3-китоб 18-қисм.
ИККИНЧИ БАДР
Уҳуд жангида исталган натижага эришган ва Маккага ғолиб кўмондон бўлиб қайтаётган Абу Суфён ўша куни жанг майдонини тарк этар экан: «Келаси йили сизлар билан учрашадиган жойимиз Бадр бўлади!» дея ҳайқирган эди.
«Бундан сўнг биз мусулмонларни ҳамиша енга оламиз!» дея ғурурга кетиб ва Ухуддаги
ғалабадан маст бўлганидан рақибларига сўнгги ва ҳал қилувчи зарбани Бадрда беришига қаттиқ ишонар эди!
Орадан ойлар ўтди. Шу ўтган вақт ундаги бу қатъиятни ҳам секинаста сўндирди. Бадр
кунлари яқинлашган сайин ичига бир қўрқув, ғулғула тушиб, бир неча юз чақиримлик жойга бориш заҳматини энди яқиндан ҳис эта бошлади.
Йил қурғокчилик билан ўтарди. Бунинг устига, мусулмонлар интиқом орзуйи билан
урушга отланишган. «Қандай бўлмасин, муаммони Маккадан ажралмаган ҳолда ҳал қилиш керак», деган карорга келди. Бир куни Каъбани тавоф этаётган бир одамни кўриб, ичидан севинч босиб келди.
— Наҳот, кўриб турганим Нуайм ибн Масъуд бўлса?! — деди тотли бир овозда.
—Ҳа, эй Абу Суфён, адашмадинг, менман?
—Қаёқлардан сўраймиз?
—Ясриб томонлардан.
—Қани, гапир, нима гаплар у ёқларда?
— У ёқдаги гаплар сени қувонтирадиган эмасов, эй Қурайшнинг буюги.
— Нимага бундай деб ўйлайсан?
— Муҳаммад ва ўртоқлари Уҳуд кунига бадал бўлсин деб сен билан Бадрда учрашишга қизғин тайёргарлик кўришмоқда.
— Ҳазиллашмаяпсанми, ишқилиб?
Нуайм қўлини Каъба деворига тегизиб:
— Бу Байтнинг ёнида хазил ҳаром эканини биласанку! Буни мен ҳам яхши биламан! —
деди.
Абу Суфён ютинди:
— Бу йилимиз қурғоқчилик билан ўтди. Ваҳоланки, жанг қила олишимиз учун
туяларимизга ўт, бизга эса сут керак. Хуллас, бундай шароитда урушга чиқиб бўлмайди. Менга қара, сен ҳозир шу сафаринг ниҳоясида йигирмата туяли бўлиб қолишни хоҳлайсанми?
Нуайм анойилардан эмас. Иигирмата туяга нафақат хозирнинг ўзида, балки ўн йил кейин бўлса ҳам эгалик қилишга жонжон деб розилик берар эди.
— Албатта, хоҳлайман. Аммо бунинг эвазига бажарадиган ишимни билишим керак.
— Сенинг ишинг дарҳол Ясрибга йўл олиш ва у ердагиларга бизнинг катта қўшин билан
Бадрга боришга шай турганимиз хабарини етказишдир. Хулласи калом, мусулмонларни Бадр
сафарига чиқишдан олиб қолсанг, карабсанки, йигирмата туя сеники.
— Ишонсам бўладими сенга, эй Абу Суфён?
— Албатта, — деди Абу Суфён ва шу ёққа яқинлашиб келаётган Сухайл ибн Амрни
кўрсатди: — Мана сенга бир кафил!
Суҳайл келгач, унга масала тушунтирилди. У кафил бўлишга розилик билдирди.
Энди Маккада вақтни бекорга ўтказишдан маъно қолмади. Ишларини тезда битирдида, катта бойликни тезроқ қўлга киритишни ўйлаб, йўлга чиқди.
* * *
Бадрда иккинчи бор урушиш ва Уҳудда шаҳид бўлганларнинг қасосини олиш учун
ҳозирлик кўрилаётган кунлардан бирида Маккадан ғалати бир хабар келди: Абу Суфён олдига тушиб бўлмайдиган бир қўшин тўплаб келаётганмиш! Боз устига, бу гал ишни Ухуддаги тарзда қолдирмоқчи эмас. Масалани тагтомири билан хал этармиш, Ислом даъвосига узилкесил
барҳам бериб, Ислом номи ҳеч қачон тилга олинмайдиган қилиб қўйишга қаттиқ бел
боғлаганмиш...
Бадрга бориш ўлимга боришдек туюлиб қолди. Яхшиси, Мадинада қолиш, ҳатто сулҳ
тузиш учун Абу Суфёнга илтимос билан бир хайъат юбориш фойдали кўринди. Нуаймнинг қўшибчатилган муболағали ташвиқотлари, айниқса, бу ёлғонлар мунофику яҳудийлар сузгисидан ўтганидан кейин кўпчиликни ваҳимага солиб қўйди. Гўё ҳеч кимда Бадрга боришга
ҳавас қолмагандек...
Фахри коинот пайғамбаримиз Абу Суфённинг «Бадрда кўришайлик» мазмунидаги даъватини кабул килган эдилар! Бу ваъдадан қайтиш ҳақида эса ўйлаб ҳам ўтириш ортиқча. Ул зоти муборак асҳоб орасидаги саросимани эшитиб: «Ёлғиз колсам ҳам, барибир Бадрга
бораман!» дея қарорлари катъий эканини маълум килдилар.
Ҳазрати Абу Бакр, Умар каби буюклар бу каби ташвиқотларга парво қилишмади. Бироқ халқ орасида ёйилаётган мишмишлардан Султони анбиё ҳазратимизни хабардор этиб туришди.
Расулуллоҳ жанобимизнинг матонатли қарорлари мўминларга жасорат бахш этди. Ахир, бу сафарнинг охири ўлим билан якунланган такдирда ҳам, шаҳидлик мартабаси қўлга
киритилажак! Тайёргарлик авж олди. Қисқа фурсат ичида бир минг беш юз кишилик қўшин йиғилди ва Ҳазрати Али кўтарган байроқ остида Мадинадан йўл чиқди. Ораларида ўн отлиқ бор эди, холос.
Фахри коинот жанобимизнинг тавсияларига биноан, бу қўшин ёнларига тижорат молларинитҳам олди.
Юз эллик чақиримлик йўлни гоҳ юриб, гоҳ тўхтаб ва ҳар қадамда ичларидаги қўрқувнинг ўрнини жасоратга тўлдира-тўлдира босиб ўтишди.
Бадрда, ҳар йилдагидек, бозор очилган, савдо бошланган эди. Мадинадан келган бир минг беш юз кишилик гуруҳ қўшилгач, савдосотиқ янада жонланиб кетди. Бу гуруҳ жангга келганми ёхуд тижоратгами эканини билиш қийин эди. Бироқ бир йил олдин Уҳудда бўлиб ўтган урушнинг ҳисоби шу ерда олиниши барчага аён! Бозорга келганлар, бир томондан, олдисотди қилишаркан, бошқа томондан, бирикки кун ичида тўсатдан бошланиб қоладиган уруш
остонасида туришганини ҳис этиб хаяжонланишарди. Чунки Мадина карвони қуролли қўшин ҳолида келиб қўшилгани одамлардаги ҳаяжонни янада орттириб юборди. Кечи билан бирикки кунда Абу Суфённинг кўшини ҳам пайдо бўлади ва Бадр «ҳаётмамот бозори» га айланади!
Макка қўшини келгунча кутиш керак. Бу орада урушдан ҳеч чекинмаганларини исботлаш учунгина мўминлар тижорат молларини ўртага тўкишди, ҳатто олдибердини бошлабтюборишди.
Уҳуддан кейин Расулуллоҳ жанобимизга, Ҳамро улАсад деган жойда кўришайлик, деган Маъбад алЖуҳаний Пайғамбаримизнинг Бадрга келганларини эшитиб, дарров йўлга тушди.
Бадрга яқин қолганида бирдан туяси ҳуркиб, Макка томон суриб кетди. Тўхтатишнинг ҳеч иложи бўлмади. Қаёққа бормоқчи эдию, қаёққа келиб қолди, дегандек, Маъбад яна туянинг
«истаги» билан Маккада пайдо бўлди. Ваҳоланки, у юртидан Маккани кўзлаб чиқмаган эди.
— Хуш келибсан, эй Маъбад! Қандай хабарлар олиб келдинг бизга?
— Хабарларимдан хушланмасангиз керак, эй Абу Суфён!
— Эшитайликчи, қандай гаплар экан.
— Келарда йўлим Бадрга тушди. Аслида, бу ерга келмокчи эмасдим. Мана шу туя Бадрга
етганда хуркиб, мени бу ёқларга сургалади. Йўқса, Бадрдан уйимга қайт моқчи эдим.
— Хўш, Бадрда нима гаплар?
—Бадрда бу йил тумонат одам. Муҳаммад ва ўртоқлари бир минг беш юз кишилик қўшин билан келган. Одамлари худди урушга келмагандек хотиржам, юзларида қўрқув аломатини кўрмайсан. Тижорат молларини ҳам олиб келишган.
—Нималар деяётганингни ўзинг биласанми, эй Маъбад?
—Нега билмас эканман. Ёш боламанми, тентакманми?!
— Муҳаммадга ёлланган бўлмагин тағин?
— Мендан шубҳаланаётган бўлсаларингиз, боринглар, ҳакиқатни ўз кўзларинг билан
кўрасизлар!
Суҳбат шу ерда узилди. Абу Суфён эшитган хабарини шояд уйдирма бўлиб чиқса, деган
ўйда текширгиси келди. Қани, энди бошқа бир хабарчи келсаю Ясриб халқи қўрқув ичида эканининг ва яна Ясрибда кутиб турганининг хабарини етказса! Абу Суфён ҳам енгил нафас олса...
Демак, Нуаймнинг уринишлари фойда бермабди. Иўлга чиқишдан ўзга чора қолмаган эди!
Абу Суфён шошилинч икки минг кишилик қўшин тайёрлаб, йўлга тушди. Бироқ бу сафар на Абу Суфёнда Уҳуд йўлидаги ҳаяжон, на қўшинда аввалги интиқом туйғуси қолган эди!
Аксинча, қадам босган сайин қалбларини қўрқув, андиша эгаллаб борарди. Хоҳишсиз одамлар билан бошланган бу юриш Мажанна суви бўйида тўхтади. Бир ривоятга кўра, улар Усфон деган жойгача етиб келишган.
Абу Суфён бундан ортиқ олға юролмаслигини тушуниб етди. Қўшинга қарата сўзлаган нуткида бу йил қурғоқчилик келганини таъкидлади. Шу аҳволда рақиб билан тўқнашиш
қимматга тушишини айтди. «Агар менга қо.тса, оркага қайтиш олдинга юришдан тўғрироқдир, яна ўзларинг биласизлар», деб сўзини якунлади.
Абу Суфённинг бу қисқа нутқи кўпчиликнинг туйғуларига таржимон бўлди. Юракларга
бир фараҳлик инди. Кўзларда мамнуният нурлари кўринди. Кўнгиллардаги ғашлик чуқур бир нафас билан ташқарига отилди. Темирни қизиғида босишни яхши кўрадиган Абу Суфен вақт ўтказмай қўшинга орқага қайтиш амрини берди.
Кўшиннинг тезда яна Маккага қайтиб келиши ҳаммани ҳайрон қолдирди. Урушдан қайтаётганларга ҳеч ҳам ўхшашмайди. Ярадорлар, қўлсизоёқсизлар йўқ. Бунинг устига, шу
қадар қисқа вақт ичида Бадргача бориб келиш мумкин эмас. Сўраб-суриштирилди, қўшиннинг орқага қайтиш сабаблари аниқланди. Маломатлар бошланди:
— Сизлар жангга эмас, айрон ичишга борган экансизларда! — дейишди.
Обрўйимизни бир пул қилдиларинг! Қўшиндагиларнинг бу ҳақли маломатларга
жавоблари:
— Утирган жойларингда гапириш осон, — дейиш бўлди.
Маккада қолганлар ҳам паст кетай дейишмасди:
— Сизларни Бадрга биров мажбурлаб олиб кетдими?! Яна жангга, деб ким сизларга
ялинди? Аввалги Бадрда қавмимизнинг буюкларини йўқотган эдик, бу сафаргиси бизнинг шарафимизни ҳам олиб кетди!
Сафвон ибн Умаййа Абу Суфённи айблади:
Сен Муҳаммад билан издошларига янги бир жасорат беришга боргандай бўлдинг! — деди.
Хуллас, бу қўрқоқликни, бу айбни ювиш керак эди. Энди янада катта бир қўшин тўплаб, салобат билан Мадина устига юришга қарор берилди. Атрофдаги қабилалардан брдам сўралди.
* * *
Бадрда қилинган тижорат мусулмонларга мўлжалдан ҳам кўп фойда келтирди. Бу ерда саккиз кун туришди. Макка томон жимжит, рақибларнинг келмаслиги аниқ бўлди. Ниҳоят, мусулмонлар Набиййи акмал жанобимиз бошчиликларида орқага қайта бошладилар. Бу гал бир йўла икки хил тижорат амалга ошди: ҳам Оллоҳ ва расулининг ризолигига ноил бўлишди, ҳам
ҳамёнлари пулга тўлди.
Ушбу воқеанинг изоҳи ўлароқ нозил бўлган ояти карималарда Олий Мавло бундай
марҳамат қилди:
«Бас, (у юришдан) бирон нохушлик етмай, Оллоҳнинг неъмат ва фазли билан қайтдилар.
Улар Оллоҳнинг ризолигини истадилар. Оллоҳ эса улуғ фазлу марҳамат соҳибидир. Албатта, ўша (сизларни васвасага солмоқчи бўлган) шайтоннинг ўзидир. У сизларни ўзининг дўстларидан (кофирлардан) қўрқитмоқчи бўлади. Бас, агар мўмин бўлсангизлар, улардан
қўркмангиз, Мендан қўрқингиз!» (Оли Имрон, 174-175.)
Присоединяйтесь к ОК, чтобы посмотреть больше фото, видео и найти новых друзей.
Нет комментариев