни етмиш минг фаришта киради. Ундан чиққан фаришталар умрбод унга қайтиб кирмайдилар»-деди Жаброил. Сўнгра, менга бир идишда ароқ, бир идишда сут ва бир идишда асал келтирилди. Мен сутни олдим. «Бу сиз ва сизнинг умматингиз сифатланган фитратдир»-деди Жаброил. Шундан кейин, менга ҳар куни эллик бор намоз ўқишлик фарз қилинди. Мен қайтаётиб Мусонинг олдидан ўтдим. Мусо: «Нимага буюрилдингиз?»-деди. «Ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка»-дедим мен. «Албатта, сизнинг умматингиз ҳар куни эллик бор намоз ўқимоқликка қурби етмайди. Зеро, мен Оллоҳга қасамки, сиздан илгари одамларни синадим, Бани Исроил қавми билан қаттиқ шуғулландим. Раббингиз ҳузурига қайтиб бориб, умматингизга енгиллатишни сўранг»-деди Мусо. Мен (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан ўн вақт намозни соқит қилди. Шундай қилиб яна Мусонинг олдига қайтиб бордим. У яна олдингига ўхшаш гапни айтди. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан яна ўн вақт намозни олиб ташлади. Мусонинг ҳузурига қайтдим. Мусо олдинги сингари гапини яна такрорлади. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан ўн вақт намозни соқит қилди. Мен Мусо ҳузурига қайтар эканман, яна ўша гапини такрорлади. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. У мендан ўн вақт намозни соқит қилди. Шундай қилиб ҳар куни ўн вақт намозни адо этишга буюрилдим. Мен Мусонинг олдига қайтиб борар эканман у яна олдинги сингари гапини айтди. Мен яна (Раббим ҳузурига) қайтиб бордим. (У мендан беш вақт намозни соқит қилди). Шундай қилиб, ҳар куни беш вақт намоз адо этишга буюрилдим. Мусо: «Албатта сизнинг умматингиз бир кунда беш вақт намоз адо этишга қурби етмайди. Дарҳақиқат, мен сиздан илгари одамларни синадим, Бани Исроил қавми билан қаттиқ шуғулландим. Сиз Парвардигорингиз ҳузурига қайтиб боринг, Ундан умматингизга енгиллатишни талаб қилинг»-деди. «Раббимдан (қайта-қайта) сўрайвериб, ҳаттоки Ундан уялиб қолдим. Яхшиси мен рози бўлиб, (Раббимнинг амрига) таслим бўламан. Мусонинг олдидан қайтиб кетгач, бир жар солувчи жар солиб: «Мен фарзимни қатъий ва давомли қилдим, банадаларимга енгиллик қилдим»-деди.
(Бухорий ва Муслим, Аҳмад «Муснад»да, Насоий) Молик ибни Соъсоа розиёллоҳу анҳудан ривоятқилганлар.
Шундай қилиб Оллоҳ таоло умматимга эллик бор намозни фарз қилди. Мен Раббим фарз қилган нарса билан ортимга қайтаётиб, Мусонинг олдидан ўтдим. «Раббингиз умматингизга нимани фарз қилди»-деди Мусо. Мен: «Раббим уларга эллик бор намозни фарз қилди»-дедим. Мусо менга : «Раббингизга (енгиллик сўраб) мурожаат қилинг, умматингизнинг бунга тоқати етмайди»-деди. Мен Раббимга енгиллик сўраб мурожаат қилдим ва У намознинг ярмини соқит қилди. Мусонинг олдига қайтиб бориб, унга буни хабар бердим. У бўлса: «Раббингизга (енгиллик сўраб) мурожаат қилинг, умматингизнинг бунга тоқати етмайди»-деди. Мен Раббимга мурожаат қилдим ва У намозни ярмини соқит қилди. Шундан сўнг, Мусонинг олдига бориб: «Раббим намознинг яна ярмини соқит қилди»-дедим. У бўлса яна: «Раббингизга (енгиллик сўраб) мурожаат қилинг умматингизнинг бунга тоқати етмайди»-деди. Мен Роббимга мурожаат қилдим ва У намознинг ярмини соқит қилди. Шундан сўнг, Мусонинг олдига қайтиб бордим: У бўлса яна «Раббингизга (енгиллик сўраб) м...ЕщёДавоми:
Шундай қилиб Оллоҳ таоло умматимга эллик бор намозни фарз қилди. Мен Раббим фарз қилган нарса билан ортимга қайтаётиб, Мусонинг олдидан ўтдим. «Раббингиз умматингизга нимани фарз қилди»-деди Мусо. Мен: «Раббим уларга эллик бор намозни фарз қилди»-дедим. Мусо менга : «Раббингизга (енгиллик сўраб) мурожаат қилинг, умматингизнинг бунга тоқати етмайди»-деди. Мен Раббимга енгиллик сўраб мурожаат қилдим ва У намознинг ярмини соқит қилди. Мусонинг олдига қайтиб бориб, унга буни хабар бердим. У бўлса: «Раббингизга (енгиллик сўраб) мурожаат қилинг, умматингизнинг бунга тоқати етмайди»-деди. Мен Раббимга мурожаат қилдим ва У намозни ярмини соқит қилди. Шундан сўнг, Мусонинг олдига бориб: «Раббим намознинг яна ярмини соқит қилди»-дедим. У бўлса яна: «Раббингизга (енгиллик сўраб) мурожаат қилинг умматингизнинг бунга тоқати етмайди»-деди. Мен Роббимга мурожаат қилдим ва У намознинг ярмини соқит қилди. Шундан сўнг, Мусонинг олдига қайтиб бордим: У бўлса яна «Раббингизга (енгиллик сўраб) мурожаат қилинг умматингизнинг бунга тоқати етмайди»-деди. Мен яна Раббимга мурожаат қилдим. Шунда Раббим : «У беш вақт намоздир, (ажр савобда эса) эллик бор намоз (ажр савобига) тенгдир. Менинг ҳузуримда сўз ўзгартирилмас»-деди. Мен Мусонинг олдига қайтдим: У бўлса: «Раббинигизга мурожаат қилинг»-деди. Мен: «Дарҳақиқат, (енгиллик сўраб) Раббимга мурожаат қилишдан энди уяламан»-дедим. Сўнгра, Жаброил мен билан бирга сайр қилиб, «Сидратил мунтаҳо» дарахтига етиб бордик. Унинг мевалари худди Ҳажар (қишлоғи)нинг кўзаларидек, япроқлари эса, филнинг қулоқларидек экан. Унинг биргина япроғи қарийб ушбу умматни қоплайдиган даражададир. Шу он, бу дарахтни мен моҳиятини англай олмаган (ажойиб) турфа ранглар қоплади. Сўнгра мен жаннатга киргизилдим, қарасам у ерда дуру-гавҳардан иборат қуббалар мавжуд бўлиб, унинг тупроғи мискдан иборат экан».
(Бухорий ва Муслим) Абу Зар розиёллоҳу анҳудан ривоятқилганлар. Бундан ҳадисдаги: «Шундан сўнг, Жаброил мен билан шу қадар юксакликка кўтарилдики, ҳаттоки, мен (Оллоҳнинг қазои-қадарларини ёзиб турган фаришталар қўлидаги) қаламларнинг қиртиллашини эшитадиган даражага кўтарилдим»- деган жумла мустасно бўлиб, бу жумлани Ибни Аббос ва Абу Ҳибба Бадрий розиёллоҳу анҳумодан ривоятқилганлар.
(Саҳиҳ), (Термизий, Ибни Ҳиббон «Саҳиҳи»да, Ҳоким «Мустадрак»да) Абу Бурайда розиёллоҳу анҳудан ривоятқилганлар.
(Бухорий ва Муслим, Аҳмад «Муснад»да) Ибни Аббос розиёллоҳу анҳудан ривоятқилганлар.
(Бухорий ва Муслим, Насоий) Абу Ҳурайра розиёллоҳу анҳудан ривоятқилганлар.
(Ҳасан), (Тобароний «Авсат»да) Жобир розиёллоҳу анҳудан ривоятқилган.
(Ҳасан), (Байҳақий «Шуабул иймон»да) Анас розиёллоҳу анҳудан ривоятқилган