Оё хар як мусалмон хак дорад ки оид ба масоили музими фикхи мустакилони хукм барорад? Пеш аз он ки ба ин савол чавоб гуем дида мебароем ки дар Ислом дониш ва одами донишманд чи чойро ишгол мекунад. Аз худ намудани донишхои дини ин нематати Илохист ки он аклхо ва дилхоро бо иродати У хусн мебахшад....
Ва дар бора Аллох Таъоло дар Куръони карим фармудааст:
《....То Худо ононро ки аз мёни шумо имон овардаанд ва ононеро ки ба онхо илм ато карда шудааст ба мартабахои баланд кунад.Ва Худо аз он чи мекунад Хабардор аст》.(Сураи мучодала.11)
《.Ва ин масъалхоро барои мардуми баён мекунад ва онро ба чуз доноён касе ба акл дарнамеёбад》.(Сураи Анкабут 43).
《Чуз ин нест ки бандагони Худо факат олимон аз У метарсанд 《(Сураи Фотир 28) .
《Худо гувохи дод ки хеч худое магар У нест ва фариштагон ва сохибони дониш (гувохи доданд) дар он (хол) ки (Худо) ба адл тадбиркунанда (-и олам) аст.Хеч худое нест ба чуз У-Голиби устуворкор》(Сураи Оли Имрон-18)
Хазрати мухаммад (с) дар ин маврид чунин гуфтааст: Ба хар касе Аллох Таъоло мехрубони кардан мехохад ба У фахмиши дин медихад. Аллох бимдиханда аст ман танхо таксимгарам ( Бухори) Абуумамаи Бахили (р) накул мекунад ки Паёмбари Худо Мухаммад (с) дар бори ду одам ёд мекард ки яке аз онхо ибодатгари омми буд дигае олим. Расулуллох (с) мегуфт : Афзалият олим аз ибодатгари омми мисли афзалияти ман аст ба нисбати аз хама охирини шумо. Дар хакакат Аллох Таъоло ва фариштахои У ва хама офаридахои замин осмон ва хатто Мурчахо дар лонхои худ ва мохиён дар об шахси ба одамон неки омузандаро хамду сино мегуянд...
Дар дигар Хадиси мубораки гуфта шудааст Хар касе ки рохи андухтани
Донишро пеш мегирад Аллох Таъоло Уро ба яке аз роххо суи Чаннат мебарад.Фарииштахои аз хушнуди балхои худро зери паи У мекушоянд. Барои олим хамаи халкгардидахои замин ва оммон хатто мохиён дар об омурзишт гунох металабанд дар хакикатат афзалияти олимон аз оммиён монади афзаоияти мохи пурра аз хамаи ситорагон мебошад. Ба дурусти ки олимон ворисони Паёмбарон мебошанд. Ва хакикатан Паёмбарон диннро ё ин ки дирхам ба мерос нагузршиаанд онхо танхо донишу маърифат мерос мегузоранд ва касе ки ин чизхоро мегирад нисибаи бузургро сохиб мегардад......
Аз ин сабаб хамаи олимон якдилона чонибидори онанд ки оиди масъалахои асомии фикх танхо олими мучтахд мустакилона хукм бароварда метавонад. Мучтахид бояд:
1). Акидаи мувоики ичмоъро (чамоат шуро) оиди масаълаахои асосии фикх бо намунахои дар дигар мазахаб роичбурдро низ донад.
2) Усули фикхро аз худ карда бошад
3) забони арабиро пурра ва мукаммал донад:
4).Куръонро аз ёд хифз карда бошад ва тафсирро донад:
5) На камтар аз се хазор Хадисро бо шархаш донад:
6) Нихоят шахси порсо ва такводор бошад:
Дар миёни ахли суннат ва чамоат охирин мучтахидони валомаком асомгузорони мазхабхо эътироф шудаанд.
Ба хотирт он ки мучтахидон Курърни карим ва хадиссхоро дуруст фахмонд Аллох Таъоло ба онхо хирад заковат ва зехни тез иродаи кавй ва бисёр фазилати дигарро ато намудааст ки пешоханги хама ин афзалият худотарси такводорию порсоти садки ва илохоми илохи дар дилхояшон мебошад. Маълумоти мухтасарро бараи ин инсонхи фавкулодда меоварем.
Асосгузори мазаби аввал Абуханифа ибни Нуъмони Собит Имоми Аъзам ба хисоб меравад. Солхои хаёт (699-767 . Дар чавони У маълумоти бисёр хуби умуми ва факхии хуб гирифта аст. У марди такводор саховатпеша ва ботамкину хомуш буд. Ин мард инсоне буд хамеша гарки фикру андеша. Ин шахси бузург аз дидори чанде аз сахобагони Паёмбар Мухаммад (с) бонасиб гаштааст. Тамоми шабро имоми бузург бо хондани намоз мегузаронд. Хар шаб дар як намоз тамоми Куръони каримро мехонд. Дар муддати 40 сол бо таорати шаб намози бомдодро адо мекард . Мазаби хонафи дар хиндустон Покистон .Банглалеш урдун ливия кисмате аз чон Туркия руссия Осиёи маркази миср Афгонистон ва дигар мамлаккатхо (аз се як хиссаи чахони ислом) пахн гардидааст.
Поягузори мазаби дуюм Молик ибни Анас ал-Асбохи (723-795)мебошад дар чавони назди 100 олим дарс омухтааст. Китобихои бесёре таълиф намудааст кидар байни онхо Ал мифтхо Ал Муватта яке аз авалин мунтахиби хадисхо мебошанд. У хадисахоро хеле дуст медошт ва хеч гох бетахорат онхоро намехонд.У марди нихоят росткавл буд. Вакте ки чизеро намедонист аз гуфтани ибораи ман намедонам харгиз норохат намегардид. Гарчанде меёни толибилмони ин шахси бузург подохон низ буданд вале У меёни онхо хеч фарке намегузошт. Маххаби имом молик дар Алчазоир тунис Марокаш судон кисми Миср ва дигар кисмхои Африко пахн гардидааст.
Паягузори мазаби сеюм Шафеи Абуабдуллох Мухаммад ибни Идрис (767-820 шогирди Молик ибни Анас мебошад.У тавонистааст ки дар чавони сохиби маълумоти хуб гардад Уро хама барои хоксори одиили хайрхохи ва росткавлияш эхтиром мекарданд. Ин шахси бузург соиби хотираи бенихоят хуб буд ва дар синни 9 солагиаш Куръони каримро хифз кардааст .Имом аввалие шахсест уи китоби таълимии Усли факх-ро навтааст .ин китобои асосхои илми факхро дарбар мегирад. Дар мохи шарифи Рамазон дар намозхои худ 60 маротиба тамоми Куръон Карииро мехонд. Ва шабхои худро ба се кисм чудо карда буд хисами аввавшр дар намоз хиссаи дигарро дар омузиш гузаронида хисси саюмро барои хоб истифода мекард. Ин мазаб дар зери таъмири мазабзо ханафи ва шофет таъсир ёфта ва хусусиётхои асосии онхоро дарбар гирифтааст Мазхаби Шафеи дар индонезия Малайзия Тайлунд кисми хиндустон ва шариланка Арабия Фаластин угада Кения кисми Миср Сурия Ч АЧ ва дигар мамлакатхои пахн гардидааст
Мазахаби чормро Пхмад ибни ханбал Абуабдуллох (780-855 поя гузоштааст.У аз бисёр олимони машхкр дониш гирифта сипам ба чомиъ овардани
Хадисахои Пмбар Мухаммаад (с) машгул мегардад Китоби У Муснад бештар аз 40 хазор хадисро дарбар мегирад. Ахмад ибни Ханбал бехтарин шогирди номи ман Багдодро тарк мекардам дар ин шахр шахсе монанди Ахмад ибни ханбал олами забардордаст хохксор росткавл ва равшанфикр набуд Имом Ахмад хамаруз 300 ракат намози нафл мегузошт. Дар маросими дафни У зиёда аз 800 хазор мард ва 60 хазор
Зан иштирок карда буданд. Мазхаби ханбали дар Арабистони Сауди ва дигар ммоики нимчазираи Форс ва Ироку Сурия пахн гардидааст.
Ба талимоимоти Паёмбар Мухаммад (с) ки Ба одамон бо рохи осон динро омузонида ва харгиз кори онхоро дар омузмиш мушкеил нагаред ин олимони бузург пайрави намуда сахт ва тартиботи хаёти хамарузаи хар як мусалмонро мувофики талаботи шариат хел сабук гардонидаанд. Фаъолияти илмии онхо чунин сахми сазоворест барои дин мо агар мадидаи Аллох Таъоло намебуд он гайри имкон мегардид. Зеро ки ин кор болотар аз кудрату куввати инсони меисад . Аз ин ру карзи хар як мусалмони хакики ин аст ки ба хар шахси хаёти худро барои омузиши пурраи Куръони ва суннатхо ва омузонидани дигарон бахшидааст миннатдори ва сипоси самимонаи худрр хамеша иброз намояд. Паёмбар
Мухаммад (с) гуфтааст: Хар он касе ки пиронсолони маро эхтром накунад ба хурдсолони мо берахму номехрубон аст ва олимони маро хурмату эхтиром намегузорад аз уммати ман нест:!!!
Присоединяйтесь — мы покажем вам много интересного
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Нет комментариев