Бұл жұмыста #Әзербайжан Республикасы, #Қазақстан Республикасы, #Қырғызстан, #Түркия Республикасы, #Өзбекстан Республикасы сияқты Түркі мемлекеттері ұйымына (ТМҰ) мүше елдердің демографиялық тұрақтылығының негізгі көрсеткіштері қарастырылады.

Аталған ұйымның маңызды бағыттарының бірі – демографиялық мәселелерді шешу және олардың алдын алу. Елдерді біріктіріп тұрғаны – халық санының тұрақты өсуі, алайда елдер бойынша серпіні айтарлықтай ерекшеленеді, бұл олардың демографиялық тұрақтылығына әсер етеді. Халық саны мен туу көрсеткіштері талданады. Зерттеудің әдіснамалық негізі демографиялық даму тұжырымдамалары мен демографиялық өтпелі кезең теориясына сүйенеді. Зерттеудің хронологиялық шеңбері 2009–2023 жылдарды қамтиды. Түркі мемлекеттеріндегі халықтың туу көрсеткіштері типологияланған. Түркия мен Әзербайжан Еуропалық Одақ елдеріне ұқсас халықтың ұдайы өсу үрдістерін (туу деңгейінің төмендігі, алғашқы баланың дүниеге келуін кейінгі жас кезеңдеріне ығыстыру) көрсететіні анықталды. Түркияның әлеуметтік-экономикалық даму индикаторлары елдің демографиялық тұрақтылығының басқа ТМҰ елдеріне қарағанда жоғары болуына ықпал ететіні белгілі болды. ТМҰ-ның бірқатар елдерінде сыртқы көші-қон үрдістері байқалып отыр, бұл демографиялық тұрақтылыққа кері әсерін тигізуі мүмкін. https://nit.tuva.asia/nit/article/view/1526/1762 _________________
В работе рассматриваются основные показатели демографической устойчивости Азербайджанской Республики, Республики #Казахстан, Кыргызской Республики, Турции, Республики Узбекистан, входящих в Организацию тюркских государств (ОТГ), важным направлением деятельности которой является решение и предупреждение демографических проблем. Объединяет страны уверенный рост численности населения, в то же время динамика по странам существенно различается, что отражается на их демографической устойчивости. Анализируются численность населения и рождаемости. Методологической базой исследования являются концепции демографического развития и теория демографического перехода. Хронологические рамки исследования 2009–2023 гг. Типологизированы показатели рождаемости населения указанных тюркских стран. Выявлено, что Турция и Азербайджан демонстрируют тенденции воспроизводства населения, сопоставимые со странами Европейского союза (низкий уровень рождаемости, откладывание рождения первых детей на более поздние возрастные периоды). Выявлено, что индикаторы социально-экономического развития Турции способствуют большей демографической устойчивости страны, по сравнению с другими странами ОТГ. В ряде стран ОТГ фиксируются тенденции к исходящей миграции, что может негативно сказаться на демографической устойчивости. https://nit.tuva.asia/nit/article/view/1526/1762